Esas No: 2021/3217
Karar No: 2022/1227
Karar Tarihi: 24.02.2022
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/3217 Esas 2022/1227 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davanın konusu, bankacılık işlemi sırasında temsilcinin eyleminden temsil olunanın sorumlu tutulması ve rücuan tazminat istemidir. Davacı banka, dava dışı bir temsilcinin yetkisinin dışında para çekmesi sonucu doğan zararı davalıdan tazmin etmek istemiştir. Ancak, Daire çoğunluğu, temsilcinin haksız fiilinden doğan zarardan temsil olunanın sorumlu tutulamayacağına dair kanun maddelerine referans vererek dava dışı olan temsilcinin sorumlu tutulmasına karşı oy kullanmıştır.
Kanun maddeleri:
- HUMK 440. maddesi: Karar düzeltme isteminde bulunma hallerini belirler.
- HUMK 442. maddesi: Karar düzeltmeye ilişkin hükümleri belirler.
- 3506 sayılı Yasa ile değiştirilen HUMK 442/3. maddesi: Karar düzeltme harcı ve para cezasına ilişkin hükümleri belirler.
- TBK 40. maddesi: Yetkili bir temsilci tarafından yapılan işlemlerin temsil olunanı bağladığını belirler.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 06.12.2018 gün ve 2014/423 - 2018/930 sayılı kararı onayan Daire'nin 28.01.2021 gün ve 2019/2488 - 2021/553 sayılı kararı aleyhinde davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçelerinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, davalı ile dava dışı ...’in Etibank Küçükesat Şubesi’nde bulunan teselsülsüz müşterek hesap olduğu mahkeme ilamı ile sabit olan hesaptan, kendi payını aşarak diğer hesap sahibinin payına tecavüz oluşturacak şekilde dava dışı ...’a yetki vererek para çekilmesine neden olduğunu, müvekkilinin kesinleşen mahkeme ilamı doğrultusunda zarara uğrayan diğer hesap sahibine ödeme yapmak zorunda kaldığını ileri sürerek, 132.446,29 TL’nin faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin eşi ...'le beraber başlangıçtan beri olayın mağduru olup, müvekkilinin uğradığı zarar telafi edilmemiş iken, davacı bankanın kendi kusurlu davranışı sonucu müvekkilinin eşi ...'in uğradığı zarar nedeni ile ...'e yaptığı ödemeyi de müvekkiline yüklemeye çalıştığını, davanın temelinin bankanın özen borcunu yerine getirmeksizin kasti/kusurlu davranışları sonucunda, müvekkilinin ortağı olduğu bir şirketin eski personeli olan ... adlı şahsın, müvekkili ... ve eşi ...'in şahsi ortak hesaplarından defalarca usulsüz bankacılık teammüllerine aykırı hareketle vadeyi de bozmak sureti ile ve yeni vadeli hesap açması gerekirken bunları yok sayarak para çekmesine dayandığını, Bankanın bu kusurlu davranışları sonucu gerek müvekkilinin uğradığı zararın, gerekse ...'in uğradığı zararın tahsili için Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2005/486 Esas sayılı davanın açıldığını, bankanın hileli davranışlarla kayıt yaptığı sözde talimat bu olaya dayanak yapılmak sureti ile, ...'nın payı yönünden davanın reddine, ... yönünden ise davanın kabulüne karar verildiğini, netice itibari ile, banka kendi kusuru/kastı sonucunda hem ...'yı hemde ...'i zarara uğrattığını, açılan dava sonucunda ...'in uğradığı zararın tazmin edildiğini, ...'nın uğradığı zarar tazmin edilmediği gibi davacı bankanın kendisinin sebebiyet verdiği, ...'in zararını da müvekkilinden tahsil etme gayesi ile mevcut davayı açtığını, müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece uyulan bozma ilamına göre, davanın kısmen kabulü ile 119.334,42 TL'nin 26.04.2010 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline dair verilen kararın taraf vekillerince temyizi üzerine karar Dairemizce onanmıştır.
Davalı vekili, katılma yoluyla davacı vekili, bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, davalı vekili, katılma yoluyla davacı vekilinin HUMK 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirini ihtiva etmeyen karar düzeltme isteğinin reddi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davalı vekili, katılma yoluyla davacı vekilinin karar düzeltme isteğinin HUMK 442. maddesi gereğince REDDİNE, aşağıda yazılı bakiye 44,70 TL karar düzeltme harcının ve 3506 sayılı Yasa ile değiştirilen HUMK 442/3. maddesi hükmü uyarınca takdiren 709,50 TL para cezasının karar düzeltilmesini isteyen davalıdan alınarak Hazine'ye gelir kaydedilmesine, davacıdan harç ve ceza alınmasına yer olmadığına, 24/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
1- Dava, bankacılık işlemi sırasında temsilcinin eyleminden temsil olunanın sorumlu tutulması ve rücuan tazminat istemine ilişkindir.
2- Davalı ... ile dava dışı ...’in evli oldukları dönemde davacı bankada müşterek hesap açtıkları, müteselsil hesap olmadığı için hesapta bulunan para üzerinde hem davalı ...’nın hem de eski eşi ...’in hesaptan ancak yarı yarıya para çekebilecekleri ancak, anılan mudilerin birlikte ortak oldukları şirket çalışanı...’in eski bir temsil belgesine dayalı olarak, gerçekte sadece ...’yı temsil yetkisi olduğu halde, davacı Bankadan paranın önemli bir kısmını çektiği, ...’in izinsiz para çekilmesi eyleminden dolayı davacı Banka aleyhine açtığı tazminat davasının kabul edildiği ve kararın kesinleştiği, eldeki somut davada ise davacı Banka’nın ...’e ödemek zorunda kaldığı meblağı rücuan davalı ...’dan talep ettiği anlaşılmaktadır.
3- Her ne kadar dava dışı ...’ın, davacı Banka’dan çektiği tüm meblağın iadesi için bu dosya davalısı ... ile dava dışı ...’in Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesinde açtıkları 2005/486 E. -2006/641 sayılı dosyadaki ilama göre,...’in hem davacıların şirketi Anadolu Mühendislik A.Ş. hem de davacılardan ...’yı temsil yetkisinin bulunduğu, oysa ...’i temsil yetkisinin bulunmadığı gerekçesiyle sadece ... yönünden davanın kabulüne, ... yönünden davanın reddine karar verilmiş ve karar da kesinleşmiş ise de, ne anılan dosyada, ne de eldeki dosyada,...’in ...’e ait parayı ...’nın bilgisi ve talimatı ile çektiği iddia ve ispat edilemediği gibi,...’in ...’in hissesine düşen parayı ...’ya değil, ...’in de ortağı olduğu Anadolu Mühendislik A.Ş’nin hesabına aktarıldığı anlaşılmıştır. Diğer bir anlatımla, Banka’nın hatasıyla, temsil yetkisi olmadığı halde ...’e ait parayı...’e vermesinde,...’in de bu parayı Anadolu Mühendislik A.Ş’ye havale etmesinde ...’nın her hangi bir dahli bulunmamaktadır.
4- TBK’nın 40. maddesinde yer alan “Yetkili bir temsilci tarafından bir başkası adına ve hesabına yapılan hukuki işlemin sonuçları, doğrudan doğruya temsil olunanı bağlar. Temsilci, hukuki işlemi yaparken bu sıfatını bildirmezse, hukuki işlemin sonuçları kendisine ait olur. Ancak, karşı taraf bir temsil ilişkisinin varlığını durumdan çıkarıyor veya çıkarması gerekiyor ya da hukuki işlemi temsilci veya temsil olunandan biri ile yapması farksız ise, hukuki işlemin sonuçları doğrudan doğruya temsil olunana ait olur. Diğer durumlarda alacağın devri veya borcun üstlenilmesine ilişkin hükümler uygulanır.” Düzenlemesinden de anlaşılacağı üzere, ancak yetkili bir temsilci tarafından yapılan işlemler temsil olunanı bağlar.
5- Somut olayda, ... tarafından verilen temsil belgesi, ancak onun verdiği yetki kapsamında kendisini bağlayacaktır. Temsilcinin haksız fiilinden doğan veya başkalarını da haksız temsilinden doğan zararlardan temsil olunan sorumlu tutulamaz. Bilirkişi raporundan,... tarafından paranın Anadolu Mühendislik A.Ş.’ye gönderilmesi nedeniyle zenginleşen şirket olup, davalı ...’nın sebepsiz zenginleşmesi söz konusu değildir.
Anılan nedenlerle, dava dışı... tarafından dava dışı ...’in hesabından paranın çekilmiş olması tamamen davacı Bankanın hatası olup, paranın da... tarafından dava dışı Anadolu Mühendislik A.Ş’ye gönderilmesi nedeniyle davalı ... hakkındaki davanın reddine karar verilmesi gerekirken, anılan davalının sorumlu tutulmasına dair yerel mahkeme kararını onayan Dairemiz çoğunluğunun görüşlerine katılmıyoruz.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.