Harçlar Kanununun 32. Maddesi Uyarınca Yargı Harçları Ödemesi - Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2011/755 Esas 2011/666 Karar Sayılı İlamı

23. Hukuk Dairesi 2011/755 E., 2011/666 K.

23. Hukuk Dairesi 2011/755 E., 2011/666 K.

• HARÇLAR KANUNU"NUN 32. MADDESİ UYARINCA, YARGI HARÇLARI ÖDEMESİ

• 492 S. HARÇLAR KANUNU [ Madde 7 ]
• 492 S. HARÇLAR KANUNU [ Madde 32 ]
• 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 409 ]
• 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 434 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasındaki sıra cetveline itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın açılmamış sayılmasına yönelik olarak verilen kararın süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-

Davacılar vekili, borçluya ait taşınmazların satışından sonra düzenlenen sıra cetvelinde üst sıraya alınan davalının alacağının gerçek bir hukuki ilişkiye dayanmayan, muvazaalı alacak olduğunu ileri sürerek, sıra cetvelinde davalıya ayrılan payın, müvekkillerinin alacaklı olduğu takip dosyasına ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, müvekkilinin dava dışı borçlunun hapiste olduğu dönemde ailesine ödünç para verdiğini, alacağın gerçek olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, dosya kapsamına göre, davacılar vekilinin duruşmaya gelmemesi nedeniyle 23.11.2010 günü dosyanın işlemden kaldırılmasına ve yasal süresi içinde de yenilenmemesi üzerine açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.

Hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten itibaren bir ay geçtikten sonra ve fakat üç ay içinde yenileme talebinde bulunulmuş, ancak harç yatırılmamış olması halinde; 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 32. maddesi uyarınca, yargı harçları ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamayacağından, mahkemenin yenileme talebinde bulunana harç yatırması için uygun bir süre vermesi gerekir.

Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu"nun 25.01.1985 gün ve 1984/5 Esas 1985/1 sayılı kararında da açıklandığı üzere; harcın ödenmesi talepte bulunanın tek başına yapacağı bir işlem olmayıp, bununla görevlendirilen kişinin, önüne gelen işlemi tamamlama görevinin sonucu, talepte bulunanla birlikte ortaklaşa yapılması gereken bir işlemdir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 4.2.2009 gün ve 2009/21-15 E. ve 2009/49 K. sayılı ilamında vurgulandığı üzere; taraflardan biri veya vekili, hakim havalesini taşıyan yenileme dilekçesini mahkeme kalemine ibraz ettiğinde; Hukuk ve Ticaret Mahkemeleri Yazı İşleri Yönetmeliği"nin 14. maddesinin emredici hükmü uyarınca, ilgili kalem personeli tarafından dava dosyası incelenmeli ve dosyanın işlemden kaldırma tarihinden bir ay geçtikten sonra yenilendiğinin belirlenmesi halinde, yenileyen tarafça yatırılması gereken harç miktarı hesaplanarak, bu miktarı mahkeme veznesine yatırması için yazılan müzekkere yenileme talebinde bulunan tarafa verilmeli ve harcın yatırılması sağlanmalıdır. Açıklanan bu işlemler yönetmelik hükmüne aykırı olarak mahkeme kalemince yerine getirilmemiş ve yargılama sırasında harcın yatırılmadığı anlaşılmış ise, Mahkemece, Harçlar Kanunu"nun 7. maddesinde belirtilen harcın, verilecek uygun bir kesin süre içinde yatırılması için, dosyada bulunan pullarla, yenileyene muhtıra tebliğ edilmelidir. Mahkemece verilecek süre içinde ilgilinin yenileme harcını yatırması halinde davaya kaldığı yerden devam edilmeli, harcın yatırılmaması halinde ise 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 30.maddesi ve HUMK.nun 409/5.maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmelidir. Kalem personeli ve yargıcın; Harçlar Kanunu, HUMK ile Hukuk ve Ticaret Mahkemeleri Yazı İşleri Yönetmeliği"nin emredici hükümlerinden kaynaklanan işlemleri yapmamaları nedeniyle harcın yatırılmaması sonucu davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gibi ağır neticeye davacının (yenileyenin) katlanmasını istemenin adalet ve hukuka güven ilkesiyle bağdaşmayacağı açıktır. HUMK"un 434/3. maddesi de açıklanan yorum ve ilkeler doğrultusunda benzer düzenleme içermekte, eksik harç yatırılmasını temyiz edene yükletilecek bir kusur ve yanılgı olarak görmeyip bunu verilecek ek süre ile çözmektedir.

Somut olayda, dosya, HUMK"un 409. maddesi uyarınca 23.11.2010 günü işlemden kaldırılmış, davacılar vekili, yasal bir aylık sürenin dolmasından sonra yenileme talebiyle dilekçe vermiş ve dilekçesine pul eklemiştir. Her ne kadar, dilekçe harçlandırılmamış ise de, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde, dilekçe ekindeki pullar kullanılarak gönderilecek bir muhtıra ile adı geçene harcı tamamlaması için süre verilmesi ve verilen süre içinde ilgilinin yenileme harcını yatırması halinde davaya kaldığı yerden devam edilmesi, harcın yatırılmaması halinde ise şimdiki gibi davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 29.09.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.