Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/6747 Esas 2022/616 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 05.10.2016 tarih ve 2015/156 E- 2016/313 K. sayılı kararın davalı TPMK vekili ve davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin esastan reddine dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nce verilen 10.07.2020 tarih ve 2019/269 E- 2020/620 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı TPMK vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin "Türk Telekom Fiber" ibareli 9, 35, 38, 41 ve 42. sınıftaki ürünleri içeren 27.12.2012/109562 sayılı tanınmış markanın sahibi olduğunu, davalının 15.04.2013 tarihinde "FİBERTÜRK" ibareli, 35/1-5+6.sınıf ürün ve hizmetleri içeren marka tescil başvurusunda bulunduğunu, 2013/34403 kod numarası verilen başvuruya müvekkilinin tanınmışlık ve iltibas vakıasına dayanarak başvurunun reddi istemi ile yaptığı itirazlarının, önce Markalar Dairesi ve nihai olarak YİDK tarafından 2015/M-938 sayılı kararla reddedildiğini, oysa başvurunun tescilinin müvekkilinin "Türk Telekom Fiber" esas ve ayırt edici unsurlu markası ile iltibasa sebebiyet vereceğini, kaldı ki anılan işaretin vasıf bildirici ve yanıltıcı olduğunu ileri sürerek, davalı TPMK YİDK kararının iptalini ve diğer davalı markasının hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Patent ve Marka Kurumu vekili, müvekkili kurum kararının usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Diğer davalı şirket savunmada bulunmamıştır.
İlk derece mahkemesince tüm dosya kapsamına göre, davacının itiraz aşamasında başvuru konusu işaretin tanımlayıcı ve yanıltıcı olduğuna ilişkin bir iddia ileri sürmediği, bu sebeple anılan iddiaların YİDK kararının iptali istemi yönünden tahkikinin mümkün olmadığı, yine davacının itiraz aşamasında istinat ettiği tanınmışlık vakıasına, yargılama aşamasında dayanmadığı, dolayısıyla bu vakıanın da hükümsüzlük istemi bakımından dava aşamasında nazara alınmasının olanaksız bulunduğu, davacının markasının "Türk Telekom Fiber" ibareli olduğu, markadaki asıl ve ayırt edici unsurunun "Türk Telekom Fiber" ibaresinden oluştuğu, "FİBER" ibaresinin "lif" anlamına geldiği, "fiber optik" kavramının "insanın saç kalınlığında ve çok hassas üretilmiş saf bir cam ip üzerinden ışığın iletilmesi prensibiyle çalışan sistemin adı" olduğu, ışık sinyalini uzak mesafelere iletebilmek için optik kabloların oluşturulduğu, haberleşme sistemlerinde sık biçimde kullanıldığı, bu yönden anılan mal ve hizmetler bakımından tanımlayıcı olduğu, fakat başvuru kapsamında bu ürünlerin yer almadığı, dolayısıyla anılan işaretin somut ve soyut olarak ayırt ediciliğinin bulunduğu, ortalama alıcılar nazarında gerçekçi biçimde bir yanılgı yaratmasının mümkün olmadığı, davalı başvurusunun konusu olan işaretin "FİBERTÜRK" ibaresinden oluştuğu, başvuru konusu işarette de asıl ve ayırt edici unsurlardan birinin "FİBER" kelimesi olduğu, bu işaretin de somut ve soyut anlamda ayırt ediciliğinin bulunduğu, vasıf bidirici ve yanıltıcı olmadığı, "Türk Telekom Fiber" ibareli marka ile "FİBERTÜRK" ibareli başvuru konusu işaret arasında görsel, sescil ve kavramsal olarak benzerlik bulunduğu, farklı unsurların ayırt edicilikte yeterli farklılık yaratmadığı, başvuru kapsamında yer alan 35. sınıftaki hizmetlerin, davacı markalarının kapsamında yer alan 9, 35, 38, 41 ve 42. sınıf ürünlerle aynı tür olduğu, buna karşın başvuru kapsamındaki kalan ürün ve hizmetlerin davacı markalarının kapsamındaki ürün ve hizmetlerle aynı türden olmadıkları, davacının "TÜRK TELEKOM" ibareli markasının tanınmışlık vasfının olduğu, ancak iltibasın ve benzerliğin "FİBER" ibaresi itibariyle doğduğu, bu yönden ise davacı markasının tanınmış olduğundan sözedilemeyeceği, bu sebeple başvurusunun tescilinin davacının tanınmışlığından haksız bir yararın sağlayabileceği, markanın itibarına zarar verebileceği veya markanın ayırt edici karakterini zedeleyici sonuçlar doğurabileceği iddiasının gerçekliğe aykırı olacağı, bilirkişi görüşlerine bu yönden iştirak olunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, YİDK'nın 2015/M-938 sayılı kararının 35. sınıftaki "Reklamcılık, pazarlama ve halkla ilişkiler ile ilgili hizmetler (Ticari ve reklam amaçlı sergi ve fuarların organizasyonu hizmetleri dahil). Büro hizmetleri; sekreterlik hizmetleri, gazete aboneliği düzenleme hizmetleri, istatistiklerin derlenmesi, büro makinelerinin kiralanması hizmetleri, bilgisayar veri tabanlarındaki bilginin sistematik hale getirilmesi, telefon cevaplama hizmetleri. İş yönetimi, idaresi ve bu konular ile ilgili danışmanlık, muhasebe ve mali müşavirlik hizmetleri, personel işe yerleştirme, işe alma, personel seçimi, personel temini hizmetleri, ithalat-ihracat acente hizmetleri. Ticari ve sınai ürünler için eksperlik hizmetleri. Açık artırmaların düzenlenmesi ve gerçekleştirilmesi hizmetleri. Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Bilimsel amaçlı ve laboratuarda kullanım amaçlı olanlar dahil ölçme aletleri, cihazları, göstergeler ve laboratuarlarda kullanılan malzemeler. Ses ve görüntünün kaydı, nakli veya yeniden meydana getirilmesi (reprodüksiyonu) için cihazlar (veri işlem, haberleşme ve çoğaltma amaçlı cihazlar ve bilgisayar çevre donanımları dahil). Manyetik, optik kayıt taşıyıcılar ve bunlara kaydedilmiş bilgisayar programları ve yazılımları; bilgisayar ağları vasıtasıyla indirilebilen ve manyetik ve optik ortamlara kayıt edilebilen elektronik yayınlar; manyetik/optik okuyuculu kartlar. Antenler, uydu antenler, yükselticiler ve bunların parçaları. Bilet otomatları, nakit para çekme makineleri. Makine ve cihazların elektroniğinde kullanılan elemanlar. Birim zamandaki tüketim miktarını ölçen sayaçlar ve zaman ayarlayıcıları. Koruyucu giysiler, koruma ve can kurtarma amaçlı donanımlar. Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Elektrik enerjisini iletim, dönüştürme, depolama kontrol cihazları ve araçları (elektrik, elektronikte kullanılan kablolar ve güç kaynakları; piller, aküler dahil). Ana fonksiyonu uyarı ve alarm olan cihazlar (taşıt alarmları hariç), elektrikli ziller. Trafikte kullanım amaçlı sinyalizasyon, işaretle bildirme cihazları ve araçları. Yangın söndürme amaçlı taşıtlar dahil yangın söndürme aletleri ve cihazları (yangın söndürme hortumları ve yangın söndürme vanaları dahil). Radarlar, denizaltı radarları (sonarlar), gece görüşü sağlayıcı veya arttırıcı aletler ve cihazlar. Dekoratif mıknatıslar. Kağıt, karton (mukavva) ve bunlardan yapılmış ürünler (kırtasiye amaçlı ürünler hariç); kağıt havlular, tuvalet kağıtları, kağıt peçeteler, ambalaj ve sarma amaçlı kağıtlar, karton kutular. Plastik malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri. Matbaa ve ciltleme malzemeleri. Basılı evraklar; basılı yayınlar, takvimler, posterler, fotoğraflar, afişler, tablolar, çıkartmalar, (pullar). Kırtasiye, büro, eğitim-öğretim, yazım, çizim, resim ve sanatçılar için malzemeler (mobilyalar ve cihazlar hariç; kırtasiye tipi kağıt ürünler ve yapıştırıcılar dahil). Büro makineleri. Badana ve boya işleri için fırçalar ve rulolar. Oyunlar ve oyuncaklar. Salonda oynanan oyunlar; harici ekran ya da monitör ile bağlanıp oynanabilen oyunlar için aletler, makineler ve cihazlar (jetonla çalışanlar dahil). Hayvanlar için oyuncaklar. Çocuk bahçeleri, parklar ve oyun parkları için oyuncaklar. Jimnastik ve spor aletleri ile malzemeleri. Suni yılbaşı ağaçları ve bunlar için süsler, suni karlar, çıngıraklar, parti ve benzeri eğlenceler için malzemeler, kağıttan parti şapkaları. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri(belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir)." bakımından davacı itirazlarının reddi yönünden iptaline, sair yönlerden iptal isteminin reddine, başvuru marka olarak tescil edilmediğinden hükümsüzlük istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararı, davalı Kurum vekili ve davacı vekili istinaf etmiştir.
Bölge adliye mahkemesine tüm dosya kapsamına göre, mahkeme gerekçesinin yerinde olduğu ve bir isabetsizliğin olmadığı gerekçesiyle, davacı ve davalı TPMK vekilinin istinaf başvurularının esas yönünden reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı Kurum vekili temyiz etmiştir.
Dava, davalı şirket marka başvurusuna yapılan itirazın reddine dair TPMK YİDK kararının iptali ve markanın hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
Davacının itirazına mesnet markası “Türk Telekom Fiber”, davalı başvurusu ise “FİBERTÜRK” ibaresinden oluşmaktadır. Markalar arasında 556 sayılı KHK'nın 8/1-b. maddesi uyarınca karıştırılma ihtimalinin varlığı değerlendirilirken, markaların birbirlerine olan görsel, sescil ve kavramsal benzerlikleri yanında, markaya konu unsurların ayırt edicilik gücü de dikkate alınmalıdır. Bu anlamda, markalarda yer alan ve tescil kapsamındaki mal ve hizmetler yönünden kimsenin tekeline verilemeyecek olan tanımlayıcı ibareler karşılaştırmada dikkate alınamaz. Tanımlayıcı olmamakla birlikte tanımlayıcılığa yakın olan ibareler yönünden ise koruma düzeyinin düşük tutulması gerekir.
Somut olayda, kararı sadece davalı TPMK temyiz ettiğinden YİDK kararının iptali istemi bakımından yapılan değerlendirmede; “fiber” ibaresinin, bir çok malzemenin ham maddesi olduğu, ayrıca her türlü veri iletişim aracı ve gereçleri yönünden “fiber optik” ve “karbon fiber”sözcüklerine telmih ve temas eden bir sözcük olduğu, bu tür teknolojide verilerin bir noktadan çok uzak noktalara bile ışık sinyalleriyle hızlı ve sağlıklı şekilde iletiminin sağlandığı yeni bir teknolojinin adı olduğu; başka ibarelerle birlikte tescili mümkün ise de KHK’nın 7/1-c-d maddeleri uyarınca “fiber” ibaresinin bir çok mal ve hizmetler yönünden tanımlayıcı olabileceği ve tek başına marka olarak kullanım tekeli kimselere bırakılamayacak işaretlerden olduğu, bu bağlamda, davalı şirketin marka başvurusunda bulunan ve veri iletişimini esas alan veya bizzat “fiberin” hammaddesi olabileceği malların perakendeciliği ve mağazacılığı hizmetleri yönünden “fiber” ibaresinin tanımlayıcı ya da ayırt edicilik gücünün zayıf olduğu, davalı TPMK yararına davalı başvurusuna konu markadaki “TÜRK” ekinin dizilim, yazım biçimi bakımından davacının itiraz gerekçesi markasıyla karıştırılma ihtimalini önleyecek derecede markaya ayırt edicilik kattığı dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerekirken hatalı değerlendirme sonucu karar verilmesi doğru görülmemiş ve YİDK kararının iptali istemi yönünden davalı TPMK yararına bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı Kurum vekilinin temyiz istemlerinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalı Kuruma iadesine, 25/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.