Danıştay 10. Daire 2016/7134 Esas 2020/6119 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/7134
Karar No : 2020/6119

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kaymakamlığı / …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı dava konusu işlemin iptali yolundaki kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, Konya ili, ...ilçesi, ...Mahallesinde bulunan, ...ada, … parsel nolu taşınmazın mera parseli olduğu ve ocak işletmesi yapılmak suretiyle işgal edildiğinden bahisle söz konusu yerin 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi gereğince tahliye edilmesinin istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı ...Kaymakamlığı işleminin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; her ne kadar dava dilekçesinde, işletme iznine dair yazının hükümsüz olduğunu bildirir işleme …. İdare Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında dava açıldığı ve derdest olduğu belirtilmekte ise de, UYAP ortamında yapılan incelemede, … İdare Mahkemesinin E:… sayılı dava dosyasında davacı tarafından açılan davanın, Konya ili, ...ilçesi, … Köyünde bulunan ve tapunun … ada, … pafta ve … parsel numarasında kayıtlı olan saha içinde maden açılıp ocak işletilmesi istemiyle ...Kaymakamlığı'na yapılan başvuru üzerine Konya Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından tesis edilen izin işlemlerinin 4342 sayılı Mera Kanunu’nun 14. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği yolundaki … tarihli … sayılı işlemin iptali istemine yönelik olduğu, bu davada verilen … tarihli, E:.., K:… sayılı kararla, iptali istenilen işlemin, Konya Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'nün ...Kaymakamlığı'na bahsi geçen konu hakkında görüş bildiren ve daha sonra kurulan/kurulacak olan icrai bir işlem için bir ön hazırlık işlemi niteliğinde olduğu, söz konusu yazının bu haliyle 2577 sayılı Yasa'da öngörülen anlamda idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu nitelikte bir işlem olarak kabulü mümkün olmadığından işin esasının incelenmesine hukuken olanak bulunmadığı gerekçesiyle 2577 sayılı Yasa'nın 15/1-b maddesi uyarınca davanın incelenmeksizin reddine karar verildiği görülmekle, ... İdare Mahkemesinin E:… sayılı dava dosyasında açılan davanın ve konusunun uyuşmazlığa konu ruhsat sahasının işletme izni ile ilgili olmadığının anlaşıldığı, bu durumda Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliğinin hükümleri ile işletme izni verildikten sonra ruhsat verilen sahanın mera alanı ilan edilmesi halinde, madencilik faaliyetlerinin herhangi bir değişiklik yapılmadan yürütülebileceğinin açıkça düzenlendiği dava konusu yerle ilgili işletme izninin verilmesinden sonra uyuşmazlık konusu alanın mera olarak tahsisi edildiği, dolayısıyla özel düzenleme gereğince davacının madencilik faaliyetlerine davam etmesine yasal engel bulunmadığı, genel hükümler dayanak alınarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesine göre dava konusu meranın tahliyesinin istenilmesinin hukuka uygun olduğu belirtilerek, mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davacı tarafından, işletme izninin iptal edilmesi üzerine açılan davada, bozmaya uyulmak suretiyle … İdare Mahkemesince davanın reddi yolunda verilen … tarih, E…., K…. sayılı karar kesinleşmiştir.
Mera, kadimden beri hayvan otlatmak amacıyla kullanılan arazi parçasıdır. Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan mera yaylak ve kışlaklar, özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zamanaşımı uygulanmaz, sınırları daraltılamaz (Mera Kanunu m. 3-4). Mera Kanunu 13. maddesine göre, işlemleri tamamlanan meralar Tapu Sicil Müdürlüğünde özel sicile (mera kütüğüne) kaydedilir. Ancak meranın tescil edilmemiş olması, buranın Devletin hüküm ve tasarrufu altında olmasını değiştirmeyeceği gibi, taşınmazın mera vasfını da değiştirmez.
Bu nedenle, 06/11/2010 tarih ve 27751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliğinin "Mera alanlarında madencilik faaliyetleri" başlığını taşıyan 121. maddesi ve 31/07/1998 tarih 23419 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mera Yönetmeliğinin "Tahsis amacının değiştirilmesi" başlığını taşıyan 8. maddesine göre, arama ruhsatı alınan alanlar için, 3213 sayılı Maden Kanuna göre arama ruhsatı verilen yerlerin tamamı veya bir kısmının mera, yaylak, kışlak alanları içerisinde kalması halinde, bu alanlarda arama yapılabilmesi için merada tahsis değişikliği yapılması gerektiği dikkate alınarak, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Davacı tarafından, Konya ili, ...ilçesi, … (…) Mahallesinde bulunan tapuda … ada … parselde kayıtlı saha için maden ocağı açılıp işletilmesi istemiyle ...Kaymakamlığı'na yapılan başvuru üzerine Konya Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından izin işlemlerinin 4342 sayılı Mera Kanunu'nun 14. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği yönündeki … tarih ve … sayılı işlemin iptali talebiyle açılan davada, …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiş ise de, mezkur karar Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 08/04/2015 tarih ve E:2015/9178, K:2015/1084 sayılı kararıyla bozulmuş olup, idarenin karar düzeltme talebi Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 13/11/2015 tarih ve E:2015/12233, K:2015/4921 sayılı kararıyla reddedilmiştir.
Bozma kararına uyulmak suretiyle, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, dava konusu taşınmazın mera parseli içerisinde olduğunun anlaşılması sonucunda bahse konusu mera vasıflı alanda madencilik faaliyetlerinin yapılabilmesi için 4342 sayılı Mera Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca tahsis amacı değişikliği yapılması gerektiğinin açık olması karşısında bu doğrultuda tesis edilen işlemde hukuka aykırılık olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, mezkur karar Danıştay Sekizinci Dairesinin 15/06/2017 tarih ve E:2017/602, K:2017/5338 sayılı kararıyla onanmış olup, davacının karar düzeltme talebi Danıştay Sekizinci Dairesinin 21/01/2019 tarih ve E:2017/5866, K:2019/260 sayılı kararıyla reddedilmiştir.
25/01/2010 tarihli Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü II. Grup (Doğaltaş- Mermer) İşletme İzni ile, davacı adına 28/01/2009 - 28/01/2019 tarihleri arasındaki 10 yıllık dönem için Konya ili, ...ilçesi, ...Köyünde 96.25 hektar ruhsat alanında kalker (mıcır) işi yapılmak üzere, 10.01 hektar izin alanı belirlendiği görülmektedir.
Buna göre, davacı adına maden işletme ruhsatı verilmiş olduğu cihetle, ruhsat verildikten sonra sahanın mera alanı ilan edilmesi nedeniyle davacının 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesine göre tahliyesinin istenilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar sonucu itibariyle usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.