Danıştay 6. Daire 2016/2676 Esas 2020/12582 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/2676
Karar No : 2020/12582

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Teknoloji End. Yapı ve Enerji San. Tic. Ltd. Şti.
VEKİLLERİ : Av. … - Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Bursa ili, Osmangazi ilçesi… Mahallesi, … Caddesi, … ada, … sayılı parsel sayılı taşınmaz için yeni yapı ruhsatı düzenlenmesine yönelik yapılan başvuru sonrası otopark ihtiyacının tamamı parseli içinde karşılanamadığından bahisle toplam 77.352-TL otopark bedelinin istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle yapılan ödemenin yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; daha önce davacı tarafından yapılan 60 m² asma katın yıktırılmasına dair işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddine karar verilerek Danıştay'ca onandığı, ayrıca ruhsat verileceği zaman bu alanın yıkılması gerektiğinden 60 m² artırım nedeniyle otopark ücreti istenilemeyeceği gibi, 1957 tarih öncesi yapılan ve otopark ücreti alınmayacak yapılardan olan yapının tamamı için toplam 77.352-TL otopark bedelinin istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin iptaline, bu işlem nedeniyle davacının yaptığı ödemenin dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacıya ait taşınmazda yer alan yapının otopark bedelinden muaf yapı kapsamında olmadığından temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Temyize konu kararın usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Uyuşmazlık konusu yapı için 03.10.2006 tarihinde davalı İdare tarafından basit tamir izni verilmiş, davalı İdarece, ruhsatsız olarak iç ve dış duvarlarının ve çatısının kaldırılarak çelik profilden direklerin dikildiği ve çatı profillerinin oluşturulduğu, 10x6:60 m2 ebadında asma kat oluşturduğu tespit edilerek … tarih ve … sayılı yapı tatil ve tespit tutanağı düzenlenmiş, verilen süre içerisinde yapı ruhsatı alınmaması sebebiyle 3194 sayılı Kanununun 32. maddesi gereğince yapının yıktırılmasına karar verilerek ayrıca davacıya 6.720.-TL imar para cezası uygulanmıştır. Bu işlemlerin iptali istemiyle açılan davada … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile dava konusu işlemin para cezasına ilişkin kısmının iptaline, yıkıma ilişkin kısmının ise reddine karar verilmiş, daha sonra davacı tarafından taşınmazı için yeni bir yapı ruhsatı düzenlenmesi istemiyle yapılan başvuru üzerine dava konusu işlem tesis edilmiş, ardından bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 37. maddesinde, imar planlarının tanziminde planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçlar gözönünde tutularak lüzumlu otopark yerleri ayrılacağı, otopark ihtiyacı bulunan bina ve tesislere lüzumlu otopark yeri tefrik edilmedikçe yapı izninin, otopark tesis edilmedikçe de kullanma izninin verilmeyeceği, kullanma izni alındıktan sonra otopark yerinin, plana ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemeyeceği, bu fıkra hükmüne aykırı hareket edildiği takdirde ilgili idarece yapılacak tebligat üzerine en geç üç ay içerisinde bu aykırılığın giderileceği, mülk sahibi tebligata rağmen müddeti içerisinde gerekli düzeltmeyi yapmaz ise, belediye encümeni veya il idare kurulu kararı ile bu hizmetin ilgili idarece yapılacağı ve masrafının mal sahibinden tahsil edileceği, 44. maddenin III. fıkrasında, otopark ayrılması gereken bina ve tesisler ile diğer hususların Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle tespit edileceği, otopark yapılmasını gerektiren bina ve tesislerin neler olduğu, otopark ihtiyacının miktar, ölçü ve diğer şartları ile bu ihtiyacın nasıl tespit olunup giderileceğinin ise, bu yönetmelikte belirtileceği hükme bağlanmıştır.
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan 01/07/1993 tarihli, 21624 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Otopark Yönetmeliğinin "Genel Esaslar" başlıklı 4. maddesinin (f) fıkrasında, "...Üzerinde tescilli 1, 2 ve 3 üncü grup yapı bulunan kentsel sit alanı içinde veya dışındaki parseller hariç, parselinde otopark ihtiyacı karşılanamayan durumlarda belediyesince veya valilikçe bu Yönetmelik hükümlerine göre belirlenecek otopark bedeli alınır. Otopark bedeli alınan parsellerin otopark ihtiyacının belediye veya valilikçe karşılanması zorunludur. Otopark ihtiyacı parselinde karşılanamayan ve idaresince İmar Kanununun 37 nci maddesine göre otopark tesis edilemeyen alanlarda otopark bedelinin arsa payı hariç %25’i yapı ruhsatının verilmesi sırasında nakden, kalan %75’i ve arsa payı ise belediyesince veya il özel idaresince parselin otopark ihtiyacı karşılandıktan en geç doksan gün sonra o yıla ait miktarlara göre değerlendirilerek tahsil edilir. Yapı ruhsatı düzenleme aşamasında ödemelere ilişkin taahhütname alınır ve tapu kütüğüne bu hususta şerh düşülür. Plansız alanlarda otoparkın parselinde veya yapıda karşılanması zorunludur." düzenlemesine, aynı yönetmeliğin "Yapılacak yapılara bu Yönetmelikte belirtilen esaslara ve belediye meclislerince alınacak kararlara göre bina otopark yerleri ayrılmadıkça yapı ruhsatı, bu otoparklar inşa edilip hazır hale getirilmedikçe de yapı kullanma izni verilemez. Üzerinde tescilli 1, 2 ve 3 üncü grup yapı bulunan kentsel sit alanı içinde veya dışındaki münferit parsellerde yeni yapı, tadilat, ilave, güçlendirme ve restorasyona yönelik yapı ruhsatı taleplerinde ve yapı kullanma izin belgesi düzenlenmesi aşamasında otoparkın parselinde karşılanamadığı durumlarda otopark bedeli alınmaz. Otopark Yönetmeliğine uygun olarak inşa edilen mevcut binalarda veya bağımsız bölümlerde yapılmak istenilen, sadece kullanım amacına yönelik olanlar da dahil ruhsata tabi tüm değişiklik ve ilaveler, otopark aranmasını gerektirecek nitelik ve büyüklükte ise, otopark tesisi aranır. Parselinde veya yapıda karşılanamayanlar için Yönetmeliğe uygun olarak otopark bedeli istenir. Otopark Yönetmeliği kapsamında inşa edilen mevcut binaların iç bünyesinde yapılan, otopark sayısını değiştirmeyen tadilatlarda otopark tesisi ve bedeli istenmez. Bu husus ruhsat eki onaylı mimari projesine ilgili bağımsız bölümlerde belirtilerek işlenir. Daha önce Otopark Yönetmeliği kapsamında olmayan yapılarda veya bağımsız bölümlerinde kullanım amacına yönelik olanlar da dahil ruhsata tabi tüm değişiklik ve ilavelerde, otopark tesisi aranır. Parselinde veya yapıda otopark tesisi mümkün olmadığı takdirde Yönetmeliğe uygun olarak otopark bedeli istenir. Bu husus ruhsat eki onaylı mimari projesine, ilgili bağımsız bölümlerde belirtilerek işlenir." düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davacıya ait taşınmazın yukarıda yer verilen mevzuat hükmünde belirtilen otopark bedelinden muaf bir yapı niteliğinde olmadığı, yeni yapılacak olan yapıya ilişkin olarak otopark bedeli tahakkuk ettirilmesine engel başka bir durumun da bulunmadığı anlaşıldığından söz konusu taşınmaz için yeni bir yapı ruhsatı düzenlenmesi istemiyle yapılan başvuru üzerine tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolunda temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 10/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.