Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi : ... Asliye Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’nce verilen kararın temyizen tetkiki davalı vekili tarafından duruşmalı olarak istenmiş, duruşma talebi kabul edilerek 06.10.2020 tarihinde yapılan duruşmaya davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesi ilişkisinden kaynaklanan teminat mektubunun iadesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi"nce istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, verilen karar davalı vekilince süresinde temyiz edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalı arasında düzenlenen 25.09.2013 tarihli sözleşme ile futbol stadyumu inşaatının çatı cephe ve konstrüksiyon işinin yapımının kararlaştırıldığını, müvekkili şirketin davalı şirkete 28.03.2014 tarihli ve 950.000,00 TL bedelli kesin ve süresiz teminat mektubunu 31.03.2014 tarihinde teslim ettiğini, işin geçici ve kesin kabulünün yapıldığını ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınan belgenin davalıya sunulduğunu, ancak davalının teminat mektubunu iade etmediği ileri sürerek, 28.03.2014 tarihli ve 950.000,00 TL bedelli kesin ve süresiz teminat mektubunun davalıdan alınarak müvekkiline iadesini, iade mümkün olmaz ise teminat mektubunun iptâlini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; taraflar arasında düzenlenen 25.09.2013 tarihli sözleşmenin 14/4., 25/1. ve 28/2. maddeleri ile taşeron adına yapılan ödemelerin teminattan karşılanacağının kararlaştırıldığını, davacı taşeronun işçisinin kesin kabul tarihinden önce geçirdiği iş kazası nedeniyle açılan iş ve ceza davalarının halen derdest olduğunu, bu nedenle teminat mektubunun iadesi koşullarının oluşmadığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince; işin geçici ve kesin kabulünün yapıldığı, davacının SGK’ya borcunun bulunmadığına dair belgenin dosyada bulunduğu, sözleşmenin 14. maddesinde iş kazası ve işçi alacaklarının dava konusu teminat mektubundan karşılanacağına dair bir düzenleme yer almadığı ve davalının davacı taşeronun sorumlu olduğu bir olay nedeniyle ödeme yapmadığı, böylece teminat mektubunun iadesi koşullarının oluştuğu gerekçesi ile davanın kabulüne, Şekerbank ... Organize Sanayi Bölgesi Şubesi’ne ait 28.03.2014 tarihli 950.000,00 TL bedelli kesin ve süresiz teminat mektubunun davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesince verilen bu karara karşı davalı vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf başvurusu üzerine yapılan incelemede; istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, verilen karar süresinde davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen 25.09.2013 tarihli sözleşme ile futbol stadyumu inşaatının çatı cephe ve konstrüksiyon işinin yapımı kararlaştırılmıştır. Davacı taşeron, davalı ise yüklenicidir. Sözleşmenin 14. maddesinde; “Taahhüdün, taşeron sözleşmesi ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, işbu sözleşmenin yürürlüğe girmesinin bir ön şartı olarak taşeron tarafından verilmiş olan 1.500.000,00 TL avans teminat mektubu kesin teminat olarak tutulacaktır. Avans ödemesi tamamlandığında avans teminat mektubu süresiz %6 oranında kati teminat mektubu ile değiştirilecektir… kati teminat mektubu sözleşme bedelinin %6’sı olacak ve kesin kabule kadar yüklenicide duracaktır. Bu sözleşmede geçici kabul idare tarafından yükleniciye yapılacak kabul anlamı taşımaktadır. Geçici kabulde işbu sözlşeme konusu işlerle ilgili herhangi bir eksiğin bulunmaması halinde yüklenici ile taşeron arasında geçici kabul yapılmış sayılacaktır. Geçici kabulü müteakip sigorta ilişiksiz belgesi, %6 oranında kesin teminat mektubu karşılığında taşeronun %3 nakit teminatı kendisine iade edilecektir.....Taşeronun yükleniciye, Sosyal Güvenlik Kurumu’na, vergi dairelerine ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni kesintileri kesin kabul tarihine kadar ilgili mercilere yatırmaması halinde teminat paraya çevrilerek bu borçları karşılanır, varsa arta kalanı taşerona verilir”, 17. maddesinde; “Teminat süresi, işlerin ve tesis"in geçici kabul belgesi tarihinden itibaren işveren (dava dışı idare) tarafından taşeron Sözleşmesi kapsamındaki işler için yüklenici"ye (davalı) verilecek kesin kabul belgesi tarihine kadar olan süredir,....Ana Sözleşmenin kesin kabul tutanağının hazırlanıp kabul heyetince imza altına alınması, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan ilişiksiz belgesinin alınıp, yükleniciye sunulması ve kesin kabul yapıldıktan sonra taşeron tarafından gerçekleştirilen işlerin de kesin kabulü
yapılmış sayılacaktır ve teminat iade edilecektir”, 25/3. maddesinde; “Yüklenici, bu maddenin yukarıdaki paragraflarında belirtilen türden iş kazaları nedeni ile ortaya çıkan zarar, ziyan, masraf, tazminat, harcama, ücret, ücreti vekalet ve faizleri taşeron adına ödemek zorunda kalmışsa, yaptığı tüm harcamaları faizi ile birlikte taşerondan tahsil eder ya da teminattan kesme hakkına sahiptir” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yukarıda sözü edilen maddeler ve özellikle 25. maddenin son fıkrası birlikte değerlendirildiğinde teminat süresi içerisinde taşeronun istihdam ettiği işçi ya da işçilerin maruz kaldığı iş kazası sonucu meydana gelen zararlardan ve tazminatlardan taşeronun sorumlu olacağının kararlaştırıldığı, yüklenicinin bu tazminatı taşeronun teminatından kesme hakkına sahip olduğu anlaşılmaktadır. Dava konusu somut olayda teminat süresi içerisinde davacı taşeronun işçisinin maruz kaldığı iş kazası sonucu ... 4. İş Mahkemesi’nin 2018/65 Esas sayılı dosyasında Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’nca davacı taşeron ve davalı yükleniciye karşı açılan rücuan tazminat davası halen derdest olup, davalı yüklenicinin dava sonucuna göre işçiye tazminat ödeme ihtimâli bulunduğundan Dairemizin 11.04.2012 gün, 2012/1712 Esas, 2012/1714 Karar ve 03.07.2015 gün, 2015/1101 Esas, 2015/3932 Karar sayılı emsallerinde belirtildiği gibi kesin teminatı elde tutmakta haklıdır. Dairemizin 22.06.2016 gün, 2015/4649 Esas ve 2016/3629 Karar sayılı ilâmı ise dayanak sözleşmesinde taşeronun sorumlu olduğu iş kazası nedeniyle ödenecek tazminatın, taşeronun teminatından kesilmesini öngören ve teminatın iadesini engelleyen nedenlerden sayılmamış olması sebebiyle eldeki dava için emsal teşkil etmemektedir.
O halde mahkemece yapılacak iş; açılan dava sonucu beklendikten sonra teminatın iade edilip edilmeyeceği değerlendirilerek sonucuna uygun ve davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre tarafların harç, yargılama gideri ve vekâlet ücreti ile sorumlu tutulmasına karar vermekten ibaret olmalıdır.
Açıklanan nedenlerle; Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak ilk derece mahkemesi hükmünün bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak ilk derece mahkemesi hükmünün davalı yararına BOZULMASINA, 2.540,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmasında vekille temsil edilen davalıya verilmesine, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalıya iadesine,
6100 sayılı HMK’nun 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin ise ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine 04.11.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.