Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2014/1023 Esas 2014/17170 Karar Sayılı İlamı

19. Hukuk Dairesi
Esas No: 2014/1023
Karar No: 2014/17170
Karar Tarihi: 01.12.2014

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2014/1023 Esas 2014/17170 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davalı firma ile davacı arasında bayilik sözleşmesi imzalanmış ve davalı firmanın yıllık 750 m³ beyaz ürün satışı taahhüt ettiği ancak lisansının iptal edilmesi sonucu bayilik sözleşmesinin sona erdiği belirtilerek, 10.000 TL üzerinden alacak davası açılmıştır. Davalı firma yargılamaya katılmamış, cevap vermemiştir. Mahkeme, cezai şartın fahiş olduğu, davalının taahhüt ettiği kotaya hiçbir zaman ulaşmadığı, davacının fesih hakkını kullanmamış olduğu ve cezai şart talep edemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Karar temyiz edilmiş ve temyiz itirazları reddedilerek hüküm onanmıştır.
Kanun Maddeleri: Sözleşme ilişkisi süresince takip eden yılda henüz ifaya başlanmadan önce çekince (ihtiraz-i kayıt) bildirmesi veya ihtar çekilmesi gerekliliği (Türk Borçlar Kanunu, Madde 138)

19. Hukuk Dairesi 2014/1023 E. , 2014/17170 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince süresinde duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde taraflardan kimse gelmemiş olduğundan, temyiz incelemesinin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında bayilik sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmenin eki olarak da re"sen taahhütname imzaladığını, taahhütname ile davalının yıllık 750 m³ beyaz ürün satmayı taahhüt ettiğini ancak bayilik sözleşmesinin süresi dolmadan 16.07.2009 tarihinde davalının lisansının iptal edildiğini, akaryakıt bayiliğinin sona erdiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000 TL"nin hakkın doğum tarihinden itibaren hesaplanacak olan ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili, 11.03.2013 tarihli dilekçe ile davayı ıslah ederek, dava değerini 383.649.10 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı, yargılamaya katılmadığı gibi cevap da vermemiştir.
Mahkemece, sözleşmede belirlenen cezai şartın davalının ekonomik durumunu ağırlaştırdığı, cezai şartın fahiş olduğu gibi sözleşme süresince davalının taahhüt ettiği kotaya hiçbir zaman ulaşmadığı, davacının buna rağmen fesih hakkını kullanmadığı, bu durumun protokolü zımmen devredışı bıraktığı, davacının cezai şart talep edemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili, tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle, sözleşme süresince asgari alım taahhüdünün yerine getirilmemesi nedeniyle ceza koşulunun istenebilmesi için sözleşme ilişkisi süresince takip eden yılda henüz ifaya başlanmadan önce çekince (ihtiraz-i kayıt) bildirmesi veya ihtar çekilmesine bağlı olup, davacı tarafından bu yükümlülüğün yerine getirilmediğinin, davalının lisansının iptal tarihinden iki yıl sonra talepte bulunulduğunun anlaşılmasına göre davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 01.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.