8. Hukuk Dairesi 2012/8674 E. , 2013/1281 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil
... ile Hazine ve ... Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki tescil davasının kabulüne dair ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 12.06.2012 gün ve 386/290 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, dava dilekçesinde mevki ve sınırlarını belirttiği yaklaşık 100 dönümlük kuru tarım arazisinin 18.10.1960 tarihinde yapılan kadastro çalışmaları sırasında tapulama harici olarak bırakıldığını, taşınmazın vekil edeni tarafından emek ve para sarf edilerek ihya edildiğini, otuz yıldan fazla bir süreden beri aralıksız ve çekişmesiz olarak malik sıfatıyla zilyet olduğunu açıklayarak taşınmazın davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Hazine vekili, cevap dilekçesinde taşınmazın imar-ihya edilmediğini, zilyetlik koşullarının oluşmadığını, taşınmazın üzerine ev yapılmasının imar-ihya olarak kabul edilemeyeceğini savunarak davanın reddini talep etmiştir. Hazine vekili 27.10.2010 tarihli dilekçesi ile taşınmazın Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı köy tüzel kişiliği temsilcisi davaya cevap vermediği gibi duruşmalara da katılmamıştır.
Mahkemece, ... İli Merkez ... Köyünde bulunan Fen Bilirkişisi Sadık Ertem’in ve Harita Mühendisi ...’nin 25.05.2012 havale tarihli krokili raporunda A harfi ile gösterilen 95.676,51 m2’lik kısmının davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi üzerine hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik hukuksal nedenlerine dayalı olarak TMK.nun 713/1 ve 3402 sayılı Yasanın 14 ve 17. maddeleri gereğince açılan tescil davasıdır.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Yüksek çözünürlüklü hava fotoğrafları ile, fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalardan ve orijinal kadastro paftaları getirtilerek komşu parsellere ait kadastro tutanakları örnekleri ile kadastro çalışmaları sırasında bu parsellere uygulanan tapu kayıt ve vergi kaydı örneklerinden yararlanılmamış, dava konusu taşınmazın tapuda kayıtlı yerlerden olup olmadığı Tapu Sicil Müdürlüğünden sorulmamıştır.
-2-
2012/8674-2013/1281
Aksi halde, çifte tapuya yol açar. Bu nedenle teknik bilirkişilerin rapor ve krokisi eklenmek suretiyle dava konusu yerin tapuda kayıtlı yerlerden olup olmadığının Tapu Sicil Müdürlüğünden sorulması gerekir. Hazine ve davalı köy muhtarlığına delil ve tanık listelerini bildirmeleri için süre verilmediği gibi imar-ihyanın başlangıç tarihi yerel bilirkişi ve tanıklardan sorularak açıklığa kavuşturulmamıştır. Ayrıca, taşınmazın sulu ya da kuru tarım arazisi niteliğinde olup olmadığı üzerinde de durulmamıştır.
... Valiliği Kadastro Müdürlüğü"nün 18.02.2011 tarihli cevabı yazısına göre uyuşmazlık konusu taşınmaz sırt ve bayır olarak tescil harici bırakılmış olup, ... Köyündeki tapulama çalışmaları 03.02.1961 tarihinde kesinleşmiştir.
Yargılama tutanaklarının tetkikinden davalı Hazine ile davalı köy tüzel kişiliğine tanık ve delil listesini sunmak üzere süre ve imkan tanınmadığı anlaşılmıştır. HMK.nun 27. maddesinde düzenlenen hukuki dinlenilme hakkı açıklama ve ispat hakkını da kapsamaktadır. Davalı Hazine ile Köy Tüzel Kişiliğine tanık ve delil listesini sunmak üzere süre ve imkan tanınmaması açıkça hukuki dinlenilme hakkının ihlali niteliğindedir.
Dava konusu taşınmazı komşuları ile birlikte gösterir orijinal kadastro paftası örneği de dosya arasında bulunamamaktadır. Kadastro Müdürlüğünden orijinal kadastro paftası örneği celbedilerek uyuşmazlık konusu taşınmaza komşu taşınmazlara ait kadastro tutanağı örnekleri ile kadastro çalışmaları sırasında bu taşınmazlara revizyon gören tapu kayıt örneklerinin ilk tesisinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte Tapu Sicil Müdürlüğü"nden, bu parsellere uygulanan vergi kaydı örneklerinin ise ilgili il, ilçe özel idare müdürlüklerinden getirtilerek dosyaya eklenmesi, dava tarihi olan 30.03.2007 tarihinden geriye doğru en az 20-30 yıl (1977-1987 tarihleri arası) öncesine ait iki ayrı zamanda çekilmiş yüksek çözünürlüklü hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığı"ndan, fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftaların ise İl Kadastro Müdürlüğü"nden getirtilerek dosya arasına konulması, jeodezi ve fotogrametri uzmanı mühendislerinden oluşacak üç kişilik bilirkişi kurulu ile teknik, yerel bilirkişi ve tanıklar aracılığıyla yeniden yapılacak keşifte uygulanması, yerel bilirkişi ve tanıkların HMK. nun 243, 244 ve 259. maddeleri gereğince davetiye ile keşif yerine çağrılmaları, uyuşmazlığın taşınmaza ilişkin bulunması nedeniyle keşif yerinde dinlenmeleri, dava konusu taşınmazın daha önce açıklandığı gibi davacı tarafça emek ve para sarf edilerek imar-ihya edilip edilmediği, imar-ihyanın ne zaman başladığı, para ve emek sarfının ne şekilde yapıldığı, zilyetliğin nasıl devam ettiği, yerel bilirkişi ve tanıklardan sorularak açıklığa kavuşturulması, komşu taşınmazlara uygulanan tapu kayıt örnekleri ile vergi kaydı örneklerinin dava konusu taşınmaz yönünü ne gösterdikleri üzerinde durulması, teknik bilirkişiye işaret ettirilmesinin sağlanması, hava fotoğrafları ile İl Kadastro Müdürlüğünden istenen paftaların 1977-1987 yılları arasında çekilen ve düzenlenen fotoğrafları ile paftalar olması gerektiğinin gözetilmesi, bunların çekildikleri ve düzenlendikleri tarihlere göre dava konusu yerin kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı veya hangi nitelikte bulunduğu, uzman bilirkişilerden Yargıtay ve tarafların denetimine açık, gerekçeli, karşılaştırmalı rapor istenmesi gerekmektedir. Bundan ayrı daha önce rapor alınan Ziraat bilirkişileri dışında üniversitelerin toprak bölümünden seçilecek üç kişilik ziraat bilirkişisi kurulu aracılığıyla dava konusu taşınmaz ve çevresindeki arazinin toprak yapısı birlikte incelenmek suretiyle dava konusu yerin kültür arazi haline getirilen yerlerden bulunup bulunmadığı, taşınmazın imar ve ihya edilip edilmediği, mera vasfında olup olmadığı, konularında aynı şekilde gerekçeli, karşılaştırmalı, Yargıtay ve tarafların denetimine açık rapor istenmesi gerekmektedir
-3-
2012/8674-2013/1281
Öte yandan, uyuşmazlık konusu taşınmazın yüzölçümü 95,676,51 m2’dir. 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. maddesi uyarınca tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüz ölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal... zilyedi adına tespit edilir. Mahkemece, uyuşmazlık konusu taşınmazın 3402 sayılı KK.nun 14. maddesindeki norm sınırlamaları dikkate alınarak taşınmazın 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Kanunu uyarınca sulu tarım arazisi niteliğinde olup olmadığı üzerinde durulmadan, yazılı gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Bu nedenle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK. nun geçici 3. maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK. nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 11.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.