Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2014/14338 Esas 2014/16785 Karar Sayılı İlamı

19. Hukuk Dairesi
Esas No: 2014/14338
Karar No: 2014/16785
Karar Tarihi: 24.11.2014

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2014/14338 Esas 2014/16785 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davalı şirket ile arasındaki mal alışverişi nedeniyle verilen çeklerin karşılıksız kalarak kısmen icraya konulduğu iddiasıyla menfi tespit-alacak davası açan davacı, borçlu olmadığının tespiti, haksız icra tazminatı, fazla ödenen alacağın faiziyle tahsil edilmesini talep etmiştir. Mahkeme ilk yargılamada davanın reddine karar vermiş, bu kararın temyizi sonucunda Daire tarafından bozulmuştur. Yapılan ikinci yargılamada, ihtilafın çek bedelinin ödenerek mi, ödenmeden mi davacıya teslim edildiği noktasında toplandığı belirlenmiş, çekin davacıya iade edilmesi ödemeye karine teşkil ettiği, bu karinenin davalı tarafından ispat edilmediği sürece davalının elinde fazlaca çek bulunmasının bu karineyi tersine çevirmediği sonucuna varılmıştır. Mahkeme kararı bu nedenle bozulmuştur.
TTK 558/1 maddesi: Tahsil edilmemiş senedin ispatlaması (borçlu alacaklıya karşı) bir karinedir.

19. Hukuk Dairesi 2014/14338 E. , 2014/16785 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Mersin 2. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 08/04/2014
NUMARASI : 2014/128-2014/442

Taraflar arasındaki menfi tespit-alacak davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı, davalı şirket ile aralarındaki mal alışverişinden dolayı verilen çeklerin karşılığında mal gönderilmediğini, karşılıksız kalan bu çeklerin kısmen icraya konulduğunu belirterek, Mersin 4. İcra Müdürlüğü’nün 2009/1788 esas sayılı takip dosyası nedeni ile borçlu olmadığının tespitine, % 40 oranında haksız icra tazminatına ve ayrıca ticari ilişki kapsamında fazla ödenen 2.247,16 TL alacağın 03.11.2008 tarihinden itibaren reeskont faiz oranı ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece yapılan ilk yargılamada davanın reddine karar verilmiş, kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 02.12.2013 tarih, 2013/13171 esas ve 2013/19198 karar sayılı ilamı ile mahkeme kararının gerekçesiz olması nedeni ile sair yönler incelenmeksizin bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; karşılıksız çekin borçlusu olan keşidecinin elinde bulunmasının, mücerret olarak borcun ödendiğine karine teşkil ettiği, aksini ispat külfetinin davalıya ait olduğu, ancak somut olayda çekin karşılıksız çıktığı tarihte davalının elinde borç tutarını temin edecek tutarda çeklerin bulunduğu, borcun fazlasıyla ödendiğinin iddia edilmesine rağmen davalı zilyetliğindeki çeklerin ödeme esnasında teslim alınmamış olmasının TTK 558/1. maddesine göre bu karineyi tersine çevirdiği, davacının ödeme iddiasının ispatlanamadığı, bu şekilde davacının davalıya icra takibine konu borcunun bulunduğu ve davalıdan alacağının bulunmadığı kanaatine varıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, mahkeme kararı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında ihtilaf konusu olan 7.000,00 TL bedelli çekin davacıya iade edildiği konusunda bir ihtilaf olmadığı, ihtilafın bu çekin bedelinin ödenerek mi, yoksa ödenmeden mi davacıya teslim edildiği noktasında toplandığı dava dosyasının incelenmesinden anlaşılmaktadır. Çekin davacıya iade edilmesi ödemeye karine teşkil eder, bu karinenin aksini savunan davalı yan çek bedelinin ödenmediğini ispat etmelidir. Aksi yazılı belge ile ispat edilmedikçe, davalının elinde fazlaca çek bulunması, bu karineyi tersine çevirmez. Mahkemece bu husus gözden kaçırılarak, ispat yükünde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, mahkeme kararının bu yönden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 24.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.