21. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/4684 Karar No: 2015/22779 Karar Tarihi: 17.12.2015
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/4684 Esas 2015/22779 Karar Sayılı İlamı
21. Hukuk Dairesi 2015/4684 E. , 2015/22779 K. "İçtihat Metni"
Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : İzmir 11. İş Mahkemesi TARİHİ : 20/11/2014 NUMARASI : 2012/1133-2014/758
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 16.06.2008-25.01.2011 tarihleri arasında davalıya ait işyerindeki çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir. Yerel mahkemece, davanın kabulüne, karar vermiştir. Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Hizmet akdinin unsurları; 1-Hizmetin belirli veya belirli olmayan bir zaman içinde görülmesi, 2-Hizmet akdinin konusu olan edimin işverene ait işyerinde yerine getirilmesi 3-Edimin ifası sırasında işverenin denetim ve gözetimi altında bulunması 4-Edimin ücret karşılığında yapılması ve ücretin zaman esası üzerinden saptanmasıdır. Ücret zaman itibariyle olmayıp yapılan işe göre verildiği takdirde dahi belirli ya da belirli olmayan bir zaman için alınmış veya çalışılmış oldukça hizmet akdi yine mevcuttur. Hizmet akdinde emir ve talimat yetkisi işçinin çalışma yerinin, işe başlangıç ve sona eriş saatinin işverence tespiti biçimindedir. Hizmet akdinin belirleyici ve ayırıcı unsurları zaman ve bağımlılıktır. Zaman ve bağımlılık unsurlarını birlikte gerçekleştirecek biçimde çalışmanın varlığı halinde aradaki ilişkinin hizmet akdine dayalı olduğunun kabulü gerekir. Somut olayda; mevcut bordro ve taraf tanık beyanlarından davacının davalı ile birlikte yaşadıkları, çevreden aile olarak bilindikleri, davacının davalı işyeri sahibi hayat arkadaşına yardım ettiğinin bildirildiği anlaşılmakla hizmet akdindeki zaman ve bağımlılık unsurunun oluşmadığı anlaşılmaktadır.Tarafların arasındaki ilişki kapsamında yapılan yardım ile bağımlılık unsurunun oluşmayacağından iş akdi kurulmuş olmaz. Kaldı ki davacının davalı işyerinin muhasebe işlemlerini kendisinin yaptığını iddia ettiğine göre kendi sigortalılığını Kuruma bildirmemesi de hayatın olağan akışına aykırıdır. .../...
Bu nedenlerle mahkemece davanın reddine karar vermek gerekirken kabulü hatalıdır. O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan H.. A.."ya iadesine, 17.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.