3. Hukuk Dairesi 2016/2284 E. , 2017/14295 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki Harici Araç Satım Sözleşmesinden ... Alacak Davasının (asıl ve karşı davanın)mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, asıl dava ve karşı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı(karşı davacı) vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, müvekkilinin, sahibi bulunduğu .... plaka sayılı kamyon ve..... plaka sayılı römorkunu 13.05.2011 tarihinde, haricen 50.000,00 TL bedelle sattığını ve satış bedeline mahsuben 14.000,00TL kapora alarak, aracı davalıya teslim ettiğini, taraflar kaparo olarak verilenden sonra kalan kısımlar için belirli tarihlerde ödeme hususunda anlaştıklarını, davalının, bu anlaşmanın gereği olarak toplam 10.000,00 TL daha ödediğini, kalan 26.000,00 TL"yi ise ödemediğini, tarafların, satış tarihi olan 13.05.2011 tarihli "Protokoldür " başlığı taşıyan belge ile satılan araçların satış tarihinden sonra ... zararları, hasarları ve araçlar sebebiyle ortaya çıkacak vergi vs borçları için davalı alıcı ..." in sorumlu olacağına dair anlaşmaya vardıklarını, fakat davalının, satış bedelinin kalan kısmını ödemediği gibi bu protokolün koşullarına uymadığını ve davalının sorumluluğunun başlayacağı tarihten sonra ... birçok borcu müvekkilinin ödemek zorunda kaldığını, müvekkilinin, gerek trafik cezası gerekse tahakkuk eden vergiler sebebiyle toplam 9.449,95 TL ödeme yaptığını tüm bu nedenlerle satış sözleşmesi geçersiz olduğundan bu durumun tespiti ile satılan kamyon ve römorkun müvekkiline iadesine, davalının, ödemeleri toplamı olan 24.000,00 TL" nin, müvekkilinin sorumluluk tarihinden sonra ödediği 9.449,95 TL ile kamyonun zilyetliğini devretmesinden itibaren geçen 30 ay boyunca, ayda 2.000,00 TL" den 60.000,00 TL kazanç kaybı toplamları olarak 69.449,95 TL"den mahsubuyle kalan miktarın müvekkiline ödenmesine bu talepleri yerinde görülmezse, davalının, araçların mülkiyetini noterden devralma ediminin ifası için müvekkiline izin ve yetki verilmesine, davalının ödemediği 26.000,00 TL"lik bakiye satış bedelinin, satış tarihinden itibaren yasal faiziyle müvekkiline ödenmesine, müvekkili tarafından ödenen toplam 9.449,95 TL" nin ödeme tarihlerinden itibaren yasal faizleriyle müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili davanın reddini, karşı davada ise, satış sözleşmesi resmi şekilde yapılmadığı için geçersiz olup,sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince tarafların aldıklarını iade etme yükümlülüğü bulunduğunu, müvekkilinin söz konusu araçları 2012 yılının Temmuz ayında davacıya iade ettiğini, davacı tarafça kendisine satım bedeli ve araçların fenni muayenesinin yapılabilmesi için yapılan ödemelerin iade edilmediğini, müvekkilinin taşıt vergisi , trafik cezası , araca K belgesi alınması için toplamda 4.039,00 TL ödeme yaptığını, yapılan toplam ödemenin 24.000,00 TL satış bedeli ile birlikte 28.039,50 TL olduğunu belirterek 28.039,50 TL" nin sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müvekkiline iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece asıl dava ve karşı davanın kısmen kabulü ile ;
1-)Davalı karşı davacı ..." in elinde bulundurduğu 55 K 4585 plaka sayılı kamyon ile 55 K 4566 plaka sayılı römorkun davacı ..." e iadesine (birlikte aynı anda ifa edilmesi), iade ile birlikte davalı tarafından ödenen 24.000,00 TL satış bedelinin araçların teslim (iade) tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı karşı davalı ..." den tahsili ile davalı karşı davacı ..." e verilmesine,
2-)Trafik cezaları için ödenen 5.605,66.-TL" nin dava tarihi olan 20.11.2013 tarihinden itibaren davalı ..." den alınıp davacı ..." e verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-)Davalı karşı davacının araç için yaptığı ceza ve vergi ödemeleri toplamı 2.499,00.-TL"nin karşı dava tarihi olan 14.02.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı karşı davalı ..." den tahsili ile davalı karşı davacı ..." e verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiş, hüküm davalı (karşı davacı ) vekilince temyiz edilmiştir.
I-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı (karşı davacı) vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
II-)Asıl ve birleşen davada uyuşmazlık;harici araç satım sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. 6100 sayılı HMK"nın 150.maddesinde;
"(1) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir.
(2) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelir, diğeri gelmezse, gelen tarafın talebi üzerine, yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilir veya dosya işlemden kaldırılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf, yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez.
(3) Duruşma gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hâllerde gün tespit ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak bir ay geçmekle dosya işlemden kaldırılır.
(4) Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır.
(5) İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.
12.06.2014 Günlü celsede davacı (karşı davalı ) gelmediği için mahkemece HMK md.150 gereği dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir. Dosyanın HMK 150/5 Maddesi Uyarınca 3 ay içinde yenilenmemesi nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken mahkemece bu yönde bir karar alınmaksızın asıl davanın da kısmen kabulüne yönelik hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir .
SONUÇ: Yukarıda I. bentte açıklanan nedenlerle davalı (karşı davacının) sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (temyiz eden) davalı (karşı davacının ) yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.10.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.