MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki konut teslim ve tescili davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı Kooperatif vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde taraflardan gelen olmadığından incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili asıl davada, müvekkili ... ve eşinin 23.10.1999 tarihinde davalı kooperatife ortak olduklarını, kooperatifçe C1 Blok 21 nolu dairenin, numara değişikliği sonrasında ise D Blok 21 nolu dairenin tahsis edildiğini, müvekkilinin ortaklık yükümlülüklerini yerine getirmesine rağmen tahsis edilen dairenin davalı kooperatifçe davalı ... ...’na tahsis edildiğini, müvekkilinin kooperatif ortaklığından ihracına ilişkin yönetim kurulu kararının iptal edilerek kesinleştiği halde dairenin ihtara rağmen teslim edilmediğini ileri sürerek, D blok 21 nolu dairenin müvekkiline teslimine ve tapuya tesciline, birleşen davada, müvekkiline tahsis edilen dairenin intifa hakkının davalı..."a devredildiğini ileri sürerek, intifa hakkının iptaliyle taşınmazın müvekkili adına tapuya kayıt ve tescilini talep ve dava etmiş, 09.02.2009 tarihli ıslah dilekçesiyle, dairenin tapu kaydının iptali ve müvekkili adına tescilini, olmadığı takdirde müvekkilinin davalı kooperatife yaptığı 68.514,00 TL ödemenin güncel değeri olan 165.000,00 TL" nin davalı kooperatiften tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı kooperatif vekili, müvekkili kooperatifin tüm ortaklara karşı yükümlülüğünü yerine getirerek tasfiye sürecine girdiğini, davacının ödemelerini aksatması nedeniyle ihracına karar verilerek yerine yeni ortak alındığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... .... vekili, müvekkilinin kooperatif ortağı olmadığını, dava konusu D Blok 21 nolu bağımsız bölümün ... ve ...’den satın alındığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili, taşınmazın tapu kaydına güvenilerek iyi niyetle iktisap edildiğini, müvekkilinin diğer davalının annesi olup taşınmaz üzerinde intifa hakkının bulunduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davalı kooperatifçe davacı ortağa tahsis edilen konutun dava dışı... ve ... tarafından davalı ..."e satılarak tapusunun devir edildiği, davalının tapu siciline güvenen iyi niyetli üçüncü kişi olduğundan iktisabının korunması gerektiği, kendisine tahsis edilecek konut bulunmayan davacının tazminat isteme hakkı bulunduğu, davacının ödemesinin güncel değerinin taşınmazın rayiç değerinden fazla olması ve normal ödeme yapan bir ortağın artı değer elde edememesi nedeniyle davacının taşınmazın rayiç bedelinin istenebileceği, ancak davacının isteminin daha az olduğu gerekçesiyle asıl davada kooperatife yönelik tazminat isteminin kabulü ile 165.000,00 TL" nin davalı kooperatiften tahsiline, diğer davalıya yönelik dava ile birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı kooperatif vekili temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Dava, kendisine konut verilmeyen ortağa verilecek tazminatın tahsili istemine ilişkindir. Bu tür davalarda verilecek tazminatın hesaplanma ilkesi aşağıdaki gibi formüle edilmiştir.
a-Önce ortaklara tahsis edilen konutun dava değeri itibariyle rayiç değeri hesaplanmalıdır.
b-Davalı kooperatife normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın ödemelerinin ödeme yaptıkları tarihler itibariyle toplam ödemeleri dava tarihine kadar ( toptan eşya fiyat endeksi " TEFE" artış ortalama rakamları esas alınarak) taşınarak güncel değeri bulunmalıdır.
c-Bundan sonra yukarıda (a) maddesinde bulunan değerden (b) maddesinde bulunan değer çıkarılarak kooperatife normal ödeme yapan bir ortağın bu ödemelerine karşı ne miktarda yararlanma elde ettikleri ortaya çıkarılmalıdır.
d- Bunu takiben davacı eksik ödeme yapan ortağın ödentileri (b) maddesindeki ilkelere göre dava tarihine taşınarak eksik ödeme miktarı güncelleştirilmelidir.
e- Bu hesaplamalardan sonra normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın yukarıda (b) maddesinde bulunan ödemelerinin güncel değerinin karşılığı yine yukarıda (c) maddesinde bulunan bir yararlanmayı sağladığına göre davacının (d) maddesinde eksik ödemelerinin güncel değerinin ne miktarda yararlanması gerektiği orantı kurallarına göre belirlenmelidir. Yani sonuç olarak (d) maddesinde bulunan miktar (c ) maddesinde bulunan değerle çarpıldıktan sonra bulunan rakamın (b) maddesinde bulunan miktara bölünmesi sonucu bulunacak miktarın (d ) maddesinde bulunan davacı ödemelerinin güncel değerinin ilave edilmesi sonucu bulunacak miktar davacı ortağın davalı kooperatiften talep etmesi mümkün olan zarar tutarıdır.
Mahkemece de belirlenen yönteme göre hesaplama yapılmaya çalışılmış ise de, ödemenin güncel değerinin taşınmazın rayiç değerinden fazla olması ve normal ödemelerini yapan bir ortağın artı değer elde etmemesi nedeniyle taşınmazın rayiç bedelinin istenilebileceği gerekçesiyle istemle bağlı kalınarak rayiç değere hükmedilmiştir. Mahkemenin anılan kabul tarzı yerinde değildir. 1163 sayıl Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesi hükmüne göre kooperatif ortakları hak ve yükümlülükte eşit olup normal ödemesini yapan bir ortakla daha az ödeme yapan ortak arasında eşitsizlik oluşmaması açısından mahkemece de benimsenen hesaplama yönteminin (e) bendinin de uygulanarak bulunacak miktara hükmedilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı kooperatif vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı kooperatif vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı kooperatif yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 02.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.