Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Birleşen .../... Esas sayılı davada

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş
olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl ve birleşen dava eser sözleşmesinden kaynaklanan haksız cezai şart ve nefaset kesintisi, elektirik kullanım bedeli ile eksik iş bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz olunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ... İnş. Mad. ve Ltd. Şti.’nin tüm, davalılar Vakıflar Bankası ile, Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.’nin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Davalılar Vakıflar Bankası ve Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş.’nin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Davacı asıl ve birleşen davasında; davacı yüklenici ile davalılardan Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü arasında 28.08.2008 tarihinde PTT Genel Müdürlüğü’ne ait ... ... PTT Konukevi Güçlendirme ve Dekorasyon İnşaatı işine ait sözleşme imzalandığını, sözleşme gereğince işin kontrolünü ve hakediş raporlarının düzenlenmesinin PTT Genel Müdürlüğü’nce yerine getirileceğini, davalı tarafından yer tesliminin geç yapıldığını, hakedişlerin geç ödendiğini, sözleşme gereğince davalı tarafından hazırlanması gerektiği halde mimari uygulama projelerinin yükleniciye yaptırıldığını, devamında yüklenicinin talebi üzerine işin tasfiye edildiğini, ancak tasfiye amacıyla yapılan ve itirazi kayıtla imzalanan kesin hesapta haksız olarak gecikme cezası kesildiğini, proje değişikliğinden sonra yapılan bir kısım imalat bedellerinin yüklenici aleyhine olan pozdan hesaplandığını, ayrıca hakedişlerden yine haksız olarak tüketim bedeli ile nefaset kesintisi yapıldığını belirterek asıl davasında 418.000,00 TL
cezai şart, 10.000,00 TL eksik ödenen imalât bedeli, 24.992,00 TL elektirik tüketim bedelive 1.000,00 TL nefaset kesintisinin tahsilini, birleşen davasında ise 277.000,00 TL eksik ödenen imalat bedeli geçici kabul noksanlıkları olarak hakedişte haksız olarak kesilen 45.000,00 TL’nin tahsilini talep etmiştir.
Davalılardan Vakıflar Bankası cevabında; davacı tarafından işin süresinde tamamlanmadığını, davacı yüklenici tarafından gecikme cezası uygulanmak suretiyle işin tamamlanması talebinde bulunulduğunu, davacıya ek süre verilmesine rağmen işin tamamlanmadığını, davacının talebi üzerine işin tasfiye edildiğini, işin kontrolünün ve tasfiye sürecinin diğer davalı PTT Genel Müdürlüğü’nce yönetildiğini ve neticelendirildiğini beyanla davanın reddni talep etmiştir. Diğer davalı PTT Genel Müdürlüğü ise; davacı yüklenici ile arasında sözleşme ilişkisi olmadığını, davanın husunmeten reddinin gerektiğini, davalının sadece kontrol yükümlüğünün olduğunu, işin uzaması nedeniyle tasfiyeden önce davacıya toplamda 252 gün süre uzatımı verildiğini, davacıya 418.000,00 TL ceza kesilmesi sonrasında ise PTT Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığı’nca konunun tekrar değerlendirilerek haksız kesilen 109.000,00 TL cezai şartın yükleniciye ödenmesine karar verildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda alınan bilirkişi raporu neticesinde, haksız kesilen 109.000,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Davacı yüklenici ile davalı Vakıflar Bankası arasında düzenlendiği çekişmesiz olan 28.08.2008 tarihli ... ... PTT Evi Binası Güçlendirme ve Dekorasyon İnşaatı işine ait sözleşmenin eki olan özel şartnamenin 17. maddesine göre 2008 yılına ait Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi’nin (BİGŞ) sözleşmenin eki olduğu anlaşılmaktadır. Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi’nin 39. maddesi gereğince yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu “idareye verilen ...tarihli dilekçemde yazılı ihtirâzi kayıtla.” cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmesi, aksi takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı, yine kesin hakediş raporu ve hesap kesilmesine ilişkin 40. madde hükmünce, yüklenicinin itirazı olduğu takdirde itirazlarını 39. maddedeki usuller çerçevesinde dilekçe ile idareye bildirmesi gerekir. Yani yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılacak düzeltmelere bir itirazı olursa, bu itirazını hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok 10 gün içinde dilekçeyle idareye bildirmek zorunda olduğu, yüklenicinin itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı belirtilmiştir. Şartnamenin bu hükümleri, sözleşmenin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK 287. ve dava tarihinde yürürlüğe girmiş bulunan 6100 sayılı HMK"nın 193. maddeleri gereğince delil sözleşmesi niteliğinde olup, görevi gereği mahkemeler ve temyiz halinde Yargıtay tarafından da kendiliğinden gözetilmesi gerekir.
Bu açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde; mahkemece hüküm altına alınan 109.000,00 TL gecikme cezası hakedişlerde kesilmiş ancak davacı tarafından bu hakedişlere Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi’nin 39. ve 40. maddelere göre usulüne uygun olarak itirazda bulunmadığı gibi hakedişlerin tahakkuk ettirilmesinden sonrada iş sahibine süresi içerisinde usulüne uygun olarak itiraz dilekçesi sunduğuna dair bir iddiası da olmadığından kesintilerin yapıldığı hakedişlerin davacı yüklenici aleyhine kesinleşmiş olması nedeniyle davanın reddi yerine kabulü doğru olmadığı gibi, davalı PTT Genel Müdürlüğü sözleşmeye taraf olmadığından aleyhine açılan davanın husumeten reddine karar verilmesi gerekirken diğer davalı Vakfılar Bankası ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması da doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 10,00 TL temyiz ilam harcının temyiz eden asıl ve birleşen dosya davacısından alınmasına, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 535,60 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden asıl ve birleşen dosya davalılarına iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 17.11.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.