Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade

YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
İş sözleşmesinin geçerli neden olmadan davalı işveren tarafından feshedildiğini belirten davacı işçi, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece feshin geçersizliğine, davacı işçinin işe iadesine karar verilirken, işe başlatılmama tazminatı, davacı işçinin 8 aylık ücret tutarında belirlenmiştir.
Kişinin emeklilik yaşına gelmesi ve emekliliği hak etmesi, aslında belirli yaş olgusu nedeni ile fiziki yetersizliğinden kaynaklanmaktadır. Salt emekliliğe hak kazanma fesih nedeni yapılamaz. Yasanın gerekçesinde işletme, işyeri ve işin gerekleri ile birlikte emekliliğin geçerli neden olarak dikkate alınacağı açıklanmıştır. Ancak Dairemizin kararlılık kazanan uygulamasına göre Personel Yönetmeliğinde veya Toplu İş Sözleşmesinde emekliliğe hak kazanmış personelin iş sözleşmesinin feshedileceğine ilişkin düzenlemeler objektif ve genel bir şekilde uygulandığı takdirde geçerlidir. Başka bir anlatımla emekliliği gelenlerin iş sözleşmelerinin feshedileceğine dair önceden belirlenen kural, objektif ve genel olarak uygulandığı takdirde, salt bu nedenle iş sözleşmesinin feshi geçerli neden olarak kabul edilmelidir.
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta davacı işçinin davalı işyerinde 15.10.1993-12.06.2015 tarihleri arasında çalıştığı, davalı ... encümeninin ... .... Müdürlüğünden aldığı ve davacının 02.06.2015 tarihinden sonra başvurması halinde yaşlılık aylığı alabileceğini belirten 27.10.2010 tarihli yazısına istinaden, 09.06.2015 tarihli kararı ile davacının emekliliğini onayladığı ve 12.06.2015 tarihi itibari ile ilişiğinin kesilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır. Davalı işveren, davacının iş akdini emeklilik nedeniyle sonlandırdığını kabul etmek gerektiğini savunmaktadır. Ancak, dosya içerisinde davacının belediye encümeninin kararından önce emekli olma istemiyle işverene başvurduğunu gösteren yazılı bir dilekçe bulunmamaktadır. ..."ya ayşlılık aylığı bağlanması istemiyle yapmış olduğu fesih tarihi ile aynı başvurusunun ise dilekçe içeriğinden fesihten sonra olduğu anlaşılmaktadır. Dosya kapsamından, davalı kurumun emekli aylığı almaya hak kazanmış işçileri re"sen emekliye sevkettiği, davacıya tebliğ edilen yazılı bir fesih bildirimi de bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Davacı tarafından kendi isteği ile emekliye ayrılma olgusunun değil, davalı kurum tarafından sırf emekliliğin hak edilmiş olması sebebiyle gerçekleştirilen bir feshin söz konusu olduğu, bir an için; davalı işverenin geçerli sebebe dayandırarak iş akdini sona erdirmek istediği kabul edilse dahi yazılı bir fesih bildirimi bulunmadığı ve emeklilik nedeniyle feshin geçerli neden olup olmadığının tartışılabilmesi için öncelikle 4857 Sayılı Yasa"nın 19. maddesinin 1. fıkrasına göre feshin yazılı olarak yapılması gerektiği, bu kuralın geçerlilik şartı olduğu anlaşıldığından; mahkemece feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Bu nedenle davalının diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanuna göre sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Davacı işçinin kıdemine ve fesih nedenine göre mahkemece işe başlatmama tazminatının davacının 8 aylık ücreti tutarında belirlenmesi doğru bulunmamıştır. Bu tazminatın davacının 6 aylık ücreti oranında belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir. Açıklanan nedeni kapsayan davalı temyizi bu nedenle yerinde görülmüştür.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının davalı işyerindeki İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde davalı tarafından ödenmesi gereken tazminat miktarının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 6 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5- Karar tarihinde alınması gerekli 29,20 TL harçtan peşin alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 1,50 TL harcın davalıdan alınarak ...."ye gelir kaydına,
6-Davacı tarafından yatırılan 27,70 TL başvurma harcı, 27,70 TL peşin harç dahil olmak üzere toplam 91.40 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8- Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, 17/03/2016 gününde oybirliği ile KESİN olarak karar verildi.