Muhtesat Şerhi - Müdahalenin Meni - Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2007/2759 Esas 2007/3688 Karar Sayılı İlamı

14. Hukuk Dairesi 2007/2759 E., 2007/3688 K.

14. Hukuk Dairesi 2007/2759 E., 2007/3688 K.

• MUHTESAT ŞERHİ
• MÜDAHALENİN MEN"İ

• 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 684 ]
• 3402 S. KADASTRO KANUNU [ Madde 19 ]

"İçtihat Metni"

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 27.12.2005 gününde verilen dilekçe ile müdahalenin men"i muarazanın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın, davacının sıfat yokluğundan reddine dair verilen 15.6.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

Dava, Maliye Hazinesinin maliki bulunduğu 122 ada 32 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydı beyanlar hanesinde yazılı "üzerindeki kargir 1.kat dükkan olan 4 katlı bina N.... oğlu İ…

……"e aittir" şerhine dayalı haksız elatmanın önlenmesi istemiyle açılmıştır.

Mahkemece kayıt üzerindeki şerh muhtesat sahibinin kişisel hakkına aleniyet kazandırmak ve bu hakkı üçüncü kişilere karşı ileri sürme olanağı dışında bir hak bahşetmeyeceğinden dava reddedilmiştir.

Kararı davacı temyiz etmiştir.

Gerçekten, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19.maddesi 2.bendine göre taşınmaz mal üzerinde maliki olanından bir başkasına veya paylı mülkiyete tabi ise paydaşlarından sadece birine ait muhtesat bulunması halinde muhtesat sahibinin muhtesatın ne olduğunun (cinsinin), iktisap sebebinin tutanağın ve kütüğün beyanlar hanesinde gösterilme olanağı vardır. Bu tür bir hak zemin üzerindeki binanın yıkılması veya yanması gibi bazı sebeplerin ortaya çıkması sonucu muhtesat sahibinin hakkından vazgeçmesi yada arazi malikinin muhtesat bedelini ödemesi halinde sona erer. Uygulamada kısa olarak "muhtesat şerhi" olarak bilinen bu şerh, mahkemece doğru olarak saptandığı üzere hak sahibi kişinin durumunu üçüncü kişilere duyurur.

Ancak, bu tür bir şerh Türk Medeni Kanununun 684.maddesine sınırlama getirerek muhtesat konusu ile arazinin bütünleşmesine engel olur ve muhtesat sahibine muhtesatı araziden ayrı olarak kullanma ve kullanmaya karşı üçüncü kişilerin haksız elatması varsa bunun kaldırılmasını isteme yetkisi tanır.

Mahkemece soruna yapılan açıklama doğrultusunda yaklaşılarak, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19.maddesi ile davacı yararına konulan şerhin davacıya muhtesat üzerinde haksız elatmaları kaldırma yetkisi tanıdığı düşünülüp, oluşan çekişme hakkında bir karar verilmesi yerine "muhtesat şerhinin" hukuki niteliğine yanlış anlam verilerek davanın reddedilmesi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine, 5.4.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi.