MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... ve diğerleri vekili Avukat ... tarafından, davalı ... ve diğeri aleyhine 24/12/2008 gününde verilen dilekçe ile maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 28/04/2010 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacılar vekili, davalı İl Özel İdare vekili, Fer"i müdahil vekilleri taraflarından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-İhbar olunan ... davanın tarafı olmadığından temyiz hakkı yoktur. Bu nedenle temyiz dilekçesinin reddi gerekir.
2-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalılardan Elazığ İl Özel İdaresi’nin tüm, davacıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
3-Davacıların diğer temyiz itirazlarına gelince;
a)Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece dava kısmen kabul edilmiş, hükmü taraflar temyiz etmiştir.
Davacıların murisleri ... ve ...’ e, 03.02.2008 tarihinde ilçe merkezinde bulunan kaldırımsız ve aydınlatmasız caddede yürüdükleri sırada dava dışı sürücü ...’ün kullandığı ve davalı ... İl Özel İdaresi’ ne ait iş makinası ile çarparak ölümlerine neden olmuştur. Yerel mahkemece trafik bilirkişisi heyetinden alınan rapora göre dava dışı sürücü ... %75, ölenler %15, davalı ... %10 kusurlu bulunmuş, tazminat hesabında bu oran esas alınmıştır.
Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar
olmalıdır. 22/06/1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Dava konusu kazanın oluşumu, olay tarihi, tarafların kusur oranları, davacıların ölenlerle yakınlığı ve ölen kişi sayısı ile yukarıdaki ilkeler gözetildiğinde davacılar yararına takdir edilen manevi tazminat miktarları azdır. Davacılar yararına daha üst düzeyde manevi tazminat takdir edilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
b)Davacı, davalı ...’nın kazanın meydana geldiği yolda kaldırımın mevcut olmamasını ve aydınlatma direklerinin faal olmamasını ileri sürerek davalı belediyenin bu zarardan sorumlu tutulmasını istemiştir. İstemin ileri sürülüş biçimine göre davacı; açıkça, davalı idarenin hizmet kusuruna dayanmıştır. Hizmet kusurundan doğan isteklerin, İdari Yargılama Usulü Yasası’nın 2/1-b maddesi gereğince, idareye karşı idari yargı yerinde açılacak tam yargı davasında ileri sürülmesi gerekir. Görev sorunu, kamu düzenine ilişkin olup açıkça veya hiç ileri sürülmese bile yargılamanın her aşamasında mahkemelerce kendiliğinden gözetilir.
Yerel mahkemece açıklanan yönler gözetilerek, yargı yolu bakımından mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddine karar verilmesi gerekirken, farklı bir gerekçe ile bu davalı bakımından davanın reddedilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, davalılardan ... İl Özel İdaresi’ nin tüm, davacıların diğer temyiz itirazlarının (2) nolu bentte açıklanan nedenle reddine, ihbar olunan ..."ün temyiz dilekçesinin ilk bentte açıklanan nedenle reddine ve temyiz eden davacılar ile ihbar olunandan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 31/01/2012 oybirliğiyle karar verildi.