2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 46/2-c, 30/1-b ve 72. maddelerine aykırı davranmak eyleminden dolayı ... hakkında Ankara Trafik Denetleme Şube Müdürlüğünün 26/07/2015 tarihli ve HS 196535 nolu trafik idarî para cezası karar tutanağı ile uygulanan iki kez 189,00 Türk lirası ve 88,00 Türk lirası idarî para cezalarına yönelik başvurunun reddine ilişkin Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliğinin 16/09/2015 tarihli ve 2015/3134 değişik iş sayılı kararı aleyhine, Adalet Bakanlığı"nın 21/06/2016 gün ve 3517 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 19/09/2016 gün ve KYB 2016/305887 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Mahkemece itiraz edenin dilekçesinde ileri sürdüğü hususlar yerinde görülmediğinden aksi sabit oluncaya kadar geçerli trafik idari para cezası tutanağının aksini ispata yeterli ve geçerli belge veya başkaca yasal bir delil sunulmadığından başvurunun reddine karar verilmiş ise de, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 28. maddesinde yer alan, “(2) Başvurunun usulden kabulü halinde mahkeme dilekçenin bir örneğini ilgili kamu kurum ve kuruluşuna tebliğ eder.(3) İlgili kamu kurum ve kuruluşu, başvuru dilekçesinin tebliği tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde mahkemeye cevap verir. Başvuru konusu idari yaptırıma ilişkin işlem dosyasının tamamının bir örneği, cevap dilekçesi ile birlikte mahkemeye verilir. Mahkeme, işlem dosyasının aslını da ilgili kamu kurum ve kuruluşundan isteyebilir. Cevap dilekçesi, idari yaptırım kararına karşı başvuruda bulunan kişi sayısından bir fazla nüsha olarak verilir.(4) Mahkeme, başvuruda bulunan kişilere cevap dilekçesinin bir örneğini tebliğ eder; talep üzerine veya re"sen tarafları çağırarak belli bir gün ve saatte dinleyebilir. Dinleme için belirlenen günle tebligatın yapılacağı gün arasında en az bir haftalık zaman olmasına dikkat edilir. Dinleme sırasında taraflar veya avukatları hazır bulunur. Mazeretsiz olarak hazır bulunmama, yokluklarında karar verilmesine engel değildir. Bu husus, tebligat yazısında açıkça belirtilir.” şeklindeki düzenlemeler nazara alınarak, Sungurlu ilçesinde mukim muterizin, idari para cezasına dayanak teşkil eden ve yokluğunda tanzim edilen 26/07/2015 tarihli tutanağın tutulduğu tarihte Ankara"da bulunmadığı iddialarına ilişkin olarak idari para cezasına esas belge ve varsa elektronik kayıtların dosya arasına alındıktan sonra itirazın değerlendirilmesi gerekirken hiç bir inceleme yapılmaksızın idari para cezası tutanağının aksi sabit oluncaya kadar geçerli olduğundan bahisle itirazın reddine karar verilmesinde isabet görülmediği, gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
5326 sayılı Kanun"un "İdarî yaptırım kararı" başlıklı 25. maddesi; "...İdarî yaptırım kararına ilişkin tutanakta;
a) Hakkında idarî yaptırım kararı verilen kişinin kimlik ve adresi,
b) İdarî yaptırım kararı verilmesini gerektiren kabahat fiili,
c) Bu fiilin işlendiğini ispata yarayacak bütün deliller,
d) Karar tarihi ve kararı veren kamu görevlilerinin kimliği,
Açık bir şekilde yazılır. Tutanakta, ayrıca kabahati oluşturan fiil, işlendiği yer ve zaman gösterilerek açıklanır.
"Başvurunun incelenmesi" başlıklı 28. maddesi; "...(2) Başvurunun usulden kabulü halinde mahkeme dilekçenin bir örneğini ilgili kamu kurum ve kuruluşuna tebliğ eder.
(3) İlgili kamu kurum ve kuruluşu, başvuru dilekçesinin tebliği tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde mahkemeye cevap verir. Başvuru konusu idarî yaptırıma ilişkin işlem dosyasının tamamının bir örneği, cevap dilekçesi ile birlikte mahkemeye verilir. Mahkeme, işlem dosyasının aslını da ilgili kamu kurum ve kuruluşundan isteyebilir. Cevap dilekçesi, idarî yaptırım kararına karşı başvuruda bulunan kişi sayısından bir fazla nüsha olarak verilir...
...(7) Mahkeme, ilgilileri dinledikten ve bütün delilleri ortaya koyduktan sonra aleyhinde idarî yaptırım kararı verilen ve hazır bulunan tarafa son sözünü sorar. Son söz hakkı, aleyhinde idarî yaptırım kararı verilen tarafın kanunî temsilcisi veya avukatı tarafından da kullanılabilir. Mahkeme son kararını hazır bulunan tarafların huzurunda açıklar..." hükümlerini amirdir.
Buna göre idari para cezasının muhatabı olan kişilerin haklarında düzenlenen tutanağa karşı yasada belirtilen itiraz yoluna başvurma hakları vardır. İdari para cezasına karşı itiraz yoluna başvurulduğunda, ilgili merci tarafından incelemenin nasıl yapılacağı da yasada açıkça belirlenmiştir.
Kanun yararına bozmaya konu dosyada;
Ankara Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü tarafından düzenlenen 26/07/2015 tarihli idari para cezası tutanağında, olay tarihinde Ankara Eskişehir Yolu Ulusoy önü mevkiinde, 2918 sayılı Kanun"un 46/2-c, 30/1-b, 72 maddelerinin, "Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmek, Diğer eksiklik ve bozuklukları bulunan araçlarla, görüşü engelleyecek veya bir kaza halinde içindekiler için tehlikeli olabilecek süs aksesuar eşya ve çıkıntıları olan veya tehlike yaratacak şekilde olan veya görüşü engelleyecek ve çevredekileri rahatsız edecek derecede duman veya gürültü çıkaran araçları kullanmak ve araçlarda ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları yönetmelikte gösterilen şartlara uygun olarak ve kamunun rahat ve huzurunu bozacak şekilde kullanmak" suretiyle ihlal edildiği, sürücüsü tespit edilemediğinden tescil plakasındaki araç sahibi aleyhine idari para cezası hazırlandığı görülmektedir.
İtiraz dilekçesi ve kanun yararına bozmaya konu mahkeme dosyası incelendiğinde; idari yaptırımın muhatabı olan araç sahibinin, olay tarihinde Çorum Sungurlu ilçesinde bulunduğunu, bu nedenle üzerine atılı kabahati işlemesinin mümkün olmadığını ileri sürerek kendisi aleyhine uygulanan idari para cezasının haksız olduğu gerekçesiyle cezanın iptali için ikametgahının bulunduğu Çorum Sungurlu nöbetçi Sulh Ceza Mahkemesi kanalıyla başvurduğu görülmektedir.
İtirazı inceleyen Mahkemece; 5326 sayılı Kanun"un 25. maddesinde yazılı olduğu üzere, itiraz konusu olayın nasıl gerçekleştiği ve tutanağa konu olacak maddi delillere tutanakta yer verilip verilmediği incelenmek suretiyle, yine 5326 sayılı Kanun"un 28. maddesine göre ilgili idarenin savunmasını ve varsa tutanağa esas delilleri isteyerek bir karar vermek yerine, yeterli inceleme ve araştırma yapılmaksızın başvurunun reddine karar verdiği anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, kanun yararına bozma isteminin kabulüyle, Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliğinin 16/09/2015 tarihli ve 2015/3134 değişik iş sayılı kararının CMK"nın 309/4-a. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre; kararı veren hakim veya mahkemece gerekli inceleme ve araştırma sonucunda yeniden bir karar verilmek üzere, 18/09/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.