23. Hukuk Dairesi 2012/449 E. , 2012/1691 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kooperatif genel kurul kararının iptali, üyeliğin tesbiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kabulüne, birleşen davaların kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar ..., ... ve ... dışındaki davacılar ve davalı vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacılar vekili asıl ve birleşen davalarda; müvekkillerinin kooperatif üyesi olduklarını, kooperatifin davacı olan müvekkillerinin aidatını kabul etmediğini, hat vermediğini ve genel kurula çağırmadığını, koperatifin bir kısım davacıları 23.07.1988 tarih ve 19 sıra no"lu yönetim kurulu kararı ile üyelikten çıkarıldığını, çıkarma kararının yöntem ve temel yönünden usul ve yasalara aykırı olduğunu, çıkarma kararlarının usulüne uygun tebliğ edilmediğini ileri sürerek, çıkarma kararlarının iptali ile müvekkillerinin davalı kooperatif üyesi olduklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacıların aidatlarını ödemediğini, bir kısmının ... ilini terk ile başka şehirde başka işlerle uğraştığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davacı ..., ..., ... ..., ..."un üyelikten ihracı işleminin Kooperatifler Kanunu 27 ve davalı kooperatif anasözleşmesinin 9 ve 10. Maddeleri hükümlerine uygun bulunmadığı, davacılar ..., ..., ... hakkında davalı kooperatifçe alınmış üyelikten ihraca ilişkin iptali gereken bir karar bulunmadığı gerekçesiyle bu davacılar yönünden açılan davaların kabulüne, davacı ..."ın hissesini devretmiş olması nedeniyle dava tarihi itibariyle davalı kooperatife üye olmadığı gerekçesiyle bu davacı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, bir kısım davacılar ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, bir kısım davacılar vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
2)Dava, kooperatif üyeliğinin tespiti istemine ilişkin olup, davalı kooperatif yönetim kurulunun 23.07.1988 gün ve 13 sayılı, 05.07.1989 gün ve 22 sayılı kararıyla, davacılar ..., ..., ..., ..., ... ve ..."ın ihracına karar verildiği, ihraç kararlarının tebliğ edilmediği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 16/3 ncü maddesi hükmü kapsamında dava açılması için öngörülen 3 aylık süre şartı bu durumda aranmayacak ise de, mahkemece öncelikle davalı kooperatif defter ve kayıtları ile ticaret sicil kayıtları getirtilip, gerektiği takdirde bilirkişi vasıtasıyla incelenmesi suretiyle, davalı kooperatifte düzenli aidat toplanıyor ve genel kurullar yapılıyorsa davacılardan aidat alınıp alınmadığı, genel kurullara katılıp katılmadıkları, davalı kooperatif ile ilişkilerinin devam edip etmediği hususlarında inceleme yapılarak, düzenli aidat toplayan bir kooperatifin varlığı ve uzun bir süre kooperatifle hiçbir ilişki kurulmaması durumunda, davacıların talebinin TMK.’nun 2. maddesine uygun olmadığı da değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) no"lu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar ..., ... ve ... dışındaki davacılar vekilinin tüm, davalı vekilinin (2) no"lu bent dışında kalan temyiz itirazlarının reddine, (2) no"lu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin davacılar ..., ..., ..., ..., ... ve ... hakkında verilen kararlara yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, davalının peşin alınan harcının istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 06.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.