Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/98 Esas 2020/2988 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/98
Karar No : 2020/2988

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Kömür İşletmeciliği Tic. ve San. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 27/06/2019 tarih ve E:2016/3395, K:2019/6161 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kömür (IV. Grup) madeni için 2015 yılına ait Devlet hakkı hesaplamasına esas ocak başı satış fiyatının tespitine dair … tarih ve … sayılı Makam Olurlu Maden İşleri Genel Müdürlüğü işleminin iptali iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 27/06/2019 tarih ve E:2016/3395, K:2019/6161 sayılı kararıyla;
3213 sayılı Maden Kanunu ve dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerinden, ruhsat sahibi tarafından beyan edilen asgari ocak başı satış fiyatının Bakanlık tarafından denetlenebileceği ve bunun sonucunda eksik beyanda bulunulduğunun tespiti halinde bunun tamamlattırılacağı açık olduğundan, devlet hakkına ilişkin olarak ortaya çıkabilecek aksaklıkları ve tutarsızlıkları önlemek, beyanlar arasında asgari birliği sağlayarak devlet hakkı kayıplarının önüne geçmek amacıyla davalı idarenin dayanaklarını ortaya koymak suretiyle emsal fiyat tespiti yapma konusunda yetkili olduğu,
Bu durumun, 6592 sayılı Kanun ile Maden Kanunu'nun 14. maddesinde yapılan değişiklikle, "Madenlerden alınan Devlet hakkına esas olan emsal ocak başı satış fiyatı, bölgeler de dikkate alınarak her madene ait ayrı ayrı ve uygulandığı yıl için belirlenerek Genel Müdürlükçe ilan edilir." denilmek suretiyle yasal temele kavuşturulduğu,
Dava konusu işlem ile 2015 yılı ocak başı satış fiyatının 2014 yılı ocak başı satış fiyatı ile aynı tespit edildiği, fiyat artışına dahi gidilmediği,
Öte yandan, davacı tarafından bölgesel farklılıklar ile kömür madeninin kullanım alanları dikkate alınmadan, 2015 yılı ocak başı satış fiyatının tespit edildiğinin iddia edildiği,
Davalı idarece farklı bölgelerde farklı kalorifik değerde kömür istihracı olduğu göz önüne alınarak kömür madeninin kalorifik değeri esas alınmak suretiyle 2015 yılı ocak başı satış fiyatının tespit edildiği ve böylece kalori değeri baz alınarak bölgesel farklılıkların bertaraf edildiği anlaşıldığından davacının bu iddiasına itibar edilmediği,
Ayrıca, dava konusu işlemde Kanun ve Yönetmelik'te yer alan ilkeler uyarınca, kömür madeninin herhangi bir işleme tabi tutularak satışının oluşması durumunda yani zenginleştirme işlemine tabi tutularak satılması durumunda yıkama işlemi için 5 TL/ton, kurutma işlemi için 2 TL/ton, paketleme işlemi için ise 15 TL/ton maliyetin düşülmesi sonucu ocak başı satış fiyatının hesaplanacağının belirtildiği,
Bu durumda, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ülke geneli için belirlenen emsal ocak başı satış fiyatının sınırlı sayıda maden sahası incelenerek, işletme farklılıkları dikkate alınmadan belirlendiği; hesaplanan ocak başı satış fiyatlarında bölgelere göre bir ayrım yapılmadığı; tüvenan madenin herhangi bir zenginleştirme işlemine tabi tutulduktan veya bir prosesten geçirildikten sonra satış fiyatının oluştuğu durumlarda, madenin ocakta üretiminden ilk satışının yapıldığı aşamaya kadar oluşan nakliye, zenginleştirme ve varsa farklı prosese ait kullanılan tesis ve ekipmanın amortismanı dahil giderlerin çıkarılması suretiyle oluşması gereken ocak başı satış fiyatının, bu giderler hiç yapılmamış gibi belirlendiği, dava konusu işlemde hiçbir somut kritere yer verilmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Konuya ilişkin mevzuat hükümleri incelendiğinde davalı idarenin dayanaklarını ortaya koymak suretiyle emsal fiyat tespiti yapma konusunda yetkili olduğunda konusunda tartışma bulunmamaktadır.
Dava konusu işlem incelendiğinde 2013 yılına ilişkin ocak başı satış fiyatının tespitine ilişkin işleme dayanılarak değerlendirme yapıldığının belirtildiği; aynı maliyet bedellerinin 2014 yılı içinde devam ettirildiği; ayrıca 2013 yılına ilişkin olarak, termik santrallerde kullanılan, sanayi amaçlı kullanılan ve ısınma amaçlı kullanılan kömürler için kalori değerleri de esas alınmak suretiyle ayrı ayrı ocak başı satış fiyatı tespit edildiği ama dava konusu 2014 yılına ilişkin ocak başı satış fiyatının sadece kalorifik değer üzerinden 0,45 TL/ton olarak tespit edildiği görülmektedir.
2014 yılı ocak başı satış fiyatının tespitinde kullanım amaçları dikkate alınmadan ve 2014 yılı için ayrıca bir maliyet hesaplaması yapılması gerekirken 2013 yılına ait aynı maliyet bedellerinin 2014 yılı içinde devam ettirildiği görüldüğünden, davacının temyiz isteminin kabulü ile temyize konu Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 27/06/2019 tarih ve E:2016/3395, K:2019/6161 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 09/12/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.