BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ: ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı işverenin ... ve ..."da bulunan şantiyelerinde atölye şefi- bakım formeni olarak 21/02/2008-02/06/2013 tarihleri arasında 2600 USD ücretle çalıştığını, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı bir neden olmadan feshedildiğini, davacının haftanın 7 günü 07:00-21:00 saatleri arasında çalıştırıldığını, yılbaşında ve dini bayramların ilk günü dışındaki ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını ileri sürerek kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alacağı ile birlikte bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ...Ş. vekili, davacının davalı şirket bünyesinde herhangi bir çalışmasının bulunmadığını savunarak davanın husumet yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... şirketi vekili, şirketin ... Federasyonu Kanunlarına tabi ayrı bir tüzel kişilik olduğunu, davacının Türkiye İş Kurumu aracılığıyla yapılan iş sözleşmesine göre 21/02/2008-08/06/2011 tarihleri arasında davalıya ait işyerinde çalıştığını, 01/07/2011-19/06/2013 tarihleri arasında ise ... A.Ş nezdinde ...’da çalıştığını, iş sözleşmesinin iş bitimi sebebiyle kendiliğinden sona erdiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalılar istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, her iki davalı vekilinin istinaf sebeplerinin haklı olmadığı, ancak HMK’nın 355. maddesi gereğince kamu düzeni yönünden inceleme sonucunda, İlk Derece Mahkemesi kararında "harç ve yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine" karar verildiği, davada müteselsilen sorumlu iki davalı bulunması nedeniyle hükmün infazında tereddüt ve karışıklık yaratacağı dikkate alınarak, mahkeme kararının HMK’nın 353/1-b.2 maddesi uyarınca kaldırılmasına, belirtilen yönden yeniden hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar yasal süresi içerisinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının davalılara ait ... ve ...’de bulunan işyerlerindeki çalışma süresi uyuşmazlık konusudur.Somut uyuşmazlıkta davacı, 21.02.2008-02.06.2013 tarihleri arasında davalılara ait ...ve ...’da bulunan muhtelif şantiyelerde çalıştığını ileri sürmüş, mahkemece davacının 21.02.2008- 03.12.2008, 15.06.2009-30.07.2009, 07.10.2009 - 02.06.2013 tarihleri arasında üç ayrı dönemde toplam 4 yıl 6 ay 28 gün çalışmasının bulunduğu kabul edilmiştir. Dosya kapsamına göre, davacı ile davalılardan ... Şirketi arasında Türkiye İş Kurumu nezdinde yapılan iki adet iş sözleşmesi bulunmakta olup, bu sözleşmelerden bir tanesi 20.02.2008-20.08.2008 tarihleri arasındaki dönemi, diğeri de 16.04.2013-16.10.2013 tarihleri arasındaki dönemi kapsamaktadır. Dava dışı ... A.Ş. ile davacı arasındaki sözleşme ise 01.07.2011-01.01.2012 dönemine ilişkin olup, davacının çalışacağı ülke ... olarak belirlenmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, gerek taraflar arasındaki iş sözleşmeleri gerekse davacının yurda giriş çıkışlarını gösteren ... kayıtları dikkate alınarak davacının çalışma süresinin belirlendiği ifade edilmiş ise de, davacıya ait hizmet döküm cetveline göre davacının 16.06.2009-10.08.2009 tarihleri arasında dava dışı ... İnşaat Şirketine ait ...’da bulunan...sicil numaralı işyerinde çalışması görülmektedir. Hizmet döküm cetvelinde kayıtlı bu süre ile davalılara ait işyerinde geçtiği kabul edilen çalışma süresi çakışmakta olup, mahkemece davacının bu tarihlerde davalılara ait işyerinde çalışıp çalışmadığı netleştirilmeden sonuca gidilmesi isabetli değildir.
3-Taraflar arasında kıdem ve ihbar tazminatına esas ücretin belirlenmesi noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.Kural olarak ücretin miktarı ve ekleri gibi konularda ispat yükü işçidedir. Kıdem ve ihbar tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 32. maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır.Somut olayda davacının davalı şirketlere ait ... ve ...’da bulunan şantiyelerde çalıştığı sabittir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda ... Ticaret Odası verileri esas alınarak, üç öğün yemek ve barınma bedelinin şantiye koşullarında günlük 8,00-USD (aylık 240 USD) olduğu kabul edilerek hesaplama yapılmış ise de, belirlenen yemek ve barınma bedelinin fahiş olduğu anlaşılmaktadır. Dairemizce temyiz incelemesi yapılan davalılara ait yurt dışı şantiyelerinde çalışan işçilerin bir kısım dosyalarında (2019/2186-2188 esas sayılı dosyalar) genel olarak 150 USD yemek ve barınma gideri kabul edildiği tespit edilmiş; bir kısım dosyalarda da mahkemece 175 USD olarak farazi şekilde belirlenen yemek ve barınma bedelinin yeniden araştırılması gerektiği noktasında bozma kararı verilmiştir (2020/2337-2341 esas sayılı dosyalar). Bu itibarla işyerinin niteliği, fesih tarihinde bulunulan ülke ve davacının çalıştığı tarihler de belirtilerek fesih tarihindeki barınma ve yemek bedelinin ne kadar olduğu ilgili kuruluşlardan araştırılmalı, oluşacak sonuca göre kıdem ve ihbar tazminatı hesabına esas alınacak yemek ve barınma bedeli belirlenmelidir. Mahkemece, yemek ve barınma yardımının bedeli noktasında yeterli araştırma yapılmadan, eksik inceleme ile kıdem ve ihbar tazminatı hesabına esas ücretin belirlenmesi hatalı olmuştur. Yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetli olmayıp, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
Sonuç:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 07.07.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.