Davacı, ... vekili Avukat ... ile davalılardan 1-...l Beton Elemanları ve Hazır Beton Fab. San. Tic. A.Ş Vek. Av. ... 2-... İnş. Mezbaha Hayvancılık Gıda ve Tarım Ür. San. Tic. Ltd. Şti. Vek. Avukat ... 3... Ağır Çelik Yapı Müh. Vek. Avukat ... 4-... Büyükşehir Bel. Vek. Avukat ..."ın aralarındaki tazminat davası hakkında...12. Iş Mahkemesince verilen 18/01/2013 gün ve 296/21 sayılı kararın Bozulmasına ilişkin Dairemizin 04/06/2013 gün ve 5568/11689 sayılı ilamına karşı davacı vekili tarafından süresi içinde maddi hatanın düzeltilmesi yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi. Gereği konuşulup düşünüldü. 14/01/2014

K A R A R

Davacı vekili 02.12.2013 tarihli dilekçesi ile Dairemizin 14.06.2013 gün 2013/5568E, 2013/11689K sayılı kararında davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün temyiz eden davalı yararına bozulmasına karar verildiği, oysa bozma gerekçelerinin kendilerinin temyiz nedenleri ile bire bir örtüştüğünü, kararın davacı yararına bozulması gerekirken davalı yararına bozulmasının maddi hataya dayalı olduğundan bahisle maddi hatanın giderilmesini istemiştir.
İş Mahkemeleri Kanununun 8/3. maddesi gereğince İş Mahkemelerinden verilen kararlara ve buna bağlı Yargıtay ilamına karşı karar düzeltme yolu kapalıdır. Ancak; Yargıtay onama ya da bozma kararlarında açıkça maddi hatanın bulunduğu hallerde, dosyanın yeniden incelenmesi mümkündür. Zira maddi yanılgıya dayalı olarak verilmiş onama ya da bozma kararları ile hatalı biçimde hak sahibi olmak, evrensel hukukun temel ilkelerine ters düştüğünden karşı taraf yararına sonuç doğurmamalıdır. Dairemizin giderek Yargıtay’ın yerleşmiş görüşleri de bu doğrultudadır.
Maddi yanılgı kavramından amaç; Hukuksal değerlendirme ve denetim dışında, tamamen maddi olgulara yönelik, ilk bakışta yanılgı olduğu açık ve belirgin olup, her nasılsa, inceleme sırasında gözden kaçmış ve bu tür bir yanlışlığın sürdürülmesinin Kamu düzeni ve vicdanı yönünden savunulmasının mümkün bulunmadığı, yargılamanın sonucunu büyük ölçüde etkileyen ve çoğu kez tersine çeviren ve düzeltilmesinin zorunlu olduğu açık yanılgılardır.
Uygulamada zaman zaman görüldüğü gibi, Yargıtay denetimi sırasında, uyuşmazlık konusuna ilişkin maddi olgularda, davanın taraflarında, uyuşmazlık sürecinde, uyuşmazlığa esas başlangıç ve bitim tarihlerinde, zarar hesaplarına ait rakam ve olgularda ve bunlara benzer durumlarda; yanlış algılanma sonucu, açık ve belirgin yanlışlıklar yapılması mümkündür. Bu tür açık hatalarda ısrar edilmesi ve maddi gerçeğin göz ardı yapılması, yargıya duyulan güven ve saygınlığı sarsacağı gibi, Adalete olan inancı ortadan kaldırır ve yok eder.
Bu nedenledir ki; Yargıtay; bu güne değin maddi yanılgının belirlendiği durumlarda soruna müdahale etmiş baştan yapılmış açık maddi yanlışlığın düzeltmesini kabul etmiştir. Kaldı ki kimi açık maddi yanılgıya dayalı ve yanlışlığı son derece belirgin haksız ve adaletsiz sonuçların giderilmesi kamu düzeni açısından zorunludur. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2002/10-895E ve 2002/838K, 2003/21-425E ve 2003/441K sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Gerçekten temyiz incelemesi sonunda, davalılardan.....l Beton Elemanları ve Hazır Beton fabrikaları San Tic AŞ’nin asıl işveren olarak kusuru bulunmasa bile tazminattan sorumlu olması gerektiğinden bahisle yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Açıklanan bozma nedenine yönelik olarak davacının temyiz itirazları bulunmakta olup, temyiz eden davalının bu yönü amaçlayan itirazı bulunmamaktadır. Hal böyle olunca da davacının temyiz itirazlarının reddi ile yerel mahkeme kararının temyiz eden davalı yararına bozulmasına ilişkin Dairemiz ilamının maddi yanılgıya dayalı olduğu ve düzeltilmesinin gerektiği anlaşılmakla, Dairemizin 14.06.2013 gün 2013/5568E, 2013/11689K sayılı kararının kaldırılmasına karar verilerek gereği konuşulup düşünüldü,
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere, temyizin kapsamına ve temyiz nedenlerine göre, temyiz eden davalı... İnş. Mezbaha Hayv. Gıda Tar. Ürn. San Tic Ltd Şti’nin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava 09.01.2006 tarihinde meydana gelen iş kazası sonucu % 12,10 oranında sürekli iş göremezlik nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının maddi ve manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile davalılardan... Mezbaha Hayv. Gıda Tar. Ürn. San Tic Ltd Şti’den tahsiline, diğer davalılar yönelik davanın reddine karar verilmiş ve bu karar, davacı vekili ile davalılardan... İnş. Mezbaha Hayv. Gıda Tar. Ürn. San Tic Ltd Şti vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Mahkemenin hükme esas alınan kusur bilirkişi raporundaki kusur dağılımına göre, maddi tazminat isteminin reddi ile manevi tazminatın takdirine ilişkin kararı yerindedir. Ne var ki ...l Beton Elemanları ve Hazır Beton fabrikaları San Tic AŞ’ne yönelik davanın reddi hatalı olmuştur.
Gerçekten, bir iş kazası sonucu, zarara uğrayan işçi veya hak sahiplerinin maddi veya manevi tazminat talepleri, ancak işveren veya kusurlu üçüncü kişilere karşı yöneltilebilir. Bunun dışında, aracı olarak tabir edilen kişiler aracılığı ile işe alınan işçilerin uğrayacakları zararlardan dolayı, asıl işveren aracılarla birlikte olay tarihinde yürürlükte bulunan 4857 sayılı yasanın 2/6 maddesi uyarınca sorumlu olur.
Gerek 4857 sayılı İş Kanununun 2/6 ve gerekse 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 12/son maddelerinde; aracının hukuksal açıdan tarifi yapılmış kimlerin aracı veya halk arasındaki deyimi ile "Taşeron" sayılacağı belirlenmiştir. Buna göre; Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir.
Somut olayda davacının davalılardan... Beton Elemanları ve Hazır Beton fabrikaları San Tic AŞ’nin yapımını üstlendiği kurban kesim merkezlerinin montaj ve demontaj işlerini verdiğ.... İnş. Mezbaha Hayv. Gıda Tar. Ürn. San Tic Ltd Şti’de montaj işçisi olarak çalışmakta olan davacının, açılışı yapılacak kesim merkezinde işverence verilen belediye başkanına ait resim ve sözleri taşıyan brandaların asılması işi sırasında, üzerinde çalıştığı seyyar merdivende dengesini kaybederek 6 m yüksekten zemine düşerek yaralandığı, dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Yapılmakta kurban kesim merkezinin montaj ve demontaj işinin, Kurban Kesim merkezinin altyapısıyla birlikte yapımına yönelik asıl işle ilgili ve uzmanlık gerektiren bir iş olduğu ortadadır. Hal böyle olunca davalı... Beton Elemanları ve Hazır Beton fabrikaları San Tic AŞ’nin kusur bulunmasa bile hüküm altına alınan tazminatlardan sorumlu olduğunun kabulü gerektiği açıktır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgulara aykırı biçimde ve özellikle, davalı... Beton Elemanları ve Hazır Beton fabrikaları San Tic AŞ’nin kusuru bulunmasa bile tazminattan sorumlu olacağı göz ardı edilerek, anılan davalıya yönelik davanın reddi ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden... İnş. Mezbaha Hayvancılık Gıda ve Tarım Ür. San. Tic. Ltd. Şti. yükletilmesine, 14/01/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi









...