Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tük. Mah. Sıf.)

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, yüklenicinin temliki işlemine dayalı tapu iptâli ve tescil istemine ilişkin olup, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne dair verilen karar, davalılardan arsa sahibi ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1086 sayılı HUMK"nın yürürlükte olduğu dönemde çıkarılan 09.05.1960 tarih ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı"nda; Yargıtay bozma kararına uyulmakla orada belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına usulî kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için de zorunluluk doğacağı, usulî kazanılmış hakka ilişkin açık kanun hükmü olmasa da temyiz sonucu verilecek bozma kararının hakka ve usule uygun karar verilmesini sağlamaktan ibaret olan amacı ve muhakeme usulünün hakka varma ve hakkı bulma maksadıyla kabul edilmiş olması yanında hukuki alanda istikrar amacıyla kabul edilmiş bulunması bakımından usulî kazanılmış hak müessesesi usul hukukunun dayandığı ana esaslardan olup kamu düzeniyle de ilgili olduğu belirtilmiştir. 6100 sayılı HMK"da da usulî kazanılmış hakka ilişkin açık bir düzenleme bulunmamakta ise de; bu ilkenin uygulanma gerekliliği HMK hükümleri karşısında da varlığını sürdürmektedir. Yargıtay"ın bozma kararına uyan mahkeme, bozma kararı uyarınca işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü, mahkemenin bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usulî müktesep hak doğmuştur.
Yargısal ve bilimsel içtihatlarda "usulî kazanılmış hak" ya da "usulî müktesep hak" olarak adlandırılan bu ilke Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 10.02.1998 tarih ve 1987/2-520 Esas, 1988/89 karar sayılı ilamında "Mahkemenin bozma kararına uymasıyla meydana gelen bozma gereğince işlem yapma ve hüküm verme durumu, taraflardan birisinin lehine ve diğeri aleyhine hüküm verme neticesini doğuracak bir durumdur ve buna usulî kazanılmış hak denilmektedir..." şeklinde tanımlanmaktadır.
Bu genel anlatımlar ışığında somut olayın incelenmesinde; hükmüne uyulan Yargıtay 14. Hukuk Dairesi’nin 15.11.2016 tarih ve 2016/5623 Esas, 2016/9426 Karar sayılı ilamında “...Davacı, yüklenici şirketten 08.03.2010 tarihli sözleşme ile yükleniciye düşen 5 nolu daireyi satın almış, teslim alarak kullanmaya başlamıştır. Yapılan keşif sonucu dava konusu inşaatın bitmiş olduğu, iskân edildiği ve arsa maliklerine düşen dairelerin iskân ruhsatı alındığı tespit
edilmiştir. Ancak, arsa maliklerinin inşaat sözleşmesinden doğan tazminat davaları ve icra takipleri olduğu anlaşılmaktadır. Yüklenicinin halefi sıfatıyla dava açan davacı yüklenicinin sözleşmeden doğan tüm yükümlülüklerinden halefiyet yolu ile sorumludur. Bu nedenle sözü edilen dava ve takip dosyalarının sonucunun beklenmesi, saptanacak tutarın da arsa sahiplerine ödenmek üzere depo ettirilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş...” gerekçesi ile bozma kararı verilmiştir. Mahkemece bozmaya uyulması sonrasında davalı arsa sahibi ... vekili tarafından arsa sahibi ile yüklenici arasında ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/172 Esas 2011/659 Karar, 2011/649 Esas 2013/100 Karar, 2012/915 Esas 2014/283 Karar sayılı dava dosyaları ile davalılar arasındaki ... 3. Noterliği’nin 15.05.2009 tarih ve 06993 yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi’nden kaynaklanan kira tazminatı alacakları olduğu, yüklenici aleyhine ... 2. İcra Müdürlüğü’nün 2013/5549 Esas, ... 1. İcra Müdürlüğü’nün 2012/436 Esas sayılı takip dosyaları ile ilamlı takipte bulunulduğu, ancak takiplerden sonuç alınamadığı belirtilmiştir. Mahkemece ise; arsa sahibince sunulan dava dosyaları ve icra takiplerinin aynı taraflar arasındaki ... 3. Noterliği’nce düzenlenen 26.11.2007 tarih ve 18591 yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden kaynaklandığı, dava konusu dairenin yer aldığı binanın yüklenici tarafından yapılıp bitirildiği ve herhangi bir eksiklik kalmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Yargıtay bozmasına uyulmakla, bozmada belirtilen hususlar lehine olan taraf yararına usulî kazanılmış hak teşkil edeceğinden bozma uyarınca inceleme yapılıp karar verilmesi zorunlu hale gelir. Bozmadan sonra getirtilip incelenen ve sonuçlanan dosyalardan ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/172 Esas 2011/659 Karar, 2011/649 Esas 2013/100 Karar, 2012/915 Esas 2014/283 Karar sayılı dosyaların taraflar arasındaki dava dışı 26.11.2007 tarih ve 18591 yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi’nin yanında eldeki davada tartışılan 15.05.2009 tarih ve 06993 yevmiye nolu ... 3. Noterliği’nce Düzenleme Şeklinde Gayrımenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi’nden kaynaklanan kira tazminatı taleplerini de içerdiği anlaşılmakta olup, yüklenici şirket aleyhine verilip kesinleşen ve dava konusu sözleşmeden kaynaklanan alacaklar yönünden bunların ödenip ödenmediği araştırılıp, ödenmemiş ise bunlar davacıya depo ettirilip birlikte ifa suretiyle tescile karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesis edilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerde hükmün temyiz eden davalı arsa sahibi ... yararına BOZULMASINA, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı ..."a iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 03.11.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.