Danıştay 6. Daire 2016/8971 Esas 2020/12718 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/8971
Karar No : 2020/12718

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Zonguldak İli, Merkez İlçesi, … Mahallesi. … pafta, …ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararıyla yapılan 1/1000 ölçekli ıslah imar planına yönelik itirazın reddine ilişkin … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda;dava dosyasındaki mevcut bilgi ve belgeler ile mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde hazırlanan bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu planlama alanının 2981 sayılı Kanunda belirtilen koşulları taşıdığı ve bölgenin ıslah imar planı kapsamında düzenlenebileceği, 1/5000 ölçekli nazım imar planında ve dava konusu 1/1000 ölçekli 2. Etap Islah İmar Planında taşınmaza getirilen "konut alanı”, “ibadet alanı”, “park alanı”, “çocuk bahçesi”, “otopark alanı” ve imar yolu kullanım kararının üst ölçekli plan olan 1/25000 ölçekli çevre düzeni planı hükümlerine aykırılık oluşturmadığı, dava konusu parsele getirilen arazi kullanım kararı açısından dava konusu edilen 2. Etap Islah İmar Planının, dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planı hükümlerine aykırılığı bulunmadığı, ölçeğinin gerektirdiği ayrıntıda hazırlandığı, somut ve yerleşmeye özel veriler içerdiği, ... sayılı parselin bir kısmının yolda kalmasının bölgenin ulaşım sistemi açısından parselin bir kısmının kamusal kullanım alanlarına ayrılmasının plansız gelişen bir alanda teknik ve sosyal donatı dengesinin korunması ve sağlıklı kentleşmenin sağlanması açısından gerekli olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; Zonguldak İli, Merkez İlçesi, … Mahallesi. … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararıyla yapılan 1/1000 ölçekli ıslah imar planına yönelik itirazın reddine ilişkin … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2981 sayılı Kanunun 1. maddesinde, "Bu Kanun'un amacı; imar ve gecekondu mevzuatına aykırı olarak inşa edilmiş ve inşa halindeki bütün yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek ve bu işlemlere dair müracaat, tespit, değerlendirme, uygulama ve duyuru esaslarını ve ilgili diğer hususları belirlemektir.", 13.maddesinin 1.fıkrasının (c) bendinde, "Islah imar planları belediye veya valiliklerce mümkün olduğu kadar fiili durum dikkate alınarak ve yapılanma şartları da belirlenerek yapılır veya belediye veya valiliklerce Yeminli Özel Teknik Bürolara yaptırılır. En geç (1) ay içinde belediye meclislerince kabul edilenler belediye meclislerince, büyük şehir yönetiminde ilçe belediye meclislerince Kabul edilenler ilçe belediye meclislerince, il idare kurullarınca kabul edilenler valilikçe tasdik edilerek yürürlüğe girer. Bu planların tescili de (1) ay içinde ivedilik ve öncelikle yapılır. İmar planı olan yerlerde mevcut imar planları gerektiği takdirde ıslah imar planları şeklinde yeniden düzenlenir.", Ek-5 maddesinde, " Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde, 2981 sayılı Kanunun değişen hükümleri ile ilgili yönetmelik değişiklikleri Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yapılır." hükmü yer almaktadır.
3290 Sayılı Kanun İle Bazı Maddeleri Değiştirilen Ve Bazı Maddeler Eklenen 2981 Sayılı Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin "Tanımlar ve Kısaltmalar" başlığını taşıyan 4. maddesinin 24. fıkrasında, "Islah imar planları; düzensiz ve sağlıksız biçimde oluşmuş yapı topluluklarının veya yerleşme alanlarının, sınırları belli edilmek suretiyle mevcut durumu da dikkate alınarak dengeli, düzenli ve sağlıklı hale getirilmesi amacıyla, halihazır haritalar üzerine yapılan ve yapılanma şartlarını da belirleyen imar planıdır." şeklinde tanımlanmıştır. Anılan Yönetmeliğin "Islah İmar Planı yapılacak yerler" başlığını taşıyan 20. maddesinde, "Islah imar planı; a) Bir yerleşme alanı ya da yapı topluluğu niteliği kazanmış gecekondu alanlarında, b) Üzerinde bir yerleşme alanı ya da yapı topluluğu niteliği kazanmış imar mevzuatına aykırı yapılar bulunan hisseli arsa veya arazilerde, c) Üzerinde imar planı ve mevzuat hükümlerine aykırı yapılanmalar bulunan ve bu nedenle, uygulama kabiliyeti kalmamış olan imar planı olan alanlarda, d) Islah imar planı olabilecek nitelikleri taşımadığı belediye ya da valilikçe belirlenen, özel parselasyon planı bulunan alanlarda yapılır.", 21. maddesinde, "Islah imar planı yapılacak alanların belirlenmesi ve plan sınırı:-Islah imar planı yapılacak alanlar, belediye veya mücavir alan sınırları içinde belediyelerce, belediye veya mücavir alan sınırları dşında valiliklerce belirlenir. Plan sınırı, 10.11.1985 tarihine kadar tamamlanmış veya temel inşaatı tamamlanmış veya sömel betonları veya kat kolonları dökülmüş bir yerleşme alanı ya da yapı topluluğu niteliği kazanmış olan, Kanun kapsamındaki yapıların bulunduğu alanın sınırı olarak ele alınır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Şehircilik ilkeleri ve imar planlama esaslarının en temel amacı düzenli kentleşme olmakla birlikte 2981 sayılı Kanun ile düzensiz yapılaşmayı mevcut durum dikkate alınarak ıslah etmek, 10.11.1985 tarihinden önce yapıldığı belirlenen imar ve gecekondu mevzuatına aykırı yapılara çözüm getirmek amaçlanmıştır. Islah imar planı bu amacın gerçekleştirilebilmesi için bu işlevle sınırlı olarak mevzuatta belirtilen niteliğe sahip olan alanlara yönelik olarak hazırlanabilecek olup, söz konusu koşul ve şartların bulunmadığı alanlara yönelik olarak ıslah imar planı yapılması mümkün olmamaktadır.
2981 sayılı Kanununun yürürlüğe girdiği 08/03/1984 tarihinde inşa edilmiş ve inşa halindeki yapıların varlığının tespiti yapılarak ve ancak bu yapıların bulunduğu alanda bir defaya mahsus ıslah imar planı yapılabilecektir.
Dosyanın incelenmesinden, … tarihli, … sayılı 1/1000 ölçekli ıslah uygulama imar planı kabul edildikten sonra anılan planının iptali istemiyle açılan davalarda …İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:… K:… sayılı ve… tarihli, E:…, K:… sayılı kararlarla askıya çıkarılmadığından anılan planın iptaline karar verildiği, … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararıyla 1/5000 ölçekli nazım imar planının kabul edildiği, 08.08.2014 tarihli 1/25000 ölçekli çevre düzeni planının yürürlüğe girdiği görülmüştür.
2981 sayılı Kanununun yürürlüğe girdiği 08/03/1984 tarihinde inşa edilmiş ve inşa halindeki yapıların bulunduğu alanda ıslah imar planı yapılabileceği hususu dikkate alınmadan 1/25000 ölçekli çevre düzeni planı ve 1/5000 ölçekli nazım imar planı yürürlüğe girdikten sonra yargı kararıyla iptaline karar verilen … tarihli, … sayılı 1/1000 ölçekli ıslah uygulama imar planının … tarihli, …sayılı belediye meclisi kararıyla aynen kabul edilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 14/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.