KARAR
6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’a muhalefet ve iş ve çalışma hürriyetinin engellenmesi suçlarından sanık ..."nun mahkûmiyetine dair Afyonkarahisar 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 16/06/2014 tarihli ve 2012/779 esas, 2014/304 sayılı kararının Yargıtay 8. Ceza Dairesinin 05/05/2016 tarihli ve 2015/15612 esas, 2016/6124 karar sayılı ilâmı ile onanarak kesinleşmesi sonrasında, 02/12/2016 tarihinde Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 34. maddesi ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. maddesinde yapılan değişiklik sebebiyle hükümlünün talebi üzerine yapılan inceleme neticesinde iş ve çalışma hürriyetinin engellenmesi suçundan açılan kamu davasının uzlaşma nedeniyle düşmesine ilişkin Afyonkarahisar 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 22/02/2018 tarihli ve 2012/779 esas, 2014/304 sayılı ek kararını kapsayan dosya incelendi.
İstem yazısında; "5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253/3. maddesinin 2. cümlesinde, "Uzlaştırma kapsamına giren bir suçun, bu kapsama girmeyen bir başka suçla birlikte işlenmiş olması hâlinde de uzlaşma hükümleri uygulanmaz." şeklindeki düzenleme karşısında, sanık hakkındaki 6136 sayılı Kanun’un 13/1. maddesinde düzenlenen ruhsatsız tabanca taşımak suçunun, uzlaştırma kapsamında olmadığı ve iş ve çalışma hürriyetinin engellenmesi suçunun da bu suçla birlikte işlendiğinin anlaşılması karşısında, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir." denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 253 ve devamı maddelerinde düzenlenen uzlaştırma müessesesinde 02/12/2016 tarihinde yürürlüğe giren 6763 sayılı Yasa ve 24/10/2019 tarihinde yürürlüğe giren 7188 sayılı Kanun ile köklü değişiklikler yapılmıştır.
6763 sayılı Kanun ile değişiklik öncesi şikayete bağlı suçlar ile şikayete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın kasten yaralama (üçüncü fıkra hariç olmak üzere TCK"nın 86.maddesi), taksirle yaralama (TCK"nın 89. maddesi), konut dokunulmazlığının ihlali (TCK"nın 116. maddesi), çocuğun kaçırılması ve alıkonulması (TCK"nın 234. maddesi), ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması (TCK"nın 234. maddesi, dördüncü madde hariç) ve özel kanunlarda uzlaşmaya tabi olduğu belirtilen suçlar uzlaşmaya tabi suçlar idi. Bu genel kuralın istisnası olarak da soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olsa da etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlar, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar uzlaşma kapsamında değildi. Ana kuralın bir diğer önemli istisnası da uzlaştırma kapsamına giren bir suçun uzlaşma kapsamına girmeyen bir başka suçla birlikte işlenmesi durumu idi ki, bu durumda da uzlaşma hükümlerinin uygulanmayacağı hüküm altına alınmıştı.
CMK"nın 254. maddesinde de; “Kamu davası açıldıktan sonra kovuşturma konusu suçun uzlaşma kapsamında olduğunun anlaşılması halinde, uzlaştırma işlemleri 253"üncü maddede belirtilen esas ve usule göre, mahkeme tarafından yapılır.” hükmü düzenlenmişti. Bu madde de 6763 sayılı yasa ile; “Kamu davası açıldıktan sonra kovuşturma konusu suçun uzlaşma kapsamında olduğunun anlaşılması halinde, kovuşturma dosyası, uzlaştırma işlemlerinin 253 üncü maddede belirtilen esas ve usûle göre yerine getirilmesi için uzlaştırma bürosuna gönderilir.” şeklinde değiştirilmiştir.
Ayrıca 24/10/2019 tarihinde yürürlüğe giren, 7188 sayılı Kanun"un 26. maddesi ile değişik CMK"nın 253. maddesi uyarınca, uzlaştırma kapsamına giren bir suçun, bu kapsama girmeyen bir başka suçla birlikte ve aynı mağdura karşı işlenmiş olması hâlinde uzlaşma hükümlerinin uygulanamayacağı düzenlenmiştir.
İnceleme konusu olayda: sanık ... hakkında yapılan yargılama sonucunda sanığın 6136 sayılı Yasaya aykırılık ve iş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçlarından mahkumiyetine dair hüküm kurulup bu hükme vaki temyiz talebi üzerine Yargıtay 8. Ceza Dairesince hükümlerin 05/05/2016 tarihinde onanarak kesinleştiği, infaz aşamasında hükümden sonra yürürlüğe giren 6763 sayılı yasa gereği sanık tarafından uyarlama talep edildiği, mahkemenin talebi kabul ederek dosyayı uzlaştırma bürosuna gönderdiği, yapılan uzlaştırma işlemi neticesince Afyonkarahisar 3. Asliye Ceza Mahkemesince 22/02/2018 tarihinde ek kararla iş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçundan düşme kararı verildiği, itiraz edilmeden kesinleşen bu karara yönelik kanun yararına bozma talebinde bulunulduğu anlaşılmıştır.
7188 sayılı Kanun"un 26. maddesi ile değişik CMK"nın 253. maddesi uyarınca, TCK’nın 117/1, 119/1-c. maddesinde tanımı yapılan iş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçunun uzlaşma kapsamına alınması karşısında; uzlaştırma yoluna gidilmesinin doğru olduğu düşünülse bile somut olayda Yargıtay 8. Ceza Dairesi"nin 05/05/2016 tarih, 2015/15612 Esas, 2016/6124 sayılı kararının "sanıklar hakkında birden fazla kişi ile silahla iş ve çalışma hürriyetinin engellenmesi suçundan hüküm kurulduğu belirtildiği halde, uygulama maddesi olarak TCK.nın 117/1, 119/1-a-c maddeleri yerine TCK.nın 117/1, 119/1-c madde ve fıkralarının gösterilmesi mahalinde düzeltilebilir yazım hatası olarak kabul edilmiş" olduğunun ifade edildiği dolayısıyla 6136 sayılı Yasaya aykırılık suçu ile birlikte işlenen suçun birden fazla kişi ile silahla iş ve çalışma hürriyetinin engellenmesi (117/1,119/1-a-c maddeleri) suçu olduğu anlaşıldığından ve söz konusu suç uzlaşmaya tabi olmadığından, sanığın itirazının mercii tarafından reddi yerine kabulüne karar verilerek uzlaşma sebebiyle ek karar ile verilen düşme kararının kanuna aykırı olduğu ve kanun yararına bozma talebinin farklı gerekçeyle yerinde olduğu görülmüştür.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce farklı gerekçeyle yerinde görüldüğünden,
1- Afyonkarahisar 3. Asliye Ceza Mahkemesi"nin 22/02/2018 tarihli ve 2012/779 esas, 2014/304 sayılı ek kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca aleyhe sonuç doğurmamak üzere BOZULMASINA,
2- Aynı Kanun maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Yüksek Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 04/03/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.