Mahkemesi :İş Mahkemesi



Dava, hak sahibi sıfatıyla davacıya ödenen yetim aylığının 5510 sayılı Kanun hükümleri gereğince kesilmesine yönelik kurum işleminin iptali ile kesilen aylığının kesildiği tarihten itibaren yeniden bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkeme, bozma sonrası yapılan yargılamada ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalı Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Eldeki davada; hakkında verilen boşanma kararı 15.12.2004 tarihinde kesinleşen davacıya, 15.11.2006 günü yaşamını yitiren sigortalı babası üzerinden hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla bağlanan aylığının boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığının belirlendiği gerekçesiyle, davalı Kurumca 2011 yılında gerçekleştirilen işlemle, 18.10.2008 tarihi itibarıyla kesilerek, 18.10.2008-17.06.2011 döneminde yersiz ödendiği ileri sürülen aylıklar yönünden borç tahakkuk ettirildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece bozma öncesi kararda; davacı ve boşandığı eşinin 19.01.2010 tarihine kadar birlikte yaşadıkları kanaatine varılarak, davanın kısmen kabulü ile 18.10.2008-19.01.2010 tarihleri arasında kurum işleminin iptali talebinin reddine ve davacının yetim aylığının 19.01.2010 tarihinden itibaren yeniden bağlanmasına karar verilmiştir. Bu hüküm, davalı kurum vekilinin temyizi üzerine, davacının ve boşandığı eşinin birlikte yaşayıp yaşamadıklarının tespiti bakımından araştırma yapılmak üzere ve kararı temyiz etmeyen davacı yönünden davalı Kurum lehine oluşan usuli kazanılmış hak durumu da gözetilerek, karar verilmek üzere dairemizce bozulmuştur.
Mahkemenin, Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine, o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu; mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince; sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde, ikinci bir bozma kararı verilememektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, ...../....-..... E., ..../.... sayılı kararı).
Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur. (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Yukarıda belirtilen ilkeler ışığında, davacı tarafından temyiz edilmeyen ilk hükümde, davacı ve boşandığı eşinin 19.01.2010 tarihinde kadar birlikte yaşadıkları kanaati ile, 18.10.2008-19.01.2010 tarihleri arasında davacıya ödenen 4730,00 TL"nin davacıdan tahsiline ve buna dair kurum işleminin iptali talebinin reddine karar verildiği anlaşılmış ve bunun sonucunda, 18.10.2008-19.01.2010 tarihleri arasında davacıya ödenen 4.730,00 TL yönünden davalı Kurum lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları nazara alınmalı ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 25.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.