Esas No: 1996/41
Karar No: 1996/84
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü 1996/41 Esas 1996/84 Karar Sayılı İlamı
Hukuk Bölümü 1996/41 E. , 1996/84 K.- DERNEKLER YASASINA GÖRE KURULUP ÇALIŞMAKTA OLAN TÜRK HAVA KURUMU GÖREVINE SON VERILEN DAVACININ, 1475 SAYILI İŞ YASASINA DAYALI TAZMINAT ISTEMINE ILIŞKIN DAVASININ ADLÎ YARGI YERINDE ÇÖZÜMLENMESININ GEREKTIĞI HK.
- UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAKKINDA KANUN (2247) Madde 19
- İŞ KANUNU ( 14. maddesi yürülükte ) (1475) Madde 17
"İçtihat Metni" Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.
Davacı : Y.A. Davalı : Türk Hava Kurumu Genel Müdürlüğü OLAY: Davacı, Türk Hava Kuvvetlerinden emekli olduktan sonra Türk Hava Kurumu, Türk Kuşu Genel Müdürlüğüne bağlı İnönü Eğitim Merkezi Müdürü olarak görev yapmakta iken, idarenin 6.7.1992 gün ve 11503/1190 sayılı işlemi ile 1475 sayılı Yasanın 17/11. maddesi uyarınca ihbarsız ve tazminatsız olarak iş akdinin feshedildiğini ileri sürerek, ihbar ve kıdem tazminatı ile manevi tazminat toplamı 85 milyon liranın ödenmesi istemiyle, 25.9.1992 tarihinde adlî yargı yerinde dava açmıştır. Eskişehir İş Mahkemesi: 24.2.1994 gün ve E.1992/474, K.1994/57 sayıyla, davanın kısmen kabulüne karar vermiş, temyiz edilen karar, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 27.9.1994 gün ve 7913-13087 sayılı kararı ile, davacının sözleşmeli personel olduğu, bu nedenle davanın idari yargının görevine girdiği gerekçesiyle bozulmuş; bozma kararına uyan Mahkeme 7.12.1994 gün ve 404-671 sayıyla görevsizlik kararı vermiş, bu karar, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 23.3.1995 gün ve 9045-9666 sayılı kararı ile onanmak suretiyle kesinleşmiştir. Davacı, aynı istekle 12.7.1995 tarihinde idari yargı yerinde dava açmıştır. Eskişehir İdare Mahkemesi: 28.3.1996 tarih ve 95/810 sayıyla; özel hukuk tüzel kişisi olan davalı iş yerinde, 233 sayılı KHK. ve 657 sayılı Yasaya tabi personel çalıştırılmadığı, dosya kapsamından davacının iş aktine bağlı bir personel olduğunun anlaşıldığı, belirtilerek, davanın 5521 sayılı Yasa uyarınca adlî yargının görevine girdiğine, daha önce adliye mahkemelerince görevsizlik kararı verilmiş olduğundan, görevli yargı yerinin belirlenmesi için 2247 sayılı Yasanın 19. maddesi uyarınca Uyuşmazlık Mahkemesine başvurulmasına karar vermiş, adlî ve idari yargı dosyaları idare mahkemesinin başkanının 11.6.1996 gün ve 95/810 sayılı yazıları ekinde Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir. İnceleme ve Gerekçe: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü, Selçuk Tüzün’ün Başkanlığında, O. Hulusi Mustafaoğlu, Süleyman Sezen, Nursel Aymakoğlu, Mustafa Birden, Dr. Erol Alpar ve Halit Karabulut’un katılmaları ile yaptığı 8.7.1996 günlü toplantıda, Raportör-Hâkim Ayten Anıl’ın raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet Gökalp ile Danıştay Başsavcısı yerine katılan Savcı Sinan Yörükoğlu’nun adlî yargı yerinin görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten alındıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, görevine son verilen davacının, ödenmemiş olan ihbar ve kıdem tazminatlarının tahsil edilmesi istemine ilişkindir. Türk Hava Kurumunun merkez şube ve organlarının kuruluşları görev ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esaslarına ilişkin 24.12.1973 gün ve 7/7637 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan “Türk Hava Kurumu Tüzüğü”, 2908 sayılı Yasaya dayanılarak alınan 18.10.1994 ve 94/6127 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yeniden düzenlenmiştir. Tüzüğün 3. maddesinin (d) bendinde: “Kurum, 2908 sayılı Dernekler Kanununa tabi özel hukuk tüzel kişisidir.” denilmek suretiyle kurumun hukuki statüsü belirlenmiştir. Tüzükte, çalıştırılacak personel hakkında bir düzenleme yer almamıştır. Bu madde hükmünden davalının kamu kurumu olmadığı, dolayısıyla kurumda, 233 sayılı KHK’ye ve 657 sayılı Yasaya tabi personel çalıştırılmadığı anlaşılmaktadır. Esasen davacının iş akdi de 1475 sayılı Yasanın 17/II. maddesine dayanılarak feshedilmiş olup, dava konusu edilen husus ta 1475 sayılı İş Yasasıyla düzenlenen ihbar ve kıdem tazminatının davalı kurumdan tahsil edilmesi istemidir. 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1. maddesinde: İş Yasasına göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Yasasına dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözümünün iş mahkemelerinin görevine girdiği belirtilmiştir. Açıklanan nedenlerle davanın adlî yargı yerinde görülmesine, bu nedenle Eskişehir İş Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekmektedir. SONUÇ: Anlaşmazlığın niteliğine göre davanın adlî yargı yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle Eskişehir İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Eskişehir İş Mahkemesinin 7.12.1994 günlü 404-671 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 8.7.1996 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.