Esas No: 2016/9916
Karar No: 2020/12602
Karar Tarihi: 08.10.2020
İhaleye fesat karıştırma - Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2016/9916 Esas 2020/12602 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇ : İhaleye fesat karıştırma
HÜKÜM : Mahkumiyet, beraat, düşürülme
Mahalli mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Ceza Genel Kurulunun 04/04/2017 tarihli ve 2015/9-199 Esas, 2017/215 Karar, 08/12/2015 tarihli ve 2015/1-640 Esas, 2015/496 Karar sayılı ilamlarında da açıklandığı üzere; sanığın bir eylemi ile ilgili mahkemesince hüküm kurulmasının unutulduğu durumda, bu konuda "mahallinde her zaman hüküm verileceğine" ilişkin eleştiri yapılması gerektiği gözetilerek,...Endüstri Meslek Lisesi Onarım İşi hakkında 27/08/2009 tarihinde yapılan ihale ile ilgili olarak sanıklardan ..., ..., ..., ..., ... ve ... haklarında açılan kamu davasında, dava zamanaşımı süreleri de gözetilerek, dosyanın mahkemece yeniden ele alınıp, bir hüküm kurulması mümkün görülmüş, aynı iş hakkında 03/08/2009 tarihinde yapılan ihale ile ilgili dava açılmadığı halde
sanıklardan ... hakkında beraat, ... hakkında mahkumiyet hükümleri kurulmuş ise de; 5271 sayılı CMK"nın 225. maddesi de nazara alındığında verilen bu hükümlerin hukuki değerden yoksun ve yok hükmünde olduğu gözetilerek yapılan incelemede;
1-23/07/2009 tarihli...Merkez...Köyünde Hane Tipi ve Merkez Tipi Betonarme Hayvansal Gübre Depoları İnşaatı İşi ihalesi, 06/08/2009 tarihli...Merkez Küçükbağlar Köyü İlköğretim Okulu Onarım İşi ihalesi, 01/09/2009 tarihli Turhal İlçesi Şeker Anadolu Öğretmen Lisesi Onarım İşi ihalesi, 16/09/2009 tarihli Erbaa İlçesi Karayaka Başaralar YİBO Spor Salonu İkmal İnşaatı (Küçüktip) ihalesi, 02/10/2009 tarihli Turhal İlçesi Endüstri Meslek Lisesi Onarım İşi ihalesi, 13/08/2009 tarihli...Mehmet Akif Ersoy Lisesi ve Plevne Lisesi Onarım İşi ihalesi ve 14/08/2009 tarihli...Halk Eğitim Merkezi Ek Bina ve Mesleki Eğitim Merkezi Onarım İşi ihalesi ile ilgili sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... haklarında kurulan beraat, 03/08/2009 tarihli...Endüstri Meslek Lisesi Onarım İşi ihalesi ile ilgili sanıklar ... ve ... haklarında verilen beraat, 11/09/2009 tarihli...... İlçesi Halk Kütüphanesi Onarım İşi ihalesi ve 01/10/2009 tarihli Turhal Vilayetler Birliğine ait 208 Kişilik Yurt Binası Çatı Yapımı İşi ihalesi ile ilgili sanıklar ... ve ... haklarında kurulan beraat, 07/09/2009 tarihli Turhal Yenisu İlköğretim Okulu Onarım İşi ile ilgili sanıklar ..., ... ve ... haklarındaki beraat, 02/09/2009 tarihli ... Hükümet Konağı Bakım ve Onarım İşi ihalesi ile ilgili sanıklar ... ve ... haklarında verilen beraat hükümlerine ve sanıklardan ... hakkında ölüm nedeniyle hakkındaki kamu davalarının düşürülmesine dair hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Bozmaya uyularak yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Sanık ..."ın ölümü nedeniyle kamu davalarının 5271 sayılı CMK"nın 223/8. maddesi uyarınca düşmesi yerine düşürülmesine karar verilmesi,
Kanuna aykırı, katılan Hazine vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK"nın 321. maddesi uyarınca hükümlerin BOZULMASINA, ancak bu cihet yeniden yargılamayı gerektirmediğinden CMUK"nın 322. maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak hüküm fıkrasının "I" bendinde yer alan "düşürülmesine" ibaresinin "düşmesine" şeklinde değiştirilmesi suretiyle sair yönleri usul ve yasaya uygun olan hükümlerin DÜZELTİLEREK, delilleri takdir ve gerekçesi gösterilmek suretiyle sanıklar ..., ..., ..., ...,
..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... haklarında hüküm fıkrasının "II" bendinin A-1, C, Ç, D, G, Ğ, H, I, J, O, R, Y ve Z numaralı alt bentlerinde verilen beraat hükümleri usul ve kanuna uygun olduğundan yerinde görülmeyen katılan Hazine vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle söz konusu beraat hükümlerinin DOĞRUDAN ONANMASINA,
2-17/08/2009 tarihli...Merkez Kız Meslek Lisesi Ek Bina Onarım İşi ihalesi ve 25/08/2009 tarihli...Merkez Altıntaş Köyü İki Derslikli İlköğretim Okulu Yapım İşi ihalesi ile ilgili sanıklar ..., ..., ... ve ... haklarında kurulan beraat hükümlerine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dava konusu ihaleler nedeniyle kurum zararı oluşmadığı nazara alındığında; sanıklara isnat edilen suçun 5237 sayılı TCK"nın 6459 sayılı Yasanın 12. maddesiyle değişik 235/3-b maddesi kapsamında düzenlenen ihaleye fesat karıştırma suçunu oluşturabileceği, bu suçun söz konusu maddede öngörülen cezasının üst sınırı itibarıyla aynı Kanunun 66/1-e ve 67/4. maddelerinde belirtilen 8 yıllık asli ve 12 yıllık ilaveli dava zamanaşımı sürelerine tabi olduğu, zamanaşımını kesen son işlem olan 26/02/2010 tarihli sorgu ile inceleme günü arasında asli dava zamanaşımı süresinin gerçekleştiği anlaşıldığından hüküm fıkrasının "II" bendinin E ve F numaralı alt bentlerinde verilen beraat hükümlerinin 5237 sayılı TCK"nın 7/2 ve 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddeleri de gözetilmek suretiyle CMUK"nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, ancak bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden aynı Yasanın 322/1 ve 5271 sayılı CMK"nın 223/8. maddeleri uyarınca sanıklar hakkında açılan kamu davalarının zamanaşımı nedeniyle ayrı ayrı DÜŞMESİNE,
3-02/09/2009 tarihli...Hükümet Konağı Bakım ve Onarım İşi ihalesiyle ilgili sanıklar ... ve ..., 16/09/2009 tarihli... Belediye Başkanlığınca yapılan... Belediyesi Parke ve Bordür Döşeme İşçiliği Yapılması ihalesi ile ilgili sanıklar ... ve ... haklarında kurulan mahkumiyet,...İl Özel İdaresi tarafından gerçekleştirilen 30/07/2009 tarihli...Kız Meslek Lisesi Onarım İşi, 07/08/2009 tarihli...Merkez Ortaören Köyü Yağmurlama Sulama Sistemleri Tesisleri İsale Hattı Yapım İşi, 08/09/2009 tarihli 23 Nisan Ulusal Egemenlik Anaokulu Ek Mutfak İnşaatı Yapım İşi, 01/10/2009 tarihli Turhal İlçesi Vilayetler Birliği 208 Kişilik Yurt Binası Çatı Yapım İşi ve 27/10/2009 tarihli Yeşilyurt İlçesi Kuşçu Kasabası İlköğretim Okulu Onarım İşi ihaleleri ile ilgili sanık ..., 30/07/2009 tarihli...Kız Meslek Lisesi Onarım İşi ve 03/08/2009 tarihli...Endüstri Meslek Lisesi Onarım İşi ihaleleri ile ilgili sanık ..., 08/09/2009 tarihli 23 Nisan Ulusal Egemenlik Anaokulu Ek Mutfak İnşaatı Yapım İşi ve 03/08/2009 tarihli...Endüstri Meslek Lisesi Onarım İşi ihaleleri ile ilgili sanık ..., 07/09/2009 tarihli Turhal Yenisu İlköğretim Okulu Onarım İşi ve 01/10/2009 tarihli Turhal İlçesi Vilayetler Birliği 208 Kişilik Yurt Binası Çatı Yapım İşi ihaleleriyle ilgili sanık ..., 11/09/2009 tarihli ... İlçesi Halk Kütüphanesi Onarım İşi ve 01/10/2009 tarihli Turhal İlçesi Vilayetler Birliği 208 Kişilik Yurt Binası Çatı Yapım İşi ihaleleri
ile ilgili sanık ..., 07/08/2009 tarihli...Merkez Ortaören Köyü Yağmurlama Sulama Sistemleri Tesisleri İsale Hattı Yapım İşi ve 27/10/2009 tarihli Yeşilyurt İlçesi Kuşçu Kasabası İlköğretim Okulu Onarım İşi ihaleleriyle ilgili sanık ... haklarında ihaleye katılan diğer firmalarla ihale şartlarını ve özellikle fiyatı etkilemek amacıyla ihale öncesinde anlaşma yapmak suretiyle TCK"nın 235/2-d maddesindeki ihaleye fesat karıştırma suçunu işledikleri iddia ve kabul edilerek zincirleme suç hükümleri uygulanmak suretiyle atılı suçtan mahkumiyet, sanık ..."ın 03/08/2009 tarihli...Endüstri Meslek Lisesi Onarım İşi, sanık ..."ın 11/09/2009 tarihli ... İlçesi Halk Kütüphanesi Onarım İşi, sanık ..."in 30/07/2009 tarihli...Kız Meslek Lisesi Onarım İşi, sanık ..."ın 01/10/2009 tarihli Turhal İlçesi Vilayetler Birliği 208 Kişilik Yurt Binası Çatı Yapım İşi, sanık ..."nın 01/10/2009 tarihli Turhal İlçesi Vilayetler Birliği 208 Kişilik Yurt Binası Çatı Yapım İşi, sanık ..."ın 01/10/2009 tarihli Turhal İlçesi Vilayetler Birliği 208 Kişilik Yurt Binası Çatı Yapım İşi, sanık ..."in 27/10/2009 tarihli Yeşilyurt İlçesi Kuşçu Kasabası İlköğretim Okulu Onarım İşi, sanık ..."in 27/10/2009 tarihli Yeşilyurt İlçesi Kuşçu Kasabası İlköğretim Okulu Onarım İşi ihaleleri ile ilgili olarak ihaleye fesat karıştırdıkları kabul edilerek asli fail sıfatıyla tek suçtan, 07/08/2009 tarihli...Merkez Ortaören Köyü Yağmurlama Sulama Sistemleri Tesisleri İsale Hattı Yapım İşi ihalesi ile ilgili sanık ... hakkında ise diğer sanık ..."a yaklaşık maliyet hesabını vermek suretiyle ihaleye fesat karıştırmaya yardım etme suçundan verilen mahkumiyet hükümlerine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre sanıklardan ... hakkında 16/09/2009 tarihli... Belediye Başkanlığınca yapılan... Belediyesi Parke ve Bordür Döşeme İşçiliği Yapılması ihalesi dışındaki ihaleler ile ilgili verilen mahkumiyet hükümlerine yönelik yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine,
Ancak;
Sanıklar hakkında toplam 20 (yirmi) ihaleyle ilgili ihaleye fesat karıştırma suçundan kamu davaları açıldığı, bu ihalelerden 23/07/2009 tarihindeki...ili Merkez ilçesi...Köyünde Hane Tipi ve Merkez Tipi Betonarme Hayvansal Gübre Depoları İnşaatı İşi ihalesinin...Tarım İl Müdürlüğü, 02/09/2009 tarihindeki...Hükümet Konağı Bakım ve Onarım İşi ihalesinin ..., 16/09/2009 tarihli Parke ve Bordür Döşeme İşçiliği Yapılması İşinin ..., diğer ihalelerin tamamının ise...İl Özel İdaresi tarafından yapıldığı, mahkemece ihaleleri yapan kurumlara göre sanıkların eylemlerinin ayrı ayrı değerlendirildiği, bu kapsamda farklı kurumların ihalelerine birden fazla giren sanıklar haklarında ayrı mahkumiyet hükümleri kurulmak, aynı kurumun ihalesine birden fazla katılan sanıklar haklarında zincirleme suç hükümleri uygulanmak, yine bir ihaleye katılan sanıklar haklarında ise tekli mahkumiyet hükümleri kurulmak suretiyle uygulama yapılmış ise de; 02/09/2009 tarihli...Hükümet Konağı Bakım ve Onarım İşi ve... Belediye Başkanlığınca yapılan 16/09/2009 tarihli Parke ve Bordür Döşeme İşçiliği ihaleleri ile...İl Özel İdaresi tarafından yapılan bütün
ihalelerin kısa zaman dilimi içinde gerçekleştirildiği, sanıkların mahkumiyetlerine ilişkin tüm ihalelere yönelik kabul gerekçesinin aynı olduğu, hükümden sonra vefat eden sanık ..."un bir suç işleme kararının icrası kapsamında değişik zamanlarda yapılan ihalelerin istediği firma üzerinde kalmasını sağlamak için yaklaşık maliyet hesabını ve ihaleye katılacak firma bilgilerini elde ettiği ve bu bilgileri oğlu olan diğer sanık ..."a verdiği, ..."un ise ihalelere katılacak firmaları organize ettiği, bu kapsamda ihale dosyalarını hazırladığı, ihaleye katılacak firma yetkilileriyle görüşmeler yaparak ihalelerin bir kısmının kendisinin temsilcisi olduğu firma üzerinde diğer bir kısmının ise ihaleleri kazanmasını istediği firmalar üzerinde kalması için toplantılar yaptığına ilişkin sübut gerekçesi isabetli olmakla birlikte, sanıklar ... ve ... haklarında farklı kurumlara karşı kısa zaman aralığında gerçekleştirilen ihalelerdeki eylemlerinin zincirleme suç olarak kabulüyle tek suçtan hüküm kurulup, TCK"nın 3 ve 61. maddeleri de gözetilerek, ilgili kanun maddesinde öngörülen temel cezanın tayini ve zincirleme suç nedeniyle yapılacak artırımda alt ve üst sınırlar arasında takdir hakkının kullanılması suretiyle atılı suçtan mahkumiyet hükümleri tesisi yerine yazılı şekilde uygulama yapılması, öte yandan bu sanıkların eylemlerine iştirak eden ve haklarında yüklenen suçtan zincirleme olarak mahkumiyet hükümleri kurulan sanıklar ..., ..., ... ve ... ile haklarında tekli mahkumiyet hükümleri kurulan sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ..."in sanıklar ... ve ..."un eylemlerine iştirak durumlarının sanık ..."un hukuki durumunun takdir ve tayininden sonra yeniden değerlendirilmesinde zorunluluk bulunması ile 5237 sayılı TCK"nın 40/2. maddesine göre özgü suç niteliğinde olan ve aynı Kanunun 235/2-b maddesi gereğince ihale sürecinde görev alan kamu görevlisi tarafından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişilerin azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilecekleri dikkate alındığında, 16/09/2009 tarihli... Belediye Başkanlığınca yapılan... Belediyesi Parke ve Bordür Döşeme İşçiliği Yapılması ihalesinde yaklaşık maliyet konusunda bilgi verdiği iddia ve kabul edilen sanık ..."ın ihale görevlisi olmadığı ve söz konusu ihale sürecinde de bir görevinin bulunmadığı dikkate alınmadan ve keza faili olmayan suçta şeriklik de mümkün olamayacağından, sanıklar ... ve ..."un bahse konu ihale ile ilgili açılan kamu davasında yüklenen suçtan beraatleri yerine yanılgılı değerlendirme sonucu mahkumiyetlerine karar verilmesi,
4... İl Özel İdaresi tarafından gerçekleştirilen 01/10/2009 tarihli Turhal Vilayetler Birliğine ait 208 Kişilik Yurt Binası Çatı Yapım İşi ile 11/09/2009 tarihli ... İlçesi Halk Kütüphanesi Onarım İşi ihalelerinde... Taahhüt Nar. Tar. Ür. Ltd. Şti"nde resmi bir sıfatı bulunmayan, söz konusu şirket adına mühendislik müşavirlik hizmeti sunan, bu kapsamda ihale dosyasını ve teklif zarfını ihaleyi yapan kuruma veren sanık ..."ın, ihalenin diğer firma yetkilileri üzerinde kalması için açık veya gizli anlaşma yaptığına ya da sanıklardan ..., ..., ..., ... ve ..."ın eylemlerine iştirak ettiğine ilişkin delil ve tape kayıtları denetime imkan verecek şekilde karar yerinde açıklanmadan, yetersiz gerekçeyle hakkında zincirleme suç hükümlerinin uygulanması,
5-Sanıklar ... ve ... haklarında kurulan tüm hükümlere yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde ise;
Sanıklardan ..."un hükümden sonra 10/09/2020, ..."nın ise 21/08/2017 tarihlerinde öldükleri UYAP sisteminden temin edilen nüfus kayıtlarından anlaşıldığından, bu hususların mahallinde araştırılarak sonucuna göre 5237 sayılı TCK"nın 64 ve 5271 sayılı CMK"nın 223/8. maddeleri gereğince bir karar verilmesi lüzumu,
Kabule göre de;
a-Mahkumiyetlerine hükmolunan kamu görevlisi olmayan sanıklar hakkında 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 17/a maddesi yollamasıyla anılan Yasanın 59/1. maddesi uyarınca yasaklama kararı verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
b-Anayasa Mahkemesinin 08/10/2015 tarihli ve 2014/140 Esas, 2015/85 sayılı iptal Kararının 24/11/2015 tarihli ve 29542 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanmış olması nedeniyle hapis cezasına hükmolunan sanıklar hakkında TCK"nın 53/1. maddesiyle ilgili yeniden değerlendirme yapılmasında zorunluluk bulunması,
c-Yüklenen suçları TCK"nın 53/1-a maddesindeki hak ve yetkileri kötüye kullanmak suretiyle işledikleri kabul edilen sanıklar ..., ... ve ... haklarında aynı Kanunun 53/5. maddesi gereğince hak yoksunluğuna hükmedilmesi gerektiğinin, diğer taraftan kamu görevlisi olmayan sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... haklarında ise TCK"nın 53/5. maddesi uyarınca hak yoksunluğuna hükmedilemeyeceğinin gözetilmemesi,
Kanuna aykırı, O yer Cumhuriyet savcısı, katılan Hazine vekili, sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... müdafileri ile sanık ..."ın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükümlerin 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK"nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA 08/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Bu alandan sadece bu kararla ilintili POST üretebilirsiniz. Bu karardan bağımsız tamamen kendinize özel POST üretmek için TIKLAYINIZ
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.