Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/170 Esas 2021/1798 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde taraflar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili ve sözleşme uyarınca yapılan teminat kesintilerinin iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edikmiştir.
1- Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre davacı ve temlik alan vekilinin tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2- Bilirkişi raporundan beklenen uyuşmazlığın çözümü ile alakalı mahkemeye somut, objektif, tarafsız ve kesinlik içeren değerlendirmeler sunmasıdır. HMK’nın 281. maddesinde; tarafların, bilirkişi raporunda eksik gördükleri hususların bilirkişiye tamamlattırılmasını, belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilecekleri, mahkemenin ise bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için bilirkişiden ek rapor alabileceği ayrıca gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla tekrar inceleme de yaptırabileceği açıklanmıştır.
Bu açıklamalar çerçevesinde somut olay incelendiğinde; mahkemece bozma ilamından sonra iki farklı heyetten rapor alınmıştır. İlk raporda davacıya yapılan ödeme miktarı 4.283.031,58 TL olarak tespit edilmiş, itiraz üzerine alınan ek raporda görüş tekrar edilmiştir. İkinci raporda ise; ödeme 4.277.845,58 TL olarak hesaplanmış, itiraz üzerine alınan ek raporda da aynı görüş benimsenmiştir. Bu durumda ödeme miktarı yönünden raporlar arasında çelişki ortaya çıkmıştır. Ayrıca, davalının davacının 29.06.2011 tarihli dilekçesinde 20.000,00 TL aldım itirazı incelenip giderilmediği gibi yemek ve avans bedeli kesintisi birinci raporda dikkate alınmasına rağmen ikinci raporda nedeni açıklanmadan hesaplamaya dahil edilmemiştir. Bununla birlikte; ilk raporda kesinti olarak 29.104,30 TL ve 315.564,47 TL ayrı ayrı değerlendirilmiş olup ikinci raporda 315.564,47 TL.nin içerisinde 29.104,30 TL‘lik kesinti de bulunduğundan ayrıca dikkate alınmadığı beyan edilmiştir. Bilirkişi raporunu hazırlarken raporun dayanağı olan somut ve özel nedenleri bilimsel verilere uygun olarak göstermek zorundadır. Bu sebeple bilirkişilerin görüşü açık ve kesin olmalı, bir gerekçeye dayanmalıdır. İtiraz üzerine alınan ikinci heyetin ek raporunda 29.104,30 TL.lik kesintinin 315.564,47 TL.nin içerisinde olduğu nedenleri ile birlikte açıklanmadığı için rapor Yargıtay denetimine elverişli değildir. Açıklanan nedenlerle; ödemeler yönünden raporlar arasında çelişki bulunması, davalının itirazlarının giderilmemesi ve denetlenebilir olmayan raporun hükme esas alınması hatalı olmuştur.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş; 6100 sayılı HMK"nın 281/3 maddesi gereğince maddi gerçeğin ortaya çıkması için yeniden oluşturulacak üç kişiden oluşan mali müşavir bilirkişiden ödemeler konusunda önceki raporlar arasındaki çelişkileri giderecek, taraf itirazlarını karşılayacak ve Yargıtay denetimine elverişli olacak şelilde davalının ödeme miktarının tespiti konusunda rapor alınıp davacının talep edebileceği 4.357.074,00 TL.den belirlenen ödeme mahsup edilip sonucuna uygun karar verilmesinden ibarettir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, hükmün davalı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin tüm, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, fazla yatırılan harcın talep halinde davacılara iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 25.11.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.