Hukuk Genel Kurulu 2021/502 E. , 2021/1046 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki “tazminat” davasından dolayı, bozma kararı üzerine direnme yoluyla İstanbul Anadolu 19. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 14.05.2019 tarihli ve 2019/1 E., 2019/208 K. sayılı kararın bozulmasına ilişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 17.11.2020 tarihli ve 2020/(20)16-136 E., 2020/895 K. sayılı kararının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davacı ...Ş. vekili ve fer"î müdahale talebinde bulunan ... vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; Hukuk Genel Kurulunca dilekçe, düzeltilmesi istenen karar ve dosyadaki ilgili bütün belgeler okunduktan sonra gereği görüşüldü:
1-Dava, orman olduğu gerekçesiyle tapu kaydı iptal edilen taşınmaz nedeniyle 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun (TMK) 1007. maddesi uyarınca açılan tazminat isteğine ilişkindir.
2- Yerel mahkemece verilen direnme kararı Hukuk Genel Kurulu tarafından Özel Daire kararında gösterilen nedenlerle bozulmuştur.
3- Hukuk Genel Kurulunun bozma kararına karşı, davacı ...Ş. (unvan değişikliğiyle Ak Metal Madencilik Tic. A.Ş.) vekili yanında fer’i müdahale talebinde bulunan ... vekili tarafından karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
A-Davacı ...Ş. (unvan değişikliğiyle ... Metal Madencilik Tic. A.Ş.) vekilinin karar düzeltme isteğinin incelenmesinde;
4- Hukuk Genel Kurulunun kararında yer alan açıklamalara göre 6217 sayılı Kanun’un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440. maddesinde sayılan sebeplerden hiçbirisine uygun olmayan karar düzeltme isteminin oy çokluğuyla reddine karar verilmesi gerekmiştir.
B-Fer"î müdahale talep eden ... vekilinin karar düzeltme isteğinin incelenmesine gelince;
5- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun (HMK) “Fer’i müdahale” başlıklı 66. maddesinde; “Üçüncü kişi, davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar, fer"î müdahil olarak davada yer alabilir” düzenlemesine yer verilmiştir.
6- Hukuk sistemimize göre bir davanın sonunda verilen hüküm, yalnız davanın tarafları ile bunların külli halefleri hakkında kesin hüküm teşkil eder (HMK m. 303/1-3). Eğer hüküm, bir üçüncü kişinin hukukî durumunu dolaylı olarak etkiliyorsa bu kişiye de davaya müdahale imkânı getirilmiştir (Kuru, Baki: Medeni Usul Hukuku, C. I, 2020, s. 979). Üçüncü kişinin taraf sıfatını kazanması mümkün olmadığından bu katılma, özel bir usule tabi tutulmuştur. Bir üçüncü kişinin davayı kazanmasında hukukî yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar davada yer almasına "fer"i müdahale" denir (HMK m. 66; ayrıca bkz. HGK, 11.01.1981 tarihli ve 1981/275111 E., 1981/733 K. ). Fer’i müdahalenin temel amacı, davanın, yanında yer alınan taraf yararına sonuçlanmasını sağlamaktır.
7- Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 65/2. maddesine göre fer’î müdahale dilekçesi, davanın taraflarına tebliğ edilir. Mahkeme, gerekirse taraflarla birlikte üçüncü kişiyi de dinlemek üzere davet eder, gelmeseler dahi müdahale talebi hakkında karar verir. Mahkeme, fer’î müdahale dilekçesi üzerine müdahale talebinin kabulüne veya reddine karar verir. Fer’î müdahale talebinin reddi hâlinde talep eden, müdahale talebinin reddine ilişkin kararı, asıl hüküm verildikten sonra lehine müdahale etmek istediği taraf aleyhine verilmiş olan hükme karşı temyiz yoluna başvurarak temyiz edebilir ve hükmün, müdahale talebinin haksız olarak reddedilmiş olması nedeniyle bozulmasını isteyebilir. Müdahale talebinin kabulü hâlinde ise; talep sahibi fer’î müdahil sıfatını kazanır ve lehine katıldığı tarafla birlikte hareket ederek davayı bulunduğu noktadan itibaren takip eder. Fer"î müdahil yargılamaya katılmak konusunda bir sıfat edinmiş olmakla birlikte hüküm, lehine müdahale edilen taraf hakkında verilir (HMK m. 69); müdahil hakkında karar verilemez. Buna bağlı olarak fer"î müdahil hükmü ancak, lehine katıldığı tarafla birlikte temyiz edilebilir (Kuru, C. I, s. 983-987).
8- Fer"î müdahale talebinde bulunabilmek için görülmekte olan bir davanın bulunması, davaya müdahale edenin davanın tarafları dışında üçüncü kişi olması ve bu kişinin davaya müdahale etmesinde hukukî yararının varlığı gereklidir.
9- Davaya müdahale etmek isteyen üçüncü kişinin, lehine müdahale etmek istediği tarafın davayı kazanmasında hukukî yararı bulunmalıdır (HMK m. 66). Davaya müdahale etmek isteyen üçüncü kişinin hukukî durumu, lehine müdahale etmek istediği tarafın davayı kazanması hâlinde iyileşecek, buna karşılık onun davayı kaybetmesi hâlinde kötüleşecek ise, o üçüncü kişinin davaya müdahale etmekte hukukî yararı var demektir.
10- Yukarıda açıklanan kurallar somut olay ortaya konularak değerlendirildiğinde; taraflar arasında görülmekte olan tazminat davasında, müdahale talep eden ... vekili 26.01.2015 tarihli dilekçesi ile; müvekkili tarafından eldeki davanın davacısı olan.... İstanbul Turizm A.Ş. (unvan değişikliğiyle ... Metal Madencilik Tic. A.Ş.) aleyhine İstanbul Anadolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/18 E. sayılı dosyası ile haksız azilden kaynaklanan vekalet ücretinin tahsili davası açıldığını, müvekkilinin Orman İdaresi ve Hazine tarafından davacı ...Ş. (unvan değişikliğiyle ... Metal Madencilik Tic. A.Ş.) aleyhine açılan davalarda davacıya avukatlık hizmetinde bulunduğunu, müvekkilinin tazminat davası açma hazırlığında iken haksız olarak azledildiğini belirterek davaya müdahil olma talebinde bulunduğu görülmüştür.
11- Dosyaya sunulan müdahale dilekçesinden, davaya müdahale etmek isteyen Hatice Nermin Çiviler"in, lehine müdahale etmek istediği davacının davayı kazanmasında veya kaybetmesinde hukukî durumunun değişmesinin söz konusu olmadığı dolayısıyla davacı yanında davada yer almasında hukukî yararı bulunmadığı açıktır. Bu durumda; yerel mahkemece fer"î müdahale talep eden Hatice Nermin Çiviler vekilinin müdahale talebinin menfaati bulunmadığı nedeniyle reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
12- Hâl böyle olunca, yerel mahkemece fer"î müdahale talep eden Hatice Nermin Çiviler vekilinin müdahale talebinin reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygun bulunduğundan karar düzeltme isteminin de oy birliğiyle reddine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ:
1-Yukarıda (A) numaralı bentte açıklanan nedenlerle ... İstanbul Turizm A.Ş. (unvan değişikliğiyle ... Metal Madencilik Tic. A.Ş.) karar düzeltme isteminin oy çokluğu ile;
2-Yukarıda (B) numaralı bentte açıklanan nedenlerle fer"î müdahale talep eden ... vekilinin karar düzeltme isteminin ise oy birliği ile REDDİNE,
Aynı Kanun"un 442/3. ve 4421 sayılı Kanun"un 4/b-1 maddeleri gereğince takdiren 490TL para cezasının karar düzeltme isteyenlerden ayrı ayrı alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
Harç peşin alındığından harç alınmasına yer olmadığına, 21.09.2021 tarihinde kesin olarak karar verildi.