10. Hukuk Dairesi 2015/24500 E. , 2016/1315 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmda belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur.Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacılar, murislerinin 01.04.1998-09.12.2009 tarihleri arasında davalı işverene ait işyerinde çalıştığının tespitini talep etmiş, mahkemece davanın kısmen kabulü ile davacılar murisinin davalıya ait işyerinde 28.07.2002-09.12.2009 tarihleri arasında 2654 gün hizmet akdi ile asgari ücret üzerinden çalıştığının tespitine, bu süreler içerisinde kuruma bildirilen 1370 günlük hizmetin dışlanmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş ise de, verilen kararın eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeye dayalı olduğu anlaşılmaktadır.
Eldeki davada, davacının hizmet cetvelinin incelenmesinden; dava dışı 1028821 ve 1143116 sicil numaralı işyerlerinden bildirimlerin bulunduğu anlaşılmakla, bu işyerlerinin davalı kurumdan ve ticaret sicilinden işyeri dosyaları istenilmeli, davalı kurumdan bildirimin bulunduğu dönemlere ilişkin dönem bordroları getirtilip, resen belirlenen bordro tanıkları dinlenerek, bildirim yapılan bu iş yerlerinde geçen çalışmaların fiili ve gerçek olup olmadığı belirlenmeli, söz konusu bu işyerleri ile davalı işveren arasında hukuki ve fiili bağlantı bulunup bulunmadığı araştırılmalı, böylece, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem hâlinde davalı İ..... G...."e (İ..... Tic. L..... İşletmeciliği) iadesine, 08.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
