17. Hukuk Dairesi 2020/1603 E. , 2020/6295 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacı vekili, davalı ...Ş ve davalı A ... Turz. Tic. Ltd. Şti tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin ... Seyahatten almış olduğu bilete istinaden yolcu otobüsünün 26.09.2008 günü Korkuteli"nden Antalya istikametine giderken sürücü direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucunda yönünü Korkuteli istikametine dönerek yan yatmak sureti ile devrildiğini ve tek taraflı trafik kazası meydana geldiğini, kazayı yapan arac davalılardan ... Ltd. Şti. adına kayıtlı olduğunu, diğer davalı ... Ltd. Şti tarafından kullanıldığını, aracın sürücüsünün davalı ... olduğunu, savcılık dosyası içerisinde ... Sigorta A.Ş. ve Koç Allianz Sigortaya ait poliçe numaralarının bulunduğunu, bu kaza sebebi ile müvekkilinin pek çok ameliyat geçirdiğini, ve tedavisinin halen devam ettiğini, fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava haklarının saklı kalmak kaydı ile cismani zararlarının karşılığı olarak, iyileştirme giderleri ile ilgili zararlarının, çalışma gücünün ve olanağının yok olmasından veya azalmasından kaynaklanan zararlanın ve ekonomik geleceğinin sarsılmasından kaynaklanan zararlarının karşılığı olarak 20.000,00 TL maddi tazminat olarak talep ettiklerini, davalıların tacir olmakla kaza tarihinden itibaren işlemek kaydı ile reeskont faizi talep ettiklerini, sigorta şirketlerinin sorumluluklarının poliçelerde yazılı miktarlarda ve dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile sorumlu olmasını talep ettiklerini belirterek, trafik kazası nedeni ile fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava haklarının saklı kalmak kaydı ile 20.000,00-TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 26.09.2008 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, sigorta şirketlerinin sorumluluklarının poliçelerde yazan miktarlarla sınırlı tutulmasına ve bu yüzden doğan yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; asıl dava ve birleşen 2010/172 Esas sayılı dosya yönünden davanın kısmen kabulü ile davacının yaralanması nedeni ile iş gücü kaybından kaynaklanan 7.300,00 TL ve bakıcı giderlerinden kaynaklanan 9.779,05 TL olmak üzere toplam 16.979,05 TL maddi tazminatın davalı ... şirketleri açısından sigorta limitleri dahilinde ve dava tarihinden, diğer davalılar yönünden kaza tarihi olan
26/09/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, tedavi giderlerine ilişkin talebin reddine, birleşen 2015/373 Esas sayılı dosyası yönünden davanın kısmen kabulü ile davacının yaralanması nedeni ile iş gücü kaybından kaynaklanan 162.509,15 TL maddi tazminatın davalı ... şirketleri açısından sigorta limitleri dahilinde ve dava tarihinden, diğer davalılar yönünden kaza tarihi olan 26/09/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, tedavi giderlerine ilişkin talebin reddine, birleşen 2010/219 Esas sayılı dosya yönünden davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 10000 tl manevi tazminatın kaza tarihi olan 26/09/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı ...Ş. vekili ve davalı A ... Turz. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre; davalı A ... Turz. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının ve davacı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi hükmüne göre (6098 sayılı TBK. md. 56), hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre
değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, Türk Medeni Kanununun 4. maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hukuka ve hakkaniyete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davacı lehine takdir olunan manevi tazminatın az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
3-Davacı vekili 2009/195 Esas sayılı dava dosyasında cismani zararlarının karşılığı olarak, iyileşme giderleri ile ilgili zararlarının, çalışma gücünün ve olanağının yok olmasından veya azalmasından kaynaklanan zararlarının ve ekonomik geleceğinin sarsılmasından kaynaklanan zararlarının karşılığı olarak 20.000,00 TL maddi tazminat talebinde bulunulmuştur. Mahkemece kararda iş gücü kaybı ve bakıcı giderine hükmedilmiş, davacının ekonomik geleceğinin sarsılması ile ilgili bir değerlendirme yapmamıştır. Bu durumda mahkemece; HMK"nın 31. maddesinde düzenlenen hakimin davayı aydınlatma ödevi doğrultusunda, davacı vekiline talep edilen maddi tazminatlar ile ekonomik geleceğin sarsılmasına yönelik tazminatın neye ilişkin talep edildiğinin açıklattırılması, sonucuna göre talep hakkında karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru görülmemiştir. Yine; mahkemece kararın gerekçesinde; "26.09.2008 tarihinde trafik kazası sonucu %49,2 oranında sürekli iş gücü kaybına uğrayan davacı ..." nın iş gücü kaybından kaynaklanan maddi zararı 172.509,15-TL olarak hesaplandığının bildirildiği anlaşılmış olmakla, davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.." ifadeleri kullanılmış, hüküm kısmında "…Asıl dava ve birleşen 2010/172 Esas sayılı dosya yönünden davanın kısmen kabulü ile davacının yaralanması nedeni ile iş gücü kaybından kaynaklanan 7.300,00 TL ve bakıcı giderlerinden kaynaklanan 9.779,05 TL olmak üzere toplam 16.979,05 TL maddi tazminata hükmetmiştir. Hükme esas alınan 19.01.2015 tarihli bilirkişi raporunda 9.779,05 TL, kalıcı maluliyet 162.730,10 TL, ilerde
yapılması muhtemel tedavi gideri 12.000,00 TL refakat ve bakım gideri 9.779,00 TL olarak hesaplanmış, raporda Mahkemece hükmedilen 7.300,00 TL"ye ilişkin bir tespitin yer almadığı anlaşılmış, karar gerekçesinde de kabul edilen 7.300,00 TL tutarların neden kabul edildiğine ilişkin bir açıklama da yapılmadığından kararın bu yönüyle de bozulması gerekmiştir.
4-Bozma sebep ve şekline göre davacı vekilinin eksik vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı A ... Turz. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ...Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının ve davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine REDDİNE, (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 6.325,07 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar A ... Turz. Tic. Ltd. Şti. ve ... Sigorta A.Ş."den alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde davacıya geri verilmesine, 27/10/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.