2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 48/5. maddesine aykırılıktan kabahatli ... hakkında 727,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair ... Bölgesi Trafik Ekipler Amirliğinin 22/01/2014 tarihli ve HE-32325 sayılı idarî yaptırım kararı ile aynı tarihli ve 254886 sayılı sürücü belgesi geri alma tutanağına karşı yapılan başvurunun görev yönünden reddine ilişkin İstanbul Anadolu 22. Sulh Ceza Mahkemesinin 19/02/2014 tarihli ve 2014/92 değişik iş sayılı kararına yönelik muteriz vekili tarafından yapılan itirazın kabulü ile görevsizlik kararının kaldırılmasına dair mercii İstanbul Anadolu 8. Asliye Ceza Mahkemesinin 13/03/2014 tarihli ve 2014/94 değişik iş sayılı kararı aleyhine, Adalet Bakanlığı"nın 02/08/2016 gün ve 8210 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 26/09/2016 gün ve KYB 2016/324463 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre; kabahatli hakkında birinci kez alkollü araç kullanmak eylemi nedeni ile 2918 sayılı Kanun’un 48/5. maddesi gereğince idari para cezası uygulandığı ve sürücü belgesinin 6 ay süre ile geri alındığı, kabahatlinin 03/02/2014 havale tarihli dilekçesi ile hem idari para cezasına hem de sürücü belgesinin geri alınması işlemine yönelik olarak İstanbul Anadolu Nöbetçi Sulh Ceza Mahkemesine başvuruda bulunduğu, başvuruyu inceleyen İstanbul Anadolu 22. Sulh Ceza Mahkemesince başvurunun görev yönünden reddine karar verildiği, muteriz vekili tarafından karara itiraz edilmesi üzerine merci İstanbul Anadolu 8. Asliye Ceza Mahkemesince "...sürücü belgesinin geri alınması hususunda Sulh Ceza Mahkemesinin görevli olmadığı bu görevin trafik zabıtasınca yerine getirileceğinden dosyanın gereği yapılmak üzere idareye gönderilmesine karar verilmesi gerektiğinden" bahisle itirazın kabulüne karar verilmiş ise de,
2918 sayılı Kanun"un "Adli Kovuşturma ve Cezaların Uygulanması" başlıklı Dokuzuncu Kısım"ına dahil “Bu Kanundaki suçlarla ilgili davalara bakacak mahkemeler ve yetkileri” başlığı altında düzenlenen 112. maddesinin ilk paragrafında; sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması hariç olmak üzere bu Kanundaki hafif para cezasını veya bu kanundaki hafif hapis cezasını, belgelerin geri alınması ve iptali veya işyerlerinin kapatılması cezasını gerektiren suçlarla ilgili davalara trafik mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde yetki verilen sulh ceza mahkemelerinde bakılacağı ifade edilmiş; böylelikle sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınmasına ilişkin uygulamalar trafik ve sulh ceza mahkemelerinin görevi dışında tutulmuş iken; 12/07/2013 tarih ve 6495 sayılı Kanun"un 20. maddesiyle, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 112. maddesinde yapılan değişiklik ile maddenin başlığı, “Sürücü belgelerinin geri alınmasında ve iptalinde yetki” şeklinde, madde ise, “Bu Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevlilerin ve trafik tescil kuruluşlarının yetkilendirildiği haller hariç olmak üzere, sürücü belgelerinin geri alınmasına ve iptaline sulh ceza mahkemeleri karar verir" şeklindeki düzenleme ile yeniden düzenlendiği ve bu karara karşı kanun yoluna ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği gözetildiğinde, sürücü belgesi geri alma tutanağının iptali istemiyle açılan davanın da adli yargı yerinde görülmesi ve keza Uyuşmazlık Mahkemesinin sürücü belgesinin geçici olarak geri alınmasına ilişkin davaya bakma görevinin adli yargıya ait olduğuna dair 13/10/2014 tarihli ve 2014/875 esas, 2014/926 sayılı kararı nazara alındığında, başvurunun esastan incelenmesi gerektiği gözetilmeden, itirazın bu yönden kabulü gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmediği, gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 26/09/2016 tarihli ihbarnamesiyle, her ne kadar da "idari para cezaları ile birlikte verilen sürücü belgesinin geçici olarak geri alınmasına dair idari yaptırımın iptali için birlikte başvurulması halinde, görevli yargı merciinin adli yargı ve Sulh Ceza Mahkemeleri olduğu, uyuşmazlık hakkında esas hakkında inceleme yapılarak bir karar verilmesi..." gerekçesiyle itiraz mercii olan İstanbul 8. Asliye Ceza Mahkemesinin "itirazın kabulüne" dair kararının bozulması istenmişse de, sonucu itibariyle isabetli olan kararın, gerekçesi, neticeleri ve icrailiği bakımından eksik görüldüğü, bu nedenle kanun yararına bozma talep edildiği değerlendirilmekle;
Uyuşmazlık Mahkemesinin 30.11.2015 tarihli, 2015/757 E. 2015/774K. ve 2015/787E. 2015/802K. sayılı ve benzer mahiyetteki diğer kararlarında;
"...uyuşmazlığa konu idari para cezası ve sürücü belgesinin geri alınmasına dair idari yaptırım kararının, 16. maddede yazılı idari yaptırımlardan biri olduğu, 5560 sayılı Kanun"la değişik 5326 sayılı kanunun 3. maddesine göre; diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde, bu kanunda mevcut idari yaptırım kararlarına karşı kanun yollarına ilişkin hükümlerin uygulanacağı, bu nedenle görevli yargı merciinin adli yargı yeri olduğu..." yönündeki gerekçeye ve yukarıda açıklanan mevzuata göre uyuşmazlığın adli yargı yerinde, esastan çözümlenmesi gerektiğinde tereddüt bulunmamaktadır.
5271 sayılı CMK"nın 271. maddesi gereği; itiraz mercii, itiraz kanun yoluyla önüne gelen uyuşmazlıkta, itirazı yerinde görürse, artık uyuşmazlığın esası hakkında da bir karar vermek zorundadır.
Kanun yararına bozmaya konu dosya incelendiğinde;
... Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü ekipleri tarafından yapılan uygulamada, kabahat tarihinde başvuran aleyhine 2918 sayılı kanunun 48/5 maddesini "yapılan ölçüm neticesinde 0,60 promil alkollü araç kullanmak suretiyle ihlal ettiği" gerekçesiyle 727,00TL idari para cezası uygulandığı ve ayrıca düzenlenen tutanakla sürücü belgesine 6 ay geçici süreyle el konulduğu, başvuran vekilinin, hem idari para cezasına hem de el koyma tedbirine karşı "müvekkilinin olay sırasında 0,50 promilin altında alkollü çıkması gerektiği ve yapılan ölçümün hatalı olduğu gerekçesiyle sağlık kurumuna başvurduğu, sağlık kurumunda 1 saat sonra yapılan tespitin, gerekli bilimsel ölçütler de dikkate alınarak bir ceza verilmesi gerekirken, sadece ilk ölçüm esas alınarak bir tutanak hazırlandığı " gerekçesiyle itiraz yoluna başvurduğu,
İstanbul Anadolu 22. Sulh Ceza Mahkemesinin 19.02.2014 tarihli kararıyla, idari para cezasına ve sürücü belgesinin iadesine dair itiraz hakkında "...2918 sayılı kanunun 112. maddesine göre itirazı inceleme görevinin idare mahkemesinde olduğu..." gerekçesiyle "başvurunun reddine, başvuranın idare mahkemesine başvurmakta muhtariyetine", itiraz yolu açık olmak üzere karar verdiği,
Başvurunun reddine dair kararın ilgiliye 06.03.2014 tarihinde tebliğ edildiği, başvuran vekilinin karara karşı 11.03.2014 tarihli dilekçeyle itiraz yoluna başvurduğu,
Bunun üzerine yapılan itiraz sonucu İstanbul Anadolu 8. Asliye Ceza Mahkemesinin 13.03.2014 tarihli kararıyla; 2918 sayılı Kanunun 48. maddesinden bahisle, "...sürücü belgesinin geri alınması hususunda Sulh Ceza Mahkemesinin görevli olmadığı, bu hususta trafik zabıtasının görevli olduğu, bu nedenle dosyanın gereği yapılmak üzere ilgili idareye gönderilmesi yerine, görevsizlik kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğu..." gerekçesiyle "itirazın kabulüne, dosyanın mahkemesine iadesine" karar verildiği,
Dosyanın, kararı veren Sulh Ceza Mahkemesinin kapatılması ve esas olarak devredilen yeni görevli 4. Sulh Ceza Hakimliğince, "...itiraz mercii olan Asliye Ceza Mahkemesinin CMK. 271. maddesine göre itirazın kabulü yanı sıra itiraz konusu hakkında da bir karar vermesi gerektiği..." gerekçesiyle yeniden kanun yararına bozmaya konu edildiği görülmektedir.
Uyuşmazlığın son çözüm yeri olan itiraz merciinin, Sulh Ceza Mahkemesi tarafından verilen "başvurunun görev nedeniyle reddine" dair karara karşı "itirazın kabulüyle", CMK. 271 maddesi gereği, idari para cezası ve sürücü belgesinin geri alınması yaptırımlarının kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken, "sürücü belgesinin geri alınmasına dair karar verme konusunda Sulh Ceza Mahkemesinin görevi olmadığı" yönündeki dosyayla uyuşmayan hatalı gerekçesiyle "itirazın kabulüne" ve "dosyanın mahkemesine iadesine" karar verilmesinin, usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği bu nedenlerle yerinde görüldüğünden, kanun yararına bozma isteminin kabulüyle, İstanbul Anadolu 8. Asliye Ceza Mahkemesinin 13/03/2014 tarihli ve 2014/94 değişik iş sayılı kararının CMK"nın 309/4-d. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre; itirazın kabulüyle,... Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü tarafından düzenlenen 22.01.2014 tarihli ... sayılı idari para cezası ve 22.01.2014 tarihli 254886 sayılı sürücü belgesi geri alma tutanağının iptaline, 18/09/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.