KARAR
Hakaret suçundan sanık ..."un, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 125/1, 125/4, 62, 52/2. maddeleri uyarınca neticeten 1.740,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231. maddesi gereğince hükmün açıklanmasına geri bırakılmasına dair Kocaeli 3. Sulh Ceza Mahkemesinin 11/03/2014 tarihli ve 2014/7 esas, 2014/227 sayılı kararma yönelik sanığın yaptığı itirazın reddine ilişkin Kocaeli 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 18/04/2014 tarihli ve 2014/168 değişik iş sayılı kararını, Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 26.06.2014 tarih ve 236301 sayılı istem yazısıyla dava dosyası Dairemize gönderilmekle incelendi:
İstem yazısında" Dosya kapsamına göre, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 193. maddesinde yer alan "(1) Kanunun ayrık tuttuğu hâller saklı kalmak üzere, hazır bulunmayan sanık hakkında duruşma yapılmaz.Gelmemesinin geçerli nedeni olmayan sanığın zorla getirilmesine karar verilir.2)Sanık hakkında, toplanan delillere göre mahkümiyet dışında bir karar verilmesi gerektiği kanısına varılırsa sorgusu yapılmamış olsa da dava yokluğunda bitirilebilir." şeklindeki düzenlemeye aykırı şekilde, sanığın savunması alınmadan verilen mahkürniyet hükmünün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği hâlde itirazın bu yönden kabulü gerekirken yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
5271 sayılı CMK’nın 191. maddesinde duruşmaya başlanmasına ilişkin kurallar ile sanığın sorgusunun nasıl icra edileceğine ilişkin hükümlere yer verilmiş, anılan Kanunun 193/1. maddesinde ise, kanunun ayrık tuttuğu haller saklı kalmak üzere, hazır bulunmayan sanık hakkında duruşma yapılamayacağı belirtilmiştir. Kanunun ayrık tuttuğu hallere ise 5271 sayılı Kanun’un 193/2 ve 195. maddelerinde yer verilmiştir.
CMK’nın 195. maddesindeki düzenlemeye göre, suçun yalnız veya birlikte adli para cezasını veya müsadereyi gerektirmesi halinde, sanık gelmese de duruşma yapılabilecektir, ancak maddenin uygulanabilmesi için iki koşulun bir arada bulunması gerekmektedir. Bunlardan ilki, suçun yaptırımın adli para cezası veya müsadereden ibaret bulunması, ikinci koşul ise, sanığa gönderilecek davetiyeye gelmese de duruşmanın yapılacağı ihtarının yazılmış olmasıdır.
193. maddenin 2. fıkrasında ise, “Sanık hakkında, toplanan delillere göre mahkûmiyet dışında bir karar verilmesi gerektiği kanısına varılırsa, sorgusu yapılmamış olsa da dava yokluğunda bitirilebilir” hükmüne yer verilmiştir. Bu hükümler yüz yüze yargılama ilkesinin istisnasını oluşturmakta ise de, somut olayda uygulanma imkanı bulunmamaktadır.
Somut olayda; hakaret suçundan sanık ... hakkında yapılan yargılama sırasında savunma alınmadan mahkumiyet hükmü kurulmuştur.
Bu itibarla, CMK’nın 193/1. maddesinde yazılı olup, savunma hakkı yanında yargılama yönteminin temel ilkelerinden olan “doğrudan doğruyalık, vasıtasızlık ve yüzyüzelik” ilkelerinin gerçekleştirilmesi amaçlarına da yönelik bulunan; "hazır bulunmayan sanık hakkında duruşma yapılamaz" hükmüne uyulmayarak, mahkumiyet hükmü kurulması hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın, düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
Sanık ... hakkında Kocaeli 3. Sulh Ceza Mahkemesinin 11/03/2014 tarihli ve 2014/7 esas, 2014/227 sayılı kararma yönelik sanığın yaptığı itirazın reddine ilişkin Kocaeli 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 18/04/2014 tarihli ve 2014/168 değişik iş sayılı kararının, CMK’nın 309. maddesi uyarınca kanun yararına BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde mahkemesince yerine getirilmesine, 15.02.2016 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.