MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki daire tahsisi-tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı temsilcisince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili; müvekkilinin 27.02.2002 tarihli sözleşme ile davalı kooperatife üye olduğunu, üyelik ödemelerini inşaatın demir işlerini yaparak yerine getirdiğini, yaptığı toplam ödemenin 10.927,00TL olduğunu, kendisine tahsis edilmesi gereken B Blok 9 No" lu dairenin Metin Kurt isimli kişiye tahsis edildiğini öğrendiğini ileri sürerek, kendisine yeni bir daire tahsisini, mümkün olmadığı takdirde dairenin satıldığı miktarın güncel değeri olan 20.000,00TL"nin 01.06.2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle ödenmesini, iddia ve talep etmiştir.
Davalı kooperatif başkanı, davacının çektiği ihtarname ile 9. Kat 6 numaralı dairede hak iddia ettiğini, yapılan binanın 8 katlı olduğunu, davacının üye kayıt defterinde adı mevcutsa da 2006 hazirun cetvelinde adının olmadığını, divan başkanlığına ve hükümet komiserlerine itiraz etmediğini beyanla davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacının kooperatif üyesi olduğu, inşaatın demir işlerini yaparak üyelik aidatlarını ödediği, ancak kendisine tahsis olunan dairenin başka bir şahsa satıldığı gerekçesi ile bilirkişi tarafından hesaplanan 24.565,81TL" nin tahsiline karar verilmiştir.
Karar, davalı kooperatif başkanı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kooperatif ortaklığına dayanarak davacıya daire tahsisi, olmazsa tazminat istemine ilişkindir.
Davacının davalı kooperatifin üyesi olduğu tarafların kabulündedir. Bu durumda mahkemece, davalı kooperatifin davacıya tahsis edebileceği bir dairenin mevcut olup olmadığının, mevcut ise bu daireye yönelik olarak davacının tüm edimlerini yerine getirip getirmediğinin araştırılması, kooperatif adına kayıtlı daire bulunmaması halinde ödenecek tazminat miktarının belirlenmesi gerekir. Daire bulunmaması halinde yerleşmiş uygulamalara göre bu tür davalarda uygulanması gereken tazminat hesaplama ilkesi aşağıdaki şekilde formüle edilmiştir.
1- Önce, ortaklara tahsis edilen konut veya arsanın dava tarihi itibariyle rayiç değeri saptanmalıdır.
2- Davalı kooperatife normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın ödemelerinin, ödeme yaptıkları tarihler itibariyle toplam ödemeleri dava tarihine kadar ( Toptan Eşya Fiyat Endeksi Artış ortalama rakamları esas alınarak ) taşınarak, güncel değeri bulunmalıdır.
3- Bundan sonra, yukarıda ( 1 ) numaralı bentte bulunan değerden ( 2 ) numaralı bentte bulunan değer çıkarılarak kooperatife normal ödeme yapan bir ortağın, bu ödemelerine karşı ne miktarda yararlanma elde ettikleri ortaya çıkarılmalıdır.
4- Bunu takiben, davacı eksik ödeme yapan ortağın ödentileri ( 2 ) numaralı bentteki ilkelere göre dava tarihine taşınarak eksik ödeme miktarı da güncelleştirilmelidir.
5- Bu hesaplamalardan sonra, normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın yukarıda ( 2 ) numaralı bentte bulunan ödemelerinin güncel değeri karşılığı, yine yukarıda ( 3 ) numaralı bentte bulunan bir yararlanmayı sağladığına göre, davacının ( 4 ) numaralı bentte eksik ödemelerinin güncel değerinin ne miktarda yarar sağlaması gerektiği, orantı kurallarına göre belirlenmelidir. Yani sonuç olarak, ( 4 ) numaralı bentte bulunan miktar, ( 3 ) numaralı bentte bulunan değerle çarpıldıktan sonra bulunan miktarın ( 2 ) numaralı bentte bulunan miktara bölünmesi sonucu bulunacak miktara ( 4 ) numaralı bentte bulunan davacı ödemelerinin güncel değerinin ilave edilmesi sonucu bulunacak miktar, davacı ortağın bu davada kooperatiften talep etmesi mümkün olan zarar miktarını belirleyecektir.
Bu durumda mahkemece, davalı kooperatifin davacıya tahsis edebileceği dairenin var olup olmadığının araştırılması, tahsis edilecek daire bulunmadığı takdirde 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 266. maddeside dikkate alınarak hukukçu dışında konusunda uzman üç kişilik yeni bir bilirkişi heyetinden yukarıda açıklanan formül çerçevesinde hesaplama yaparak davacıya ödenmesi gereken tazminat miktarını belirleyen rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken; tahsis edilecek dairenin rayiç değeri yerine 2007 yılı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yapı Yaklaşık Birim Fiyatları Cetveline göre 3.Sınıf B grubu yapılardan konutlar için belirlenen m2 birim fiyatı baz alındığı ve güncellemede kullanılan oranların TEFE oranları olup olmadığı konusunda gerekli açıklamayı içermeyen ve Yargıtay denetimine elverişli olmayan bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde hüküm konulması doğru olmadığı gibi;
Kabule göre de , davacı dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmadığı halde talep edilen 20.000,00TL" sinden fazlasına hükmedilmesinin HUMK 74. maddesine aykırılık teşkil ettiğinin gözönüne alınmaması da doğru olmamış, kararın bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı temsilcisinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 20.09.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.