Hukuk Bölümü 2000/49 E., 2000/61 K.

"İçtihat Metni"

OLAY : Özelleştirme Yüksek Kurulunun 20.3.1997 tarih ve 97/06 sayılı kararı ile, PETLAS Lastik San. ve Tic.A.Ş. sermayesindeki Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ait hisselerin, yapılan ihale sonucunda alıcı Kombassan Holding A.Ş."ne satışı kararlaştırılmış; 6.5.1997 tarihinde Hisse Satış Sözleşmesi imzalanmak suretiyle özelleştirme işlemi tamamlanmıştır.

Şirketçe, 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesi kapsamında olup da kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilecek kapsam dışı personele, 15.4.1997 - 14.5.1997 tarihleri arasındaki döneme ilişkin aylık ücret ve sosyal hakları tutarı toplam 24,607,056,307.- TL. ödenmiş ve 11.6.1997 günlü yazı ile, İdareden bu tutarın Şirket hesabına aktarılması talep edilmiş ise de; İdarece, sözkonusu ödemenin 6.5.1997 - 14.5.1997 tarihleri arasına isabet eden 3,118,429,323.- liralık kısmı Şirket hesabına aktarılmıştır.

Şirket tarafından, 4.5.1998 günlü yazı ile, İdarece hesaplarına aktarılması gereken 16,791,488,206.- TL. ödemelerle ilgili müracaatlarının tetkik edilerek neticesinin gerekçeli olarak bildirilmesinin istenilmesi üzerine, Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca, 27.11.1998 günlü yazı ile, Hisse Satış Sözleşmesinin 11. maddesinin son fıkrası uyarınca, sözleşmenin imzalandığı tarihten önceki döneme ilişkin aylık ücret ve sosyal haklar için yapılan ödemelerin Özelleştirme Fonu"ndan ödenmesinin mümkün bulunmadığı bildirilmiştir.

Davacı Şirket vekilince, mahkemenin dilekçe ret kararı üzerine usulüne uygun olarak yeniden düzenlenen 4.5.1999 günlü dilekçeyle, Özelleştirme İdaresinin 27.11.1998 günlü kararının iptali ile 16,791,488,206.- liranın 14.5.1997 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle idari yargı yerinde dava açılmıştır. Davalı idare vekilince, birinci savunma dilekçesinde, uyuşmazlığın bir özel hukuk sözleşmesi olan Hisse Satış Sözleşmesinden kaynaklandığından bahisle adli yargının görevine girdiği ileri sürülerek, görev itirazında bulunulmuştur.

ANKARA 7. İDARE MAHKEMESİ; 30.11.1999 gün ve E: 1999/489 sayı ile, 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesinde, bu madde hükmü gereğince diğer kamu kurum ve/veya kuruluşlarına atanacak personelin, atamalarının yapılıp eski kurumları ile ilişiklerinin kesileceği tarihe kadar geçecek sürelerdeki aylık, ücret, sosyal hak ve yardımlar ile her türlü özlük haklarının özelleştirme fonundan ödeneceğinin hükme bağlandığı; uyuşmazlığın, davacı Şirketçe bu personele yapılan ödemelerin anılan Yasa hükmü uyarınca davalı idareden tahsili isteminden doğduğu; bu durumda, gerek personele ödenen ücretlerin yaptıkları kamu göreviyle ilgisi dolayısıyla kamusal nitelikte zorunlu ödemeler olması, gerekse uyuşmazlığın yine kamusal nitelikteki 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesinin uygulanmasından doğmuş olması karşısında, tesis edilen işlem idari nitelikte olduğundan davanın görüm ve çözümünde idari yargının görevli olduğu gerekçesiyle, görevlilik kararı vermiş ve davalı idarenin görev itirazını reddetmiştir.

Davalı idare vekilince süresi içinde verilen ve olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemini içeren dilekçe üzerine dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; Davalı idare tarafından, 4046 sayılı Kanun gereğince özelleştirme kapsamına alınan PETLAS Lastik San. ve Tic.A.Ş."nin sermayesindeki idareye ait hisselerin Kombassan Holding A.Ş."ne Hisse Sözleşmesi ile satıldığı ve 6.5.1997 tarihinde satış sözleşmesi imzalandığı; uyuşmazlığın, davacı Şirket tarafından kapsam dışı statüde bulunan personele yapılan ödemenin davalı idarece ödenip ödenmeyeceğine ilişkin olup, bu konuda düzenlemelere yer veren Hisse Sözleşmesi hükümlerinin uygulanmasından kaynaklandığı; kamu kurumlarının, kendilerine verilen kamu hizmetlerini yerine getirirken özel hukuk hükümlerine tabi sözleşme yapmaları ve uyuşmazlıkların bu sözleşmeden kaynaklanması durumunda, tarafların hukuki niteliklerine bakılmaksızın uyuşmazlığın özel hukuk hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinde kuşku bulunmadığı: açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesi"nin görevlilik kararının kaldırılmasının gerektiği gerekçesiyle adli yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkarmış olup, 2247 sayılı Yasa"nın 10. maddesine göre görev konusunun incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesi"nden istemiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa"nın 13. maddesine göre Danıştay Başsavcısından düşüncesi istenilmiştir. DANIŞTAY BAŞSAVCISI; 2577 sayılı İ.Y.U.K."nun 2. maddesinde, idari dava türlerinin, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları ile idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları olduğunun hükme bağlandığı; 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesinde, a) Özelleştirilmeleri sonucu sermayelerindeki kamu payının %50"nin altına düşmesi veya bunların müessese, işletme ve işletme birimlerinin satılması veya devredilmesi halinde satış veya devre ilişkin sözleşmenin imzalanmasından... itibaren on beş gün içerisinde işlem sonuçlarının idare tarafından ilgili kuruluşa bildirileceği, ilgili kuruluşun bildirim tarihinden itibaren otuz gün içerisinde memur ve sözleşmeli personelle ilgili bilgileri Devlet Personel Başkanlığına göndereceği, bu bilgilerin Devlet Personel Başkanlığına bildirilmesinden itibaren en geç kırkbeş gün içerisinde bu Başkanlığın teklifi üzerine ilgili personelin, kamu kurum ve kuruluşlarında durumlarına uygun boş kadro ve pozisyonlara atanacakları... kamu kurum ve kuruluşlarına atanacak personelin bu maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen durumlarda atamalarının yapılıp, eski kurumları ile ilişiklerinin kesileceği tarihe kadar geçecek süredeki aylık ücret, sosyal hak ve yardımlar ile her türlü özlük haklarının Özelleştirme Fonundan ödeneceği... hükümlerine yer verildiği; PETLAS Lastik San. ve Tic.A.Ş."nin hisselerinin satışına ilişkin sözleşmenin 6.5.1997 tarihinde imzalandığı; bu Şirkette çalışmakta olan kapsam dışı personelin 15.4.1997 ile sözleşmenin imzalandığı 6.5.1997 tarihleri arasındaki döneme ilişkin aylık ücret ve sosyal haklar tutarı olan 16,791,488,206.- liranın Şirketçe, dava dilekçesinde belirtildiğine göre, Kombassan Holding A.Ş."ce ödendiği; sözkonusu tutarın 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesi ile Hisse Satış Sözleşmesinin 4. maddesine dayanılarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığından talep edilmesi ve bu isteğin aynı Sözleşmenin 11. maddesine dayanılarak reddedilmesi üzerine bu davanın açıldığının anlaşıldığı; Hisse Satış Sözleşmesinin 4. maddesinde, 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesi kapsamında nakledilecek personelin Şirket ile ilişkilerinin kesileceği tarihe kadar geçecek süredeki her türlü aylık ve özlük haklarının Şirket tarafından ödeneceği ve bu tutarın belgelere dayalı olarak İdareye intikal ettirilmesi üzerine İdarece Şirket hesaplarına aktarılacağı, 11. maddesinde de, alıcının bu sözleşmenin imza tarihi itibariyle tahakkuk edecek Şirket personeline ilişkin kıdem ve ihbar tazminatları dışındaki tüm alacak, borç ve yükümlülüklerinden sorumlu olduğunun kabul edildiği; belirtilen durum karşısında, uyuşmazlığın çözümü için ödemenin niteliğinin açıklığa kavuşturulmasının gerektiği; özelleştirme sonucu 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesine göre nakle tabi tutulacak kapsam dışı personelin, kamu görevlisi olduğundan kuşkuya yer bulunmadığı; dava konusu edilen ödemenin özelleştirme öncesi döneme ilişkin olduğu; sözkonusu tutarın, Şirket Yönetmeliğine göre, kapsam dışı personelin çalışarak haketmesinden sonra 14.5.1997 tarihinde alıcı Holding tarafından ödenmiş olmasının ya da Hisse Satış Sözleşmesinin 11. maddesindeki "sözleşmenin imza tarihi itibariyle tahakkuk edecek, şirket personeline ait olacak, borç ve yükümlülüklerden alıcının sorumlu olduğu" yolunda bir kurala yer verilmesinin, özelleştirmeden önceki bu döneme ilişkin olarak kamu görevlisine yapılan ödemenin niteliğini değiştirdiğinin düşünülemeyeceği; kamu görevlisine yapılan ödemenin iadesi isteminin reddine ilişkin işlemde hernekadar sözleşme hükmüne dayanılmakta ise de, sözü edilen dava konusu işlemin kamu gücüne dayanılarak ve tek taraflı olarak tesis edilmesi nedeniyle idari işlem niteliğinde olduğu ve uyuşmazlığın idare hukuku kuralları çerçevesinde idari yargı yerinde çözümlenmesi ve bu nedenle başvurunun reddi gerektiği yolunda düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü"nün, Ali HÜNER"in Başkanlığında, Üyeler: Mahir Ersin GERMEÇ, Dr. Mustafa KILIÇOĞLU, Sabriye KÖPRÜLÜ, Ayla ALKIVILCIM, Dr. Serdar ÖZGÜLDÜR ve Hıfzı ÇUBUKLU" nun katılımlarıyla yapılan 18/12/2000 günlü toplantısında, Raportör-Hakim İsa YEĞENOĞLU"nun davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının adli yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve Danıştay Başsavcısının davada idari yargının görevli bulunduğuna ilişkin düşünce yazıları ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Danıştay Savcısı O. Cem ERBÜK"ün yazılı düşünceler doğrultusundaki açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

Başvuru dilekçesi ve ekleri üzerinde 2247 sayılı Yasa"nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarece anılan Yasa"nın 10. maddesinde öngörülen şekilde görev itirazında bulunulduğu ve 12. maddede öngörülen süre içinde başvurulduğu, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından Yasa"da öngörülen usul ve yönteme uygun biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmemiş, esas inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir. ESASA İLİŞKİN İNCELEME: Dava, 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesi gereğince nakle tabi tutulan kapsam dışı personele Şirketçe yapılan ödemelerden özelleştirme öncesi döneme ait miktarın Özelleştirme Fonundan ödenemeyeceği yolunda bilgi içeren İdare yazısının iptali ile 16,791,488,206.- liranın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.

Anayasa"nın 47. maddesinin, 13.8.1999 tarih ve 4446 sayılı Kanun ile eklenen Ek üçüncü ve dördüncü fıkralarında, "Devletin, kamu iktisadi teşebbüslerinin ve diğer kamu tüzel kişilerinin mülkiyetinde bulunan işletme ve varlıkların özelleştirilmesine ilişkin esas ve usuller kanunla gösterilir. Devlet, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişileri tarafından yürütülen yatırım ve hizmetlerden hangilerinin özel hukuk sözleşmeleri ile gerçek veya tüzelkişilere yaptırılabileceği veya devredilebileceği kanunla belirlenir." hükümlerine yer verilmiş olup, 24.11.1994 tarih ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine Ve Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, özelleştirme uygulamalarının esaslarını belirleyen genel yasal düzenleme niteliğini taşımaktadır. Anılan Yasa"ya göre, Yasa kapsamında bulunan kuruluşlardan hangisinin özelleştirme proğramına alınacağına ve bunların satış, kiralama, işletme hakkı devri, mülkiyetin gayri ayni hakların tesisi ve işin gereğine uygun sair hukuki tasarruflar ile devredilmelerine ilişkin özelleştirme yöntemlerinden hangisi ile özelleştirileceğine Özelleştirme Yüksek Kurulunca karar verildikten sonra, Başbakana bağlı kamu tüzel kişiliğine sahip, özel bütçeli Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca, özelleştirme uygulamalarının gerektirdiği özelleştirme ile ilgili her türlü işlemler yürütülmek suretiyle Kurul kararları uygulanacaktır.

Yapılan ihale sonucunda, PETLAS Lastik San. ve Tic.A.Ş. sermayesindeki İdareye ait hisselerin alıcı Kombassan Holding A.Ş."ne satışına dair Özelleştirme Yüksek Kurulunun 20.3.1997 gün ve 97/06 sayılı kararının 7. bendinde, satış sözleşmesi tarihi itibarıyla tahakkuk edecek kıdem ve ihbar tazminatları hariç Şirketin tüm borçlarının, alacaklarının ve yükümlülüklerinin Alıcıya ait olacağına işaret edilmiş ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile Kombassan Holding A.Ş. arasında düzenlenen Hisse Satış Sözleşmesi, 6.5.1997 gününde taraflarca imzalanarak aynı tarihte yürürlüğe konulmuştur.

Sözkonusu Hisse Satış Sözleşmesinin 4. maddesinde, "4046 sayılı Kanun"un 22. maddesi kapsamında nakledilecek personelin ŞİRKET ile ilişkilerinin kesileceği tarihe kadar geçecek süredeki aylık ücret, sosyal hak ve yardımlar ile her türlü özlük hakları İDARE tarafından ödenecektir. Nakil olacak personelin ücret ve 22. maddede belirtilen ödemeleri ŞİRKET tarafından ödeme zamanında ilgililere derhal ödenecektir. Ödenecek bu tutarlar ile ilgili belgelerin (Bordro, Fatura vb.) ŞİRKET tarafından düzenlenip kontrol edilip İDARE" ye intikal ettirilmesini müteakip en geç 15 gün içerisinde İDARE"ce ŞİRKET hesaplarına aktarılacaktır." hükmü ile, 11. maddesinin üçüncü fıkrasında, "ALICI, bu sözleşmenin imza tarih itibariyle tahakkuk edecek ŞİRKET personeline ilişkin kıdem ve ihbar tazminatları dışında ŞİRKET kayıtları ve tanıtım kitapçığında belirtilenler ile kayıtlara intikal etmemiş tüm alacak, hak, borç ve yükümlülüklerinden sorumlu olup, bu hususlar hakkında İDARE" yi ibra ettiğini, ŞİRKET hisselerini satın aldığı tarihten önceki döneme ilişkin olarak İDARE"ye karşı hiçbir başvuru veya rücuda bulunmayacağını kabul, beyan ve taahhüt eder." hükmüne yer verilmiştir. İdare, tıpkı özel hukuk kişileri gibi özel hukuk sözleşmeleri yapabildiği gibi; kamusal yetkisinin verdiği üstünlük ve ayrıcalıklara dayanarak, konusu, hüküm ve koşulları bakımından özel hukuk sözleşmelerinden farklı olan sözleşmeler de yapar ki, idare hukuku esaslarına tabi bulunan bu sözleşmeler "idari sözleşme" olarak adlandırılırlar. İdarenin, genel ehliyetini kullanarak sözleşme serbestisi ve tarafların eşitliği gözetilerek gerçekleştirdiği sözleşmelerin tamamen özel hukuk hükümlerine tabi olması ve dolayısıyla bunların yargısal denetiminin adli yargı yerlerince yapılmasına karşılık; 2577 sayılı Yasanın idari dava türlerinin sayıldığı 2/1-c. maddesinde ifade edildiği üzere "genel hizmetlerden birinin yürütülmesi" amacıyla ve kamusal nitelikte üstün hak ve yetkilere dayanarak yaptığı idari sözleşmelerden doğan uyuşmazlıkların görüm ve çözümünde ise idari yargı yerleri görevli bulunmaktadır.

İhale yoluyla gerçekleştirilen özelleştirme sonucunda taraflarca imzalanan Hisse Satış Sözleşmesinin, konusu ile hüküm ve koşullarının sözleşme serbestisi ve tarafların eşitliği esasına göre düzenlenmiş olması karşısında idarenin özel hukuk sözleşmesi niteliğinde olduğu kuşkusuzdur. Olayda, 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesi ile, kamu personeli olduğu ifade edilen kapsam dışı personelin, çalıştıkları Şirketin sermayesindeki kamu payının %50"nin altına düşmesi halinde bu maddeye göre kamu kurum ve kuruluşlarına naklen atanmalarına olanak tanınmış ve bu sırada hak ettikleri aylık ücret, sosyal hak ve yardımlar ile her türlü özlük hakları güvence altına alınmış olup; özelleştirme işlemlerinin tamamlanıp satışın sonuçlanması üzerine, bu ödemelerin nasıl yapılacağı ve akit tarafların yükümlülükleri, Hisse Satış Sözleşmesinin yukarıda anılan hükümleriyle düzenlenmiş bulunmaktadır.

Bu durumda, akit tarafların karşılıklı hak-borç ve yükümlülüklerine ilişkin özel hukuk sözleşmesi hükümlerinin uygulanması ve yorumlanmasından doğan davanın, özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümlenmesi gerekeceği açıktır.

Nitekim, 4046 sayılı Yasa"nın 12. maddesinde, bu Yasa"da yapılması öngörülen işlerde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerinin uygulanmayacağı belirtilmekle birlikte, her iki Yasa"da da sözleşmenin yapılmasından önce idarenin uyması gereken usul kurallarının düzenlenmiş olduğu gözönüne alındığında, özelleştirme uygulamalarında sözleşmenin yapılmasına kadar olan aşamadaki işlemlerin yargısal denetiminin, idare hukuku; sözleşmenin uygulanmasından doğan uyuşmazlıkların ise, özel hukuk hükümlerine tabi olması doğaldır.

Diğer taraftan, sözleşmenin uygulanması hakkında karşı taraftan bilgi isteyen Şirkete İdarece cevaben gönderilen yazı, İdarenin sözleşme hükümleri hakkındaki yorumunu ve uygulamaya ilişkin görüşünü karşı tarafa beyan etmekten ibaret olup, iptal davasına konu olabilecek idari işlem niteliği taşımamaktadır. Ayrıca, bir özel hukuk sözleşmesinin uygulanması sonucunda doğduğu nedeniyle talep edilen alacağın, özelleştirme öncesine ait bulunması ya da kamu personeline yapılmış bir ödeme olması, taraflar arasında özel hukuk sözleşmesi ile kurulmuş bulunan hukuki ilişkinin niteliğini değiştirmez. Açıklanan nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısınca yapılan başvurunun kabulü ile İdare Mahkemesi"nce verilen görevlilik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının başvurusunun KABULÜ ile Ankara 7. İdare Mahkemesi"nin 30.11.1999 günlü, E: 1999/489 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 18.12.2000 gününde Üyelerden Sabriye KÖPRÜLÜ ve Ayla ALKIVILCIM"ın karşı oyları ve OYÇOKLUĞU ile KESİN OLARAK karar verildi.

E. 2000/49

K. 2000/61

KARŞI OY : Dava, Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile özelleştirilen Petlas Lastik San. ve Tic. A.Ş.de çalışan kapsam dışı personele 15.4.1997 - 6.5.1997 tarihleri arasındaki döneme ilişkin aylık ücret ve sosyal haklar tutarının Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca ödenmeyeceğine ilişkin işlemin iptali ile sözkonusu tutarın yasal faizi ile ödenmesi istemiyle açılmıştır. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 2. maddesinde idari dava türlerinin idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları ile idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları olduğu hükme bağlanmıştır.

4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesinin (a) bendinde ise; ..... özelleştirilmeleri sonucu sermayelerindeki kamu payının %50"nin altına düşmesi veya bunların müessese, işletme ve işletme birimlerinin satılması veya devredilmesi halinde satış veya devre ilişkin sözleşmenin imzalanmasından ..... itibaren onbeş gün içerisinde işlem sonuçlarının idare tarafından ilgili kuruluşa bildirileceği, ilgili kuruluşun bildirim tarihinden itibaren otuzgün içerisinde memur ve sözleşmeli personelle ilgili bilgileri Devlet Personel Başkanlığına göndereceği, bu bilgilerin Devlet Personel Başkanlığına bildirilmesinden itibaren en geç kırkbeş gün içerisinde bu Başkanlığın teklifi üzerine ilgili personelin, kamu kurum ve kuruluşlarında durumlarına uygun boş kadro ve pozisyonlara atanacakları ..... kamu kurum ve kuruluşlarına atanacak personelin bu maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen durumlarda atamalarının yapılıp, eski kurumları ile ilişkilerinin kesileceği tarihe kadar geçecek süredeki, aylık ücret, sosyal hak ve yardımlar ile her türlü özlük haklarının Özelleştirme fonundan ödeneceği ... hükmü yer almıştır. Olayda; Petlas Lastik San. ve Tic.A.Ş.nin 20.3.1997 günlü Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile, şirket sermayesindeki Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ait hisselerin Kombassan Holding A.Ş."ne satışının uygun görüldüğü, anılan karar uyarınca adı geçen şirketle 6.5.1997 tarihinde hisse satış sözleşmesi imzalandığı, ancak Petlas Lastik San.Tic. A.Ş."de çalışmakta olan kapsam dışı personelin 15.4.1997 ile sözleşmenin imzalandığı 6.5.1997 tarihleri arasındaki döneme ilişkin aylık ücret ve sosyal hakları tutarı olan 16,791,488,206.- liranın şirketçe ödendiği, sözkonusu tutarın 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesi ile hisse satış sözleşmesinin 4. maddesine dayanılarak Özelleştirme İdare Başkanlığından talep edilmesine karşın, bu istemin aynı sözleşmesinin 11. maddesine dayanılarak reddedilmesi üzerine bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Hisse satış sözleşmesinin 4. maddesinde, 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesi kapsamında nakledilecek personelin şirket ile ilişiklerinin kesileceği tarihe kadar geçecek süredeki her türlü aylık ve özlük haklarının şirket tarafından ödeneceği ve bu tutarın belgelere dayalı olarak idareye intikal ettirilmesi üzerine idarece şirket hesaplarına aktarılacağı, 11. maddesinde de; alıcının bu sözleşmenin imza tarihi itibariyle tahakkuk edecek şirket personeline ilişkin kıdem ve ihbar tazminatları dışındaki tüm alacak, borç ve yükümlülüklerinden sorumlu olduğu kabul edilmiştir.

Belirtilen durum karşısında; uyuşmazlığın çözümü için, ödemenin niteliğinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Petlas Lastik San. ve Tic.A.Ş."nin özelleştirilmesi sonucu 4046 sayılı Yasa"nın 22. maddesine göre nakle tabi tutulacak kapsam dışı personelin, kamu görevlisi olduğunda kuşkuya yer yoktur. Dava dilekçesinde ve davalı idarenin savunmasında da belirtildiği üzere kapsam dışı personelin 15.4.1997 - 6.5.1997 dönemi için yapılan ödeme Petlas Lastik San. ve Tic.A.Ş."nin özelleştirilmesinden öncesine ilişkin bulunmaktadır. Söz konusu tutarın Şirket yönetmeliğinin 10. maddesi uyarınca, kapsam dışı personelin çalışarak haketmesinden sonra 14.5.1997 tarihinde alıcı Kombassan Holding A.Ş. tarafından ilgililere ödenmiş olması, ya da hisse satış sözleşmesinin 11. maddesindeki " sözleşmenin imza tarihi itibariyle tahakkuk edecek, şirket personeline ait alacak, borç ve yükümlülüklerden alıcının sorumlu olduğu" yolunda bir kurala yer verilmesi özelleştirmeden önceki bu döneme ilişkin olarak kamu görevlisine yapılan ödemenin niteliğini değiştirdiği düşünülemez. Kamu görevlisine yapılan ödemenin iadesi isteminin reddine ilişkin işlemde her ne kadar sözleşme hükmüne dayanılmakta ise de, sözü edilen dava konusu işlem kamu gücüne dayanılarak ve tek taraflı olarak tesis edilmesi nedeniyle idari işlem niteliğini taşıdığından davanın idare hukuku kuralları çerçevesinde idari yargı yerinde çözümlenmesi ve bu nedenle de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan başvurunun reddi gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmadık.