MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar ... ve diğerleri vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... Ltd. Şti. ve ... aleyhine 07/01/2014 gününde verilen dilekçe ile trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın davalı ... bakımından karar verilmesine yer olmadığına, davalı .... bakımından pasif husumet yokluğundan reddine dair verilen 26/04/2017 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davalı ... bakımından karar verilmesine yer olmadığına, davalı ... Ltd. Şti. bakımından davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili, davalılardan ... Ltd. Şti. nin maliki olduğu ... plakalı aracın davalılardan ...’in sevk idaresinde iken ...’a çarparak ölümüne sebebiyet verdiğini, olay sebebiyle müvekkillerinin annelerini kaybettiğini ve büyük üzüntü duyduklarını belirterek manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
Davalılardan ... Ltd. Şti. vekili, kazaya sebebiyet veren aracın dava dışı ....’ne kiraya verildiğini ve işletenlik sıfatının olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., yaşanan olay sebebiyle kendisinin de büyük üzüntü yaşadığını, vefat eden davacılar murisinin yaşı da dikkate alındığında talep edilen manevi tazminat miktarının fazla olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, 26/03/2014 tarihli karar ile davanın kısmen kabulüne, hükmedilen manevi tazminatın müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmiş, karar davalı tarafın temyizi üzerine Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 03/05/2016 tarihli ve 2014/12205 esas, 2016/5381 karar sayılı ilamı ile davalılardan ... Ltd. Şti. nin aracın dava dışı ...’ye kiraya verildiğini iddia etmesi karşısında adı geçen şirketin işletenlik sıfatının devam edip etmediği hususunun araştırılmamış olması gerekçesiyle bozulmuş, bozmaya uyularak verilen kararda ise davalı ... Ltd. Şti. bakımından pasif husumet yokluğu sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 85/I.maddesinde, işletenin hukuki sorumluluğu düzenlenmiş, anılan Kanun"un 3.maddesi ile işletenin tanımı yapılmıştır. Buna göre işleten; "Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışla alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görünen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir." şeklinde tanımlanmıştır. Aynı maddenin son cümlesinde ise; “Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde sorumluluk kapsamı açıklanmıştır.
Dosyanın incelenmesinde; davalı ... Ltd. Şti. vekili tarafından sunulan belgelere göre, ... Ltd. Şti. ile ... arasında adi yazılı şekilde 01/12/2011-01/02/2012 tarihleri arasını kapsar şekilde iki ay süreli kira sözleşmesi akdedildiği, Garanti Bankası’na ait dava dışı Ozan Gelincik tarafından davalı... Ltd. Şti. adına gönderilen ödemeye ilişkin iki adet makbuz ve kazaya karışan aracın alış ve satış bilgilerini içerir vergi kayıtlarının olduğu görülmektedir.
Tüm belgeler ve deliller dikkate alındığında; kira sözleşmesinin, taraflar arasında noter onayı olmadan adi yazılı şekilde düzenlendiği ve üçüncü kişiler yönünden bağlayıcı nitelik ve güçte bir sözleşme olmadığı, davalı şirketin vergi kayıtlarına intikal ettirilmediği, iki aylık bir süre için düzenlendiği, yapılan ödemelerin kazaya sebebiyet veren aracın kira bedeline ilişkin olduğuna dair belirleyici (plaka numarası gibi) nitelikte makbuzlarda açıklamanın olmadığı anlaşılmaktadır. Şu halde; üçüncü kişileri bağlayıcı nitelikte ve güçte uzun süreli kira sözleşmesinin varlığından, dolayısıyla araç üzerinde fiili ve ekonomik yararlanma kriterlerinin dava dışı .... nezdinde birlikte gerçekleştiğinden bahsetmek mümkün gözükmemektedir. Hal böyle olunca davalı Orsan Yapı Malz. İnş. Gıda Turz. Telekomünisyon Tic. Ltd. Şti. kazaya sebep olan aracın işleteni olarak kabul edilip hakkında hüküm kesinleşen davalı ... ile birlikte tahsilde tekerrüre sebebiyet vermemek kaydıyla müştereken ve müteselsilen sorumluluğu cihetine gidilmesi gerekirken adı geçen davalı bakımından pasif husumet sebebiyle davanın reddi doğru olmamış, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan sebeplerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 17/09/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.