Danıştay 4. Daire 2016/15086 Esas 2020/5508 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/15086
Karar No : 2020/5508

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Malmüdürlüğü /…

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının Ankara ili Çankaya ilçesi … ada … parselde kayıtlı bulunan ve 28/03/2008 tarihinde edindiği evi (5 yıl içinde) 2010 yılında sattığından bahisle elde edilen geliri eksik bildirdiği ve vergi ziyaına sebep olduğu gerekçesiyle değer artış kazancı yönünden takdir komisyonunca takdir edilen matrah üzerinden 2010 yılı için tarh edilen vergi ziyaı cezalı gelir vergisinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; dava konusu cezalı tarhiyatın dayanağı olarak alım satıma konu olan taşınmazın gerçek değerinin tespitinde, satım bedeli için alıcının kullandığı konut kredisinin tamamının taşınmaz alışında kullandığının kabul edildiği halde, davacı ve satıcı ile alıcı kişiler nezdinde herhangi bir araştırmaya gidilmediği ve davacı açısından gerçek maliyetin saptanmadığı, bunun dışında herhangi bir bilgi ve belgeye de yer verilmediğinden eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak gerçekleştirilen takdire sevk işleminde ve takdir edilen matrah üzerinden yapılan davaya konu cezalı tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. Temyize konu … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10/12/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Davacının Ankara ili Çankaya ilçesi … ada … parselde kayıtlı bulunan ve 28/03/2008 tarihinde edindiği evi (5 yıl içinde) 2010 yılında sattığından bahisle elde ettiği değer artış kazancını beyan dışı bıraktığından bahisle takdir komisyonunca takdir edilen matrah üzerinden tarh edilen vergi ziyaı cezalı gelir vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davanın kabulü yönündeki Mahkeme Kararı temyiz edilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde; gerçek kişinin gelirlerinin gelir vergisine tabi olduğu ve gelirinde, bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarından oluştuğu, 2. maddesinde ise diğer kazanç ve iratların da gelire giren kazançlar arasında bulunduğu hükmüne yer verilmiştir.
Yine aynı Kanun'un mükerrer 80. maddesinde, diğer kazanç ve iratlardan değer artışı kazançlarının hangi işlemlerden doğduğu açıklandıktan sonra 6. bentte; iktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız iktisap edilenlere karşı) 70. maddenin birinci fıkrasında 1,2,4, ve 7 numaralı bentlerinde yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazancı olarak vergiye tabi gelire dahil edilmiştir. Buna göre, gayrimenkuller üzerindeki mülkiyet hakkının devredilmesinden doğan kazancın (belli şart ve süreler için devri halinde) değer artışı kazancı olduğunda tereddüt bulunmamaktadır.
Değer artışı kazancının vergiye tabi tutarının nasıl ve ne şekilde belirleneceği ise mezkur Kanun'un mükerrer 81. maddesinde, ezcümle; elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatler tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile ödenen satıcının uhdesinde kalan (elden çıkarma dolayısıyla) giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle değer artışında safi kazancın tespit edileceği, maliyet bedelinin bilinmemesi halinde, maliyet bedeli yerine takdir komisyonlarınca tespit edilecek bedelin .... DİE'ce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak bulunacağı kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının tapu kayıtlarına göre Ankara ili Çankaya ilçesi … ada … parselde kayıtlı bulunan ve 28/03/2008 tarihinde tapu harcına esas bedel olarak 30.000-TL'ye satın aldığı evi 04/03/2010 tarihinde 40.000-TL'ye sattığı beyanına karşılık banka tarafından bildirilen forma göre alıcı … anılan ev için 110.000-TL kredi kullandığının bildirilmesi üzerine … tarih ve … karar no'lu Takdir Komisyonu kararına istinaden alış satış fark tutarı olan 80.000-TL dan 7.700-TL'lik istisna tutarı düşülerek 72.300-TL matrah üzerinden dava konusu cezalı tarhiyatın yapıldığı, Mahkemece belirtilen gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de söz konusu gayrimenkulun gerçek alış bedelinin ne olduğuna ilişkin ispat külfeti kendisine düşen davacının buna ilişkin herhangi bir iddiasının bulunmadığı, ancak yukarıda belirtilen mevzuat gereğince davacı tarafından bildirilen maliyet bedelinin endeksleme yapılarak belirlenmesi ve değer artışına konu safi gelirin bu şekilde belirlenen matrah üzerinden Mahkemece tadil edilmesi gerektiği düşünülmüştür.
Anılan nedenlerle, davalı idarenin temyiz talebi kabul edilerek Mahkeme Kararının bozulması gerektiği görüşü ile Dairemiz kararma katılmıyorum.