Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, eşinden boşanmasına rağmen fiilen birlikte yaşamayı sürdüren davalıya ödenen yersiz aylıkların tahsili amacıyla başlatılan takibe vaki itirazın iptali ile takibin devamı ve icra inkâr tazminatı istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği üzere davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Hakkında verilen boşanma kararı 21.10.2003 tarihinde kesinleşen davalıya, yaşamını yitiren ve 506 sayılı Kanunun hükümlerine göre hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla bağlanan ölüm (yetim) aylığının boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığının belirlendiği gerekçesiyle davacı kurumca kesilerek, 21.10.2008-20.07.2011 döneminde yersiz ödendiği ileri sürülen aylıklar yönünden borç tahakkuk ettirildiği, anılan borcun tahsili için başlatılan icra takibine yönelik itiraz üzerine işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 56. maddesinin 2. fıkrasında, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıklarının kesileceği, bu kişilere ödenmiş olan tutarların, 96. madde hükümlerine göre geri alınacağı yönünde düzenleme yapılmıştır. Anılan maddeye dayalı açılan bu tür davalarda eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun tüm açıklığıyla ve taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu dönem yönünden ortaya konulması önem arz etmektedir.
Gelirin/aylığın kesilme tarihi ile Kurumun geri alım (istirdat) hakkının kapsamına ilişkin olarak; eylemli birlikte yaşama olgusunun gerçekleşme/başlama tarihi esas alınarak bu tarih itibarıyla gelir/aylık kesme veya iptal işlemi tesis edilip ilgiliye, anılan tarihten itibaren yapılan ödemeler yasal dayanaktan yoksun/yersiz kabul edilmeli, ancak, söz konusu madde 01.10.2008 günü yürürlüğe
girdiğinden, eylemli birliktelik daha önce başlamış olsa dahi maddenin yürürlük günü öncesine gidilmemeli, başka bir anlatımla 01.10.2008 tarihi öncesine ilişkin borç tahakkuku söz konusu olmamalı, böylelikle açıklığa kavuşturulacak yersiz ödeme dönemine ilişkin olarak 5510 sayılı Kanunun 96"ncı maddesine göre uygulama yapılmalıdır. İnceleme konusu 56"ncı maddede, “eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle” ibareleri yer aldığından, birden fazla evlilik ve doğal olarak birden fazla boşanmanın gerçekleşmiş olması durumunda, boşanılan herhangi bir eşle eylemli olarak birlikte yaşama durumunda madde hükmünün uygulanacağı gözetilmelidir.
Yukarıda açıklanan bilgiler ışığında somut olayda; Davalıların anlaşmalı olarak boşandıkları, boşanma ilamında davalıların yazılı adreslerinin aynı yer olduğu, boşanma tarihinde müşterek reşit olmayan iki çocuk olmasına rağmen herhangi bir nafaka,maddi talepte bulunulmadığı; 06.07.2009 tarih 2009/21 sayı ve 09.05.2011 tarihli 2011/83 Sayılı Sosyal Güvenlik Denetmenlerinin hazırlamış oldukları her iki rapor kapsamında alınan, davalıların kayınvalidesine ait olan müstakil konutta birlikte ikamet ettiklerine yönelik komşuların imzalı beyanları; davalıların ayrı oturduklarını iddia ettikleri davalı eşin annesine ait olduğu anlaşılan 32 ve 34 Nolu yapıların birbirine bitişik olduğuna ilişkin beyan ve tespitler; yine davalıların birlikte yaşadıklarına, aralarında anlaşmazlık bulunmadığına yönelik düzenlenen 13.09.2007 tarihli kolluk tutanağı; davalıların 2007 ve 2009 yılında başlayan Turkcel telefon aboneliklerinde aynı kapı nonun bildirilmiş olması; İlçe Seçim Kurulu cevabına ekli Seçmen Kaydı Ayrıntılı Geri İzleme Bilgilerine göre davalıların boşandıktan sonraki sürece tekabül eden 2009 ve 2010 yılında yapılan seçimlerde sandık alanlarının aynı yer, 2011 yılında yapılan seçimlerde ise sandık alanlarının yanı sıra sandık nolarının da aynı yer bulunduğu, hususları ile tüm dosya kapsamı dikkate alındığında, davacı Kurum tarafından tanzim edilen raporların aksinin ispat edilemediği, davalı eşlerin dava konusu edilen zaman diliminde fiili olarak birlikte yaşadıklarının belirgin olduğu, burada davanın kabulü gerektiği gözetilmeksizin yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
O halde, davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi