1. Hukuk Dairesi Esas No: 2013/1677 Karar No: 2013/2477
Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/1677 Esas 2013/2477 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Bu dava, TMK'nın 588. maddesi kaynaklı gaiplik ve malvarlığının Hazine'ye intikali isteklerine ilişkin olup, hasım gösterilmeden açılmıştır. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Ancak kayyımın atanması ve görev ve sorumluluklarıyla ilgili TMK hükümleri ve 3561 sayılı Kanun hükümleri dikkate alındığında, ilgililerin hak ve menfaatlerinin korunması amacıyla kayyıma yöneltilen bu tür davaların açılması gerektiği belirtilmiştir. Temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın, mahkemenin usül kuralı gereği taraf teşkilini resen gözetmesi gerektiği vurgulanmıştır. Dolayısıyla, hasımsız olarak açılan davanın kayyıma yöneltilerek değerlendirilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Hazine'nin temyiz itirazı yerinde görülmüş ve hüküm bozulmuştur. Kanun maddeleri olarak ise, TMK'nın 588. maddesi ile 3561 sayılı Kanun'un hükümleri ve 1086 sayılı HUMK'nın 428. maddesi gösterilmiştir.
Yanlar arasında görülen gaiplik ve intikal davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; Dava, TMK"nın 588. maddesinden kaynaklanan gaiplik ve malvarlığının Hazine"ye intikali isteklerine ilişkin olup, hasım gösterilmeden açılmıştır. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Bilindiği üzere, kayyımın atanması ve kayyımın görev ve sorumluluklarıyla ilgili TMK"daki hükümler ile 3561 sayılı Kanun hükümleri dikkate alındığında, ilgililerin hak ve menfaatlerinin korunması amacıyla iptal-tescil isteğini içeren bu tür davaların kayyıma yöneltilmesinde zorunluluk bulunduğu açıktır. Öte yandan, taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olduğundan, temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın yargılamanın her aşamasında resen gözetilmesi gereken bir usül kuralıdır.. Hal böyle olunca, davanın kayyıma yöneltilerek açılması ve ondan sonra işin esasının değerlendirilmesi gerekirken, hasımsız olarak açılıp karar verilmesi doğru değildir. Hazine"nin temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulüyle, hükmün (6100 sayılı HMK"nın 3. maddesi yollamasıyla) 1086 sayılı HUMK"nın 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, 22.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.