22. Hukuk Dairesi 2016/7789 E. , 2016/10833 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı işçi, iş sözleşmesinin davalı işverence geçerli bir sebep olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliği ile işe iadesine karar verilmesini, buna bağlı işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalı işveren, spor kulübünü devrettiğinden dolayı iş sözleşmesini feshettiğini geçerli sebep bulunduğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, yazılı bildirim bulunmadığından olsa dahi feshin son çare ilkesine uyulmadığından davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun"un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış imkanlarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini imkansız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma imkanlarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dosya içeriğindeki fesih bildiriminde davalının “İşyerimizde su maliyetinin katlanılmaz boyutta olması sebebiyle pet şişe su dolum bölümünün kapatılmasına karar verilmiştir. Şirket faaliyetleri, gelişimi, yeni organizasyon şekli ve yapılanması dikkate alındığında, ortaya çıkan işgücü fazlasının fesih yerine başka şekilde değerlendirilmesi için size ve başka çalışma arkadaşlarınıza Övez Tarla Mevkii, Çamlıca Beldesi, Pınar Su Tesisleri, Hendek Sakarya ve Aşağı Gökdere Köyü, Su Çapı mevkii Eğirdir Isparta adreslerindeki işverlerimizde çalışma önerisi getirilmiştir. Şahsınızın bu öneriyi reddetmesi ve başka bir çalışma imkanı da bulunmaması nedeni ile iş sözleşmenizin feshi kaçınılmaz hale gelmiştir. Ortaya çıkan yeni durumda, şahsınızın bu öneriyi reddetmesi ve şirketimizde sizi istihdam edebileceğimiz başka bir kadro olmaması nedeniyle, iş sözleşmenizin 4857 Sayılı Yasa"nın 17. ve 18. maddesine göre 13.12.2014 tarihi itibariyle geçerli olmak üzere işletme gerekleri ile feshedilmiştir.” şeklindeki açıklaması ile davacının iş sözleşmesi feshedilmiştir. Mahkemece davalının fesih gerekçelerini ispat edemediğinden davanın kabulüne karar verilmiş ise de eksik inceleme ile sonuca gidilmiştir.
Somut olayda davalı pet şişe dolum tesisinin kapatıldığını ileri sürmüş ve bunu feshe bir gerekçe olarak göstermiştir. Bu konuda gerçekten devamlılık arzeden bir kapatma işlemi varmıdır araştırılması gerekir. Çünkü davacı bu süreçte yeniden ihale girilerek su kaynağı işletmesinin yeniden alındığı ileri sürülmüştür. Öte yandan şirket faaliyetleri, gelişimi ve yeni organizasyonu şekli ve yapılanması sebebi ile iş gücü fazlalığı da iddia edilmiştir. Bu konuda davalı şirketin iş gücü fazlalığı oluştuğuna dair yapılanma işlemlerinin getirilerek incelenmesi, varsa bu kapsamdaki uygulamanın ölçülü, tutarlı gerçekleşip gerçekleşmediği, ve davacının yaptığı işi, eğitim durumu , kıdemi gibi çalışma hayatına ait özellikleri dikkate alınarak; davalı işyerinde kısa bir eğitimle başka bir görevde değerlendirilip değerlendirlemeyeceği, fesihten altı ay önce ve altı ay sonra aynı veya davacının çalışabileceği görev için yeni işçi alınıp alınmadığı konusunda bilirkişi aracılığı ile yapılacak inceleme ile yapılacak değerlendirme ile bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile sonuca gidilmesi bozma sebebidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 14.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.