Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7116 Esas 2022/1737 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA


Taraflar arasında görülen davada Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 05.07.2018 tarih ve 2017/444 E- 2018/258 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nce verilen 19.06.2020 tarih ve 2019/178 E- 2020/509 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkiline ait “Nef” ve bu ibareyi ihtiva eden markaların müvekkilin yoğun çabaları ile başta gayrimenkul sektörü olmak üzere, eğitim, sosyal sorumluluk, hizmet vb. birçok alanda başarılı projelerin adı olduğunu, sunulan hizmet ve hayata geçirilen projelerde başta alıcılar olmak üzere toplumun genelinde saygın ve güvenilir bir imaj oluşturulduğunu,davalı şirket adına tescil edilen “neft” markasının tesciline de itiraz edildiği, TPMK’ya yapılan başvuru ile “neft” isimli markanın tüm sınıflar açısından tescilinin reddine karar verilmesinin talep edildiği,Enstitü tarafından yapılan inceleme sonucunda, itirazlarının reddedildiğini bunun üzerine YİDK’ya başvurulduğunu, bu başvuruya istinaden YİDK tarafından verilen karar ile müvekkilinin itirazlarının hukuka ve yasaya aykırı olarak reddedildiğini, “neft” ibaresi özel bazı emtia türlerini belirtir nitelikte olup, böyle bir ibarenin marka olarak tescil edilmesinin yasaya aykırı olduğunu, uyuşmazlığa konu “neft” ibareli marka tek kelimeden oluşmakta olup, bu ibare “organik maddelerin ayrışmasından oluşan tutuşur sıvıların birçoğuna verilen ad” ve “çoğunlukla boyacılıkta kullanılan, petrol türevlerinden bir çeşit mineral yağ, neftyağı” anlamlarına geldiğini, TDK tarafından, yer verilen bu anlamları dışında petrol kelimesine karşılık olarak da kullanılan bu ibarenin, ticaret hayatında petrol ve türevlerini ifade edecek şekilde yaygın bir kullanıma sahip olduğunu, ticaret hayatında oldukça yaygın bir şekilde kullanılan ve spesifik olarak bir ürün grubunu adlandırmak için kullanılan böylesi bir ibarenin, TPMK nezdinde tescil işlemine konu olmasının hukuken mümkün olamayacağını, tanınmış marka statüsünü haiz olan “Nef” ibaresi sınıf gözetmeksizin koruma altında olup, bu marka ile iltibasa yol açacak şekilde kullanılan “neft” markasının tescilinin bu korumayı ihlal ettiğini ileri sürerek YİDK kararının iptaline ve davalı taraf adına tescil edilen “neft” markasının hükümsüzlüğüne/sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Kurum vekili, Kurum kararının usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı vekili, davacı markası ile müvekkilinin markası arasında benzerlik bulunmadığını ve orta düzey bir tüketici tarafından karıştırılmasının da mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama ve toplanan delillere göre,dava konusu başvurunun “NEFT+şekil” ibaresinden oluştuğu, kapsamında 03.sınıftaki "Ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil). Sabunlar. Diş bakımı ürünleri: diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler: zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri: cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks." mal ve hizmetlerin bulunduğu, itiraza dayanak markaların ise "nef 4 haliç", "nef", "nef", "nef04 kemerburgaz", "nef 08 kağıthane", "nef 09 dörtlevent", "nef 10 kağıthane", "nef 11 kağıthane", "nef 163 flatslevent+şekil", "nef apartments", "nef ataköy 22", "nef dorms", "nef flats", "nef offices", "nef new york", "nef kolay yatırım" ibaresinden meydana geldiği ve koruma kapsamlarında 16, 20, 21, 35, 36, 37, 38, 41, 42, 43, 44, 45.sınıflardaki mal ve hizmetlerin yer aldığının gözlemlendiği, başvuru kapsamındaki malların ve hizmetlerin, itiraza dayanak markaların kapsamındaki mal ve hizmetlerle aynı/benzer olduğunun tespit edildiği,çekişmeli başvuru standart karakterle yazılmış "NEFT+şekil" ibaresinden oluşurken; itiraza dayanak markaların standart karekterle yazılı "nef 4 haliç", "nef", "nef", "nef04 kemerburgaz", "nef 08 kağıthane", "nef 09 dörtlevent", "nef 10 kağıthane", "nef 11 kağıthane", "nef 163 flatslevent+şekil", "nef apartments", "nef ataköy 22", "nef dorms", "nef flats", "nef offices", "nef new york", "nef kolay yatırım" ibarelerinden oluştuğunun görüldüğü,Neft kelimesi organik maddelerin ayrışmasıyla oluşan tutuşur sıvılara verilen ad ve bir petrol türevi yağ olduğu,NEFT’in manasının 03. sınıftaki emtia ile bunların 35/05 kapsamındaki perakendeciliği açısından potansiyel müşteri nezdinde tasviri bir algı yaratmayacağı kanaatine varıldığı, davalı firmanın markasının tek kelime, toplam dört harften oluşan tamamı büyük harf kullanılarak ”neft” kelimesi ile şekilden oluştuğu,davacının markasının esas unsuru ”neft” olan kısmı olduğu marka görseli küçük harfler ve iki farklı renk ile mavi ve yeşil renk kombinasyonları ile yaprak, dalga ve daire şekli ile oluşturulmuş olduğu,davacı markanın da esas unsurunun “nef” olduğu bu esas unsurunu tek başına ve yanına ek ibareler getirerek siyah-beyaz renk kombinasyonları ve büyük-küçük harfler kullanılarak oluşturduğunun görüldüğü, iki markanın asli unsurları “NEFT” ve “NEF”olduğu, iki marka karşılaştırıldığında orta düzeyde görsel benzerlik olduğunun görüldüğü, davalı NEFT markasının NEFT olarak okunduğu ve ağızdan çıktığı gibi duyulduğu, davalı markalarının esas unsurunun ise NEF olarak okunduğu ve ağızdan çıktığı gibi duyulduğu, marka asli unsurlarının okunuş ve duyuş biçiminde vurgunun F harflerinin toplandığı, NEF ibaresinin baskın olarak duyulduğu ve benzer olduğunun görüldüğü, davalı markasına ait NEFT ibaresinin “organik maddelerin ayrışmasından oluşan tutuşur sıvıların birçoğuna verilen ad olduğu ve çoğunlukla boyacılıkta kullanılan petrol türevlerinden bir çeşit mineral yağ, neftyağı, petrol ve petrol türevleri anlamına geldiğini, davalıya ait NEF ibaresinin ise Fransızca bir kelime olup Türkçe anlamının KİLİSE ORTASI yeni “kilise mimarisinde apsise dik ya da paralel olarak yer alan ve birbirlerinden sütun ya da paye dizileriyle ayrılan uzunlamasına mekanlara verilen ad” demek olduğu tespit edilmiş olup anlamsal benzerlik olmadığı kanaatine varıldığı, her ne kadar taraf markalarının emtia listeleri arasında benzerlik olduğu tespit edilse dahi, taraf marka işaretleri arasındaki benzerliğin oldukça düşük seviyede olduğu ve çağrıştırma dahi iltibas ihtimali yaratmayacağı sonuç ve kanaatine varıldığı,davacı firmanın inşaat sektöründe ülkemizin tanınmış markalarından birisi olduğu kanaatine ulaşılmışsa da uyuşmazlık konusu 03. sınıf ve 03. sınıfın 35/05 kapsamındaki perakendeciliği açısından MarKHK m. 8/4’teki üç koşuldan birisinin gerçekleşebileceğinin ortaya konulamadığı, 03. sınıftaki ürünler ile inşaat hizmetleri arasında uygun bir bağlantı kurulamamış olmasının yanında böyle bir bağlantının varlığına kanaat getirilemediğinden MarKHK m. 8/4’ün koşullarının olmadığı sonucuna varıldığı,davacının 03. sınıfın perakendeciliğinde 5 yıla yakın süredir hiç kullanmadığı bir markaya dayanarak itiraz etmiş olmasının başkasının kullanımını engelleme kötü niyetiyle, MK m. 2’deki “dürüstlük kuralı” hilafına itiraz hakkının kullanıldığı yönünden de ayrıca kanaat doğurduğu, bu nedenle de TPMK YİDK’nın 16.10.2017 tarihli ve 2017-M-8863 sayılı kararının yerinde olduğu, iptali koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince dava konusu başvurunun “NEFT+şekil” ibaresinden oluştuğu, kapsamında 03.sınıftaki "Ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil). Sabunlar. Diş bakımı ürünleri: diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler: zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri: cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks." mal ve hizmetlerin bulunduğu, itiraza dayanak markaların ise "nef 4 haliç", "nef", "nef", "nef04 kemerburgaz", "nef 08 kağıthane", "nef 09 dörtlevent", "nef 10 kağıthane", "nef 11 kağıthane", "nef 163 flatslevent+şekil", "nef apartments", "nef ataköy 22", "nef dorms", "nef flats", "nef offices", "nef new york", "nef kolay yatırım" ibaresinden meydana geldiği ve koruma kapsamlarında 16, 20, 21, 35, 36, 37, 38, 41, 42, 43, 44, 45.sınıflardaki mal ve hizmetlerin yer aldığının, gözlemlendiği, itiraza mesnet markaların kapsamında yer alan 37.sınıf temizlik hizmetleri ile başvuru kapsamındaki 3.sınıfa yönelik temizlik malzemeleri arasında KHK 8/1-b maddesi anlamında benzerlik bulunduğu, davalı markası tamamı büyük harf kullanılarak yazıldığı,”neft” kelimesi ile şekilden oluştuğu, davacının markasının esas unsuru ”neft” olan kısmı olduğu, marka görseli küçük harfler ve iki farklı renk ile mavi ve yeşil renk kombinasyonları ile yaprak, dalga ve daire şekli ile oluşturulduğu, davacı markasının da esas unsurunun “nef” olduğu bu esas unsurunu tek başına ve yanına ek ibareler getirerek siyah-beyaz renk kombinasyonları ve büyük-küçük harfler kullanılarak oluşturduğunun görüldüğü, iki markanın asli unsurları “NEFT” ve “NEF” ibareleri olduğu,taraf marka işaretleri arasında yüksek düzeyde görsel benzerlik olduğunun görüldüğü, davalı markasının "NEFT" olarak okunduğu ve ağızdan çıktığı gibi duyulduğu, davalı markalarının esas unsurunun ise "NEF" olarak okunduğu ve ağızdan çıktığı gibi duyulduğu, marka asli unsurlarının okunuş ve duyuş biçiminde vurgunun F harflerinin toplandığı, "NEF" ibaresinin baskın olarak duyulduğu, markalar arasında yüksek düzeyde işitsel benzerlik olduğunun görüldüğü,davalı şirketin başvurusundaki "T" harfi ve şekil unsuru başvuruya bir ayırt edicilik katmadığı, ortalama düzeydeki tüketici kesimi nezdinde her iki markanın işletmesel kökenlerinin aynı olduğu, idari ve ekonomik açıdan birbiriyle bağlantılı işletmelere ait markalar bulunduğu izlenimi doğabileceği, 556 sayılı KHK'nın 8/1-b maddesinde öngörülen iltibas tehlikesi ve çifte benzerlik koşulunun gerçekleştiğinin anlaşıldığı, 556 sayılı KHK'nın 8/4 maddesinde öngörülen şartların davacı lehine gerçekleşmediği,bu nedenle davacının tanınmışlık iddiasının doğru bulunmadığı, SMK geçici 1/1 maddesi uyarınca uyuşmazlıkta 556 sayılı KHK'nın uygulanması gerektiği, bu KHK'ya göre de marka kullanımının korumanın şartı olmadığı, diğer bir ifade ile marka iptal edilmediği ya da hükümsüz kılınmadığı sürece kullanım olmasa da tescilli markanın korunacağı, ayrıca tescilli bir markaya dayanılmasının kötüniyet olarak kabulünün mümkün olmadığı anlaşılmakla, mahkemece bilirkişi heyetindeki bu meyanda görüş bildiren bilirkişinin görüşüne itibar ederek davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle,davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-2 maddesi gereğince kabulü ile Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi'nce verilen 05/07/2018 gün ve 2017/444 E. - 2018/258 K. sayılı kararının kaldırılmasına;davanın kabulü ile TPMK YİDK'nın 16.10.2017 tarihli ve 2017-M 8863 sayılı kararının iptaline,davalı şirket adına 08.02.2018 tarihinde tescil edildiği anlaşılan 2015/107312 sayılı markanın hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine karar verilmiştir.
Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalılar vekillerinin temyiz istemlerinin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, istek halinde aşağıda yazılı 28,10 TL harcın temyiz eden davalılara iadesine, 10/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.