9. Hukuk Dairesi 2021/11534 E. , 2021/15772 K.
"İçtihat Metni"BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 5. Hukuk Dairesi
...
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 7. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı şirketlerin yurtdışı şantiyelerinde ambar şefi olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin davalılarca haksız ve önel verilmeksizin sonlandırıldığını ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı .... vekili, husumet itirazında bulunduklarını, davacının davalı şirkette çalışmadığını, Türk Hukukunun uygulanamayacağını, zamanaşımı def"inde bulunduklarını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Renaissanse Constraction ... vekili, açılan davada Türk hukukunun uygulanamayacağını, taleplerin zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Türkmen İnş. San. ve Tic. A.Ş. vekili, davacının müvekkili şirketle ilgisi olmayan çalışmalarından müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını, davada Türk hukukunun uygulanamayacağını, taleplerin zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, iş sözleşmesinin işverence haksız olarak feshedildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davalıların yerinde görülmeyen istinaf başvurularının HMK"nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı davalılar vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Gerekçe:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; davalılar vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Taraflar arasında kıdem ve ihbar tazminatına esas ücretin belirlenmesi noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Kural olarak ücretin miktarı ve ekleri gibi konularda ispat yükü işçidedir. Kıdem ve ihbar tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 32. maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler tazminat hesabında dikkate alınır.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda rayiç değerlerin esas alındığı belirtilerek, üç öğün yemek ve barınma bedelinin şantiye koşullarında günlük 8,00-USD (aylık 240 USD) olduğu kabul edilerek hesaplama yapılmış ise de, belirlenen yemek ve barınma bedelinin fahiş olduğu anlaşılmaktadır. Dairemizce ve Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesince temyiz incelemesi yapılan davalılara ait yurt dışı şantiyelerinde çalışan işçilerin bir kısım dosyalarında (Dairemize ait 2021/8189 ve 2021/10517 esas sayılı, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesine ait 2019/2186-2188 esas sayılı dosyalar) genel olarak 150 USD yemek ve barınma gideri kabul edildiği tespit edilmiş; bir kısım dosyalarda da mahkemece 175 USD ve 240 USD olarak farazi şekilde belirlenen yemek ve barınma bedelinin yeniden araştırılması gerektiği noktasında bozma kararı verilmiştir Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesine ait 2017/37896 esas sayılı, 2020/2337-2341 esas sayılı dosyalar). Bu itibarla işyerinin niteliği, fesih tarihinde bulunulan ülke ve davacının çalıştığı tarihler de belirtilerek fesih tarihindeki yemek ve barınma bedelinin ne kadar olduğu ilgili kuruluşlardan araştırılmalı, oluşacak sonuca göre ve davalının da üç öğün yemek ve barınma bedelinin aylık 150 USD olması gerektiği şeklindeki beyanı da gözetilerek aylık 150 USD’nin altında kalmamak kaydıyla kıdem ve ihbar tazminatı hesabına esas alınacak yemek ve barınma bedeli belirlenmelidir. Mahkemece, yemek ve barınma bedeli noktasında yeterli araştırma yapılmadan, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 24.11.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.