Danıştay 10. Daire 2019/10822 Esas 2020/6090 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/10822
Karar No : 2020/6090

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği / …
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, özel güvenlik görevlisi olarak çalışmak için yaptığı başvurunun güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda hakkında sahte sigorta bildirimi bulunduğu gerekçesiyle … Ağır Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile "Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Zararına Dolandırıcılık, Resmi Belgede Sahtecilik" suçundan dava açıldığından bahisle reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Ankara Valiliği işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının, özel güvenlik görevlisi olarak çalışmak için yaptığı başvurunun güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda hakkında sahte sigortalı olarak gösterildiği gerekçesiyle … Ağır Ceza Mahkemesi'nin … esas sayılı dosyası ile "Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Zararına Dolandırıcılık, Resmi Belgede Sahtecilik" suçundan açılan davada yargılamanın henüz kovuşturma aşamasında olduğu, davacı hakkında 5188 sayılı Kanun'un 10. Maddesinin 1. fıkrası kapsamında aranılan koşulu kaybetmesine yol açacak verilmiş bir kesin hüküm bulunmadığı anlaşılmış olup, bu durumda, Kanun'un 10. maddesinde sayılan koşulların taşınması gerektiğinden ve bu aşamada davacı hakkında verilmiş bir kesin hüküm bulunmadığından, maddede belirtilen koşulu sağlamadığından bahsedilemeyeceği için özel güvenlik görevlisi olarak çalışmasının uygun bulunmadığına yönelik dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Özel güvenlik görevlisi olabilmek için Kanunun 10. maddesinde sayılan koşulların taşınması hem de 11. maddede belirtilen Valilikçe yapılan güvenlik soruşturmasının sonucunun olumlu olması gerektiği, 10. maddede yer alan koşullar açık ve somut olması nedeniyle bu maddenin uygulanması yönünden bağlı yetki içinde iken, 11. maddedeki soruşturma sonuçlarını değerlendirme yönünden takdir yetkisine sahip olduğu, bahsi geçen suçtan devam eden yargılamanın bulunması da suçun niteliği ve özel güvenlik hizmeti ile bağdaşmayacağından çalışma izninin verilmediği, özel güvenlik hizmetinin kamu güvenliğinin tamamlayıcı bir unsuru olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının mevzuat kısmının düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'un "Özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar" başlıklı 10. maddesinde "Özel güvenlik görevlilerinde aşağıdaki şartlar aranır:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
b) (Değişik: 21/4/2005 – 5335/23 md.) Silahsız olarak görev yapacaklar için en az sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul; silahlı olarak görev yapacaklar için en az lise veya dengi okul mezunu olmak.
c) 18 yaşını doldurmuş olmak.
d) (Değişik: 2/1/2017 - KHK-680/69 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/67 md.) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş veya hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa bile;
1) Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkûm olmamak.
2) Affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, özel hayata ve hayatın gizli alanına ve cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde suçları, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık ve fuhuş suçlarından mahkûm olmamak.
3) Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, özel hayata ve hayatın gizli alanına, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde suçlarından dolayı hakkında devam etmekte olan bir soruşturma veya kovuşturma bulunmamak.
e) (Mülga: 23/1/2008 – 5728/578 md.)
f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile engelli bulunmamak.
g) 14 üncü maddede belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak.
h) (Ek: 2/1/2017 - KHK-680/69 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/67 md.) Güvenlik soruşturması olumlu olmak." hükmüne yer verilmiştir.
Yine aynı Kanun'un "Çalışma İzni" başlıklı 11. maddesinde de "(Değişik birinci fıkra: 2/1/2017 - KHK-680/70 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/68 md.) Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler ile özel güvenlik şirketlerinde, alarm izleme merkezlerinde ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlarda kurucu ve/veya yönetici olarak çalışacaklar hakkında valilikçe güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmiş olmak şartıyla, valilikçe çalışma izni verilir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması bir ay içinde tamamlanır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması her kimlik verilmesi veya ihtiyaç duyulması halinde yenilenir. Şirketlerde eğitici ve temsilci olacaklar ile şirket ortağı tüzel kişi ortaklarında da kurucularda aranan şartlar aranır ve güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılır.
Göreve başlayan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından onbeş gün içinde valiliğe bildirilir.
(Mülga üçüncü fıkra: 29/3/2011-6215/2 md.)
(Değişik dördüncü fıkra : 2/1/2017 - KHK-680/70 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/68 md.) Yönetici veya özel güvenlik görevlisi olabilme şartlarını taşımadığı veya bu şartlardan herhangi birini sonradan kaybettiği tespit edilenlerin kimliği iptal edilir.
(Mülga beşinci fıkra: 29/3/2011-6215/2 md.)
(Ek fıkra : 2/1/2017 - KHK-680/70 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/68 md.) Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara iltisakı veya irtibatı olduğu tespit edilen kişiler, özel güvenlik alanında faaliyet yürüten şirket veya birimlerde çalışamazlar." düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca, Danıştay'ın, temyize konu kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onayabileceği kuşkusuzdur.
Mahkemece, 5188 sayılı Kanun'un 10. ve 11. maddelerinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinin esas alınması gerektiği halde, eski düzenlemesinin dikkate alınmasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Ancak, bu eksikliğin giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca, 5188 sayılı Kanun'un 10 ve 11. maddelerinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan halleri yukarıda belirtildiğinden kararın düzeltilerek onanması gerekmektedir.
Öte yandan; dava konusu işleme dayanak olan, davacı hakkında … Ağır Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile "Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Zararına Dolandırıcılık, Resmi Belgede Sahtecilik" suçundan açılan davada, 14/02/2020 tarihinde beraat kararı verilmiş olup, dosya istinaf aşamasında bulunmaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin … İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda yer alan şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde davalıya iadesine, 10/12/2020 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.