Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/8357 Esas 2022/1356 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki davadan dolayı İzmir 7. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 02.07.2020 gün ve 2020/147 E. - 2020/162 K. sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Dosya kapsamında ilk olarak, İzmir 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 16.12.2015 tarih ve 2015/63 Esas, 2015/375 Karar sayılı kararı ile dava dilekçesinin görev yönünden reddine, mahkemenin görevsizliğine, İzmir Asliye Ticaret Mahkemesi'nin görevli olduğuna karar verilmiş, anılan kararın yasa yoluna başvurulmaksızın 29.01.2016 tarihinde kesinleşmesi üzerine, dosyanın gönderildiği İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce yargılamaya devam olunmuştur. İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 08.08.2017 tarih ve 2016/114 Esas, 2017/726 Karar sayılı kararı ile açılan davanın kabulüne; anılan kararın davalı vekili tarafından istinafı üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi'nin 20.11.2018 tarih ve 2017/1902 Esas, 2018/1601 Karar sayılı kararı ile davalı vekilinin istinafının kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının HMK'nın 353/(1)-a-6. maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilmiştir.
Dosyanın gönderildiği İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 30.10.2019 tarih ve 2019/33 Esas, 2019/1124 Karar sayılı kararı ile davanın dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddine, mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş, anılan kararın yasa yoluna başvurulmaksızın 14.02.2020 tarihinde kesinleşmesi üzerine, dosyanın gönderildiği İzmir 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce yargılamaya devam olunmuştur. İzmir 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 02.07.2020 tarih ve 2020/147 Esas, 2020/162 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, işbu karar davalı taraf vekili tarafından istinaf edilmiştir. İstinaf istemi üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi'nin 2020/2096 esas, 2020/258 karar numaralı kararı ile dosyanın, karara karşı temyiz kanun yolu açık olduğundan bahisle temyiz incelemesi yapılmak üzere Yargıtay’a gönderilmesi için mahalline geri çevirildiği anlaşılmaktadır.
5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkındaki Kanunun 25 ve geçici 2'inci maddeleri uyarınca kurulan ve yargı çevreleri belirlenen bölge adliye mahkemeleri, 20.07.2016 tarihinde göreve başlamış olup, İlk Derece Mahkemesince verilen nihai nitelikteki kararın, bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçtiği tarihten sonra verildiği açıktır. Bölge adliye mahkemeleri faaliyete geçmeden önce verilen görevsizlik kararının ise temyiz edilmeksizin kesinleştiği hususu sabittir. 6100 sayılı HMK geçici 3/2. maddesinde; bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ila 454. madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı, bu kararlara ilişkin dosyaların bölge adliye mahkemelerine gönderilemeyeceği düzenlenmiştir. Bu düzenleme nedeniyle bir dosyada 20.07.2016 tarihinden önce HUMK hükümlerine göre temyize tabi nihai bir karar verilmiş, bu karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiş ise dosyada kesinleşinceye kadar verilecek tüm kararlar HMK hükümlerine göre istinafa tabi, görevsizlik kararı temyiz sonucu kesinleşmiş ise doğrudan HUMK hükümlerine göre temyize tabidir.
Bu itibarla, bölge adliye mahkemeleri faaliyete geçmeden önce verilen ve temyiz edilmeksizin kesinleşen görevsizlik kararının HMK’nın geçici 3/2. maddesinin uygulanmasını gerektirmeyeceği, başka bir söyleşiyle, bu durumun 02.07.2020 tarihinde verilen nihai hükmün 1086 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde temyiz incelemesine tabi tutulmasını gerektirici mahiyet taşımadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle, mahkemece verilen nihai kararın kanun yolu incelemesi bölge adliye mahkemesine aittir. Belirtilen sebeplerle, bölge adliye mahkemesince, başvurulacak kanun yolunun temyiz olduğundan bahisle dosyanın, temyiz incelemesi için Yargıtay’a gönderilmek üzere mahkemesine geri çevrilmesi doğru görülmemiş, istinaf incelemesi için ilgili bölge adliye mahkemesine gönderilmek üzere ilk derece mahkemesine geri çevrilmesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dava dosyasının istinaf incelemesi için bölge adliye mahkemesine gönderilmek üzere ilk derece mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 01/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.