Esas No: 2016/7587
Karar No: 2020/12561
Karar Tarihi: 10.12.2020
Danıştay 6. Daire 2016/7587 Esas 2020/12561 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/7587
Karar No : 2020/12561
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı / …
DİĞER DAVALILAR:1- …Büyükşehir Belediye Başkanlığı / …
VEKİLİ : Av. …
2- … Genel Müdürlüğü / …
VEKİLİ : Av. …
3- … Belediye Başkanlığı / …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Evleri Site Yöneticiliği Kurulu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yargılama giderlerine ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İstanbul İli, Tuzla İlçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda Çevre ve Şehircilik Bakanlığının … tarihli, … sayılı Oluru ile onaylanan Tuzla İlçesi Akfırat-Tepeören Geçişine ait 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişiklikleri ile Tuzla Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli Ömerli Havzası Tepeören Bölgesi Uygulama İmar Planı Değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, mahkemenin … tarihli ara kararına Tuzla Belediye Başkanlığınca verilen 07/01/2016 tarihli cevapta uyuşmazlık konusu taşınmazla ilgili olarak Tuzla Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli Ömerli Havzası Tepeören Bölgesi Uygulama İmar Planı Değişikliğine yapılan itirazın Tuzla Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile kabul edilerek yeniden düzenlenen imar planının onaylandığı ve bu planın İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile onaylanarak 20/04/2015 tarihinde yürürlüğe girdiği, yapılan değişiklik ile uyuşmazlık konusu taşınmazın yolda kalan kısmının konut alanına alındığının belirtildiği görüldüğünden davanın konusuz kaldığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, yargılama giderleri davanın açılmasına yol açtıkları gerekçesiyle davalı idarelere yüklenmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Konusuz kalması nedeniyle hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilen davada tarafların haklılık durumuna bakılmaksızın davanın açılmasına yol açtığı gerekçesiyle yargılama giderlerinin davalı idareye yüklenmesinin Hukuk Muhakemeleri Kanununun 331. maddesine aykırı olduğu, davalı idarece işlem tesis edilmesinin dava açılmasına sebebiyet vermek olarak değerlendirilmesinin idari işlemlerin hukuka uygunluğu karinesine aykırı olduğu, davanın devamı sırasında idarece davacı talebine uygun imar planı değişikliklerinin yapılmış olmasının dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğunun kabulü anlamına gelmeyeceği, 492 sayılı Harçlar Kanununun 13. maddesinin 1. fıkrasının (j) bendi uyarınca işlemleri yargı harçlarından müstesna olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yargılama giderlerini ödemek zorunda bırakılmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
İstanbul İli, Tuzla İlçesi, Tepeören Mahallesi, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alana ilişkin olarak yapılan Tuzla İlçesi Akfırat - Tepeören Geçişine ait 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişiklikleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının … tarihli, … sayılı Oluru ile onaylanmıştır. Aynı yere ilişkin olarak Tuzla Belediye Meclisinin … tarihli, …sayılı kararı ile de 1/1000 ölçekli Ömerli Havzası Tepeören Bölgesi Uygulama İmar Planı Değişikliği onaylanmıştır.
Bunun üzerine, bu imar planları ile uyuşmazlık konusu taşınmazın kısmen yolda bırakıldığı iddiası ile bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun yargılama giderlerine ilişkin olarak atıfta bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Esastan sonuçlanmayan davada yargılama gideri" başlıklı 331. maddesinde, "Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Kanun hükmüne göre konusuz kalması nedeniyle dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi halinde, yargılama giderlerinin hangi tarafa yükleneceğine tarafların davanın açıldığı tarihteki haklılık durumlarına göre karar verilmesi gerekmektedir. Bu konuda hukuk davaları ile idari davalar arasında bir fark bulunmamaktadır. İdari davalarda, davanın konusuz kalması halinde İdare Mahkemesince, dava konusu edilen işlemin hukuka uygun olup olmadığının değerlendirilmesi suretiyle tarafların davanın açıldığı tarihteki haklılık durumları ortaya konulduktan sonra yargılama giderlerinden hangi tarafın sorumlu olacağı hususunun karara bağlanması gerekmektedir. Davanın devamı sırasında, davalı idarece dava konusu işlemin iptali ya da geri alınması, bir anlamda dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğunun davalı idarece kabulü anlamına geleceğinden, bu durumda, yargılama giderlerinden davanın açılmasına sebebiyet veren davalı idarenin sorumlu tutulması gerekmektedir. Davanın, davalı idare dışındaki bir idari merci tarafından tesis edilen bir işlem nedeniyle konusuz kalması halinde ise, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğunun davalı idarece kabul edildiğinden söz edilemeyeceğinden, mahkemece dava konusu işlemin hukuka uygunluğu değerlendirilerek tarafların haklılık durumlarının belirlenmesi ve yargılama giderlerinden hangi tarafın sorumlu olacağı hususunun karara bağlanması gerekmektedir.
İdare Mahkemesince, davanın devamı sırasında Tuzla Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli Ömerli Havzası Tepeören Bölgesi Uygulama İmar Planı Değişikliğine yapılan itirazlar üzerine Tuzla Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile itirazların kabulüne ve imar planının yeniden düzenlenmesine karar verilmesi nedeniyle davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ve yargılama giderleri davalı idarelere yüklenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmazın; Tuzla Belediye Meclisinin … tarihli, .. sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli Ömerli Havzası Tepeören Bölgesi Uygulama İmar Planı Değişikliği ile kısmen yolda bırakıldığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının … tarihli, … sayılı Oluru ile onaylanan Tuzla İlçesi Akfırat - Tepeören Geçişine ait 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerinin ise plan onama sınırları dışında kaldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden ya da davada haksız çıktığından bahsedilmesi mümkün olmadığından yargılama giderlerinin anılan Bakanlıktan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalı Bakanlığın temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyiz edilen kısmının BOZULMASINA,
3.Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4.2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 10/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.