MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “araştırmanın yetersiz olduğu, öncelikle ..."na dava dilekçesinin tebliği ile davada taraf olarak yer almasının sağlanması, taşınmazın öncesinin kime ait olduğunun, davacının murislerine ait ise davacıya ne şekilde kaldığının belirlenmesi,miras bırakandan intikalen ve taksimen veya bağış yoluyla davacıya kaldığının tespiti halinde yargılamaya devamla iddia ve savunma doğrultusunda inceleme yapılması, niza konusu taşınmazın öncesi itibariyle niteliğinin, kamunun ortak kullanımına ayrılan yerlerden olup olmadığının, mera niteliğinde bulunup bulunmadığının, hangi tarihte kim tarafından imar-ihyasına başlandığının, imar-ihyanın ne şekilde sürdürüldüğü ve hangi tarihte bittiğinin, kimin zilyetliğinde bulunduğunun ve zilyetliğin sürdürülüş biçiminin ekonomik amacına uygun bulunup bulunmadığı hususlarının sorularak belirlenmesi, taşınmazın niteliğinin tereddüte yol açmayacak şekilde belirlenmesi için dava tarihinden geriye veya nizalı taşınmaz imar planı içinde bulunan yerlerden ise ilk defa imar planına alındığı tarihin belirlenerek bu tarihten geriye doğru en az 20 yıl öncesine ait iki ayrı zamanda çekilmiş hava fotoğraflarının jeodezi ve fotogrametri uzmanı mühendisi tarafından uygulanması, hava fotoğraflarının çekildikleri, tarihlere göre dava konusu taşınmaz bölümünün kültür arazisi niteliğinde bulunup bulunmadığı, imar-ihyasının tamamlanıp tamamlanmadığı veya hangi nitelikte bulundukları konusunda uzman bilirkişilerden rapor alınması, komşu 1369, 1370 parsellerin tespitlerine dayanak tapu ve vergi kayıtlarının getirtilerek nizalı taşınmaz yönünü ne olarak gösterdikleri üzerinde durulması, nizalı taşınmaza komşu 1676 parsele ilişkin komisyon kararında mera sınırından bahsedilmesi nedeniyle usulüne uygun kadim ve tahsisli mera araştırması yapılması, dava konusu taşınmazın tapuya kayıtlı bulunup bulunmadığının sorulup belirlenmesi, ayrıca, davacı adına belgesizden edinilmiş taşınmaz bulunup bulunmadığının araştırılması” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 3477,71 metrekare taşınmazın aynı ada son parsel olarak davacı adına tapuya tesciline, (B) harfiyle gösterilen 1140,29 metrekare taşınmazın aynı ada son parsel olarak Hazine adına tesciline, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden, Hazine vekili ve ... Büyükşehir Belediye vekili tarafından esas yönünden temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin yargılama gideri ve vekalet ücretine yönelik temyiz itirazları yerinde olmadığından REDDİNE,
Davalı ... vekili ile davalı ... vekilinin temyiz itirazarına gelince; Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde, bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamının gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Her ne kadar bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda Mahkemece, hükme esas alınan fen bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümü üzerinde, davacı lehine, Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddesinde belirtilen zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Dosya arasında bulunan ... İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı’nın 19.01.1015 havale tarihli yazısına göre çekişmeli taşınmaz bölümünün 29.07.1980 tarihinde onaylanan ... Metropolitan... İmar Planı kapsamında kaldığı ve bu imar planının iptal edilmediği halen ayakta olduğu anlaşıldığından bu tarihe kadar taşınmazda imar ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile iktisap koşullarının oluşup oluşmadığının araştırılması gerektiği halde dava tarihi esas alınmak suretiyle iktisap koşullarının oluşup oluşmadığının araştırılması hatalı olduğu gibi zilyetlik süresinin belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğraflarından da yöntemine uygun şekilde yararlanılmamış, hava fotoğraflarının jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi tarafından stereoskopik aletle incelenmesi gerektiği halde, hava fotoğrafı incelemesi, bu konuda uzman olup olmadığı anlaşılamayan orman mühendisi bilirkişisi tarafından zilyetlik süresini tespitten uzak 1968 ve 1993 tarihlerine ait hava fotoğrafları üzerinde yapılmıştır. Ayrıca dava konusu taşınmaz bölümüne komşu 1369 ve 1370 parsel sayılı taşınmazlara revizyon gören tapu kayıtları çekişmeli taşınmaz yönünü mera okuduğu halde yöntemine uygun şekilde mera araştırması yapılmamış, taşınmaz bölümünün evveliyatı, kullanım süresi, niteliği ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığı hususlarına ilişkin açıklama içermeyen, yetersiz bilirkişi (ziraat- orman) raporuna dayanılarak hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek, taşınmazların bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre çekişmeli taşınmaz bölümünün imar planı kapsamına alındığı 29.7.1980 tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğü"nden getirtilerek dosya arasına konulmalı, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, uydu fotoğrafları ile memleket haritaları temin edilmeli, çekişmeli taşınmazların bulunduğu bölgede orman kadastrosu yapılıp yapılmadığı Orman İdaresinden sorularak yapılmış ise orman tahdidine ilişkin işe başlama, çalışma, işi bitirme ve sonuçlarının askı ilan tutanakları ile çekişmeli taşınmazların bulundukları yerleri orman tahdit sınır noktalarıyla birlikte gösterir onaylı orman tahdit harita örneği getirtilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra da mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, çekişmeli taşınmazların bulunduğu köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, 3 kişilik orman ve 3 kişilik jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmazların öncesi itibariyle kime ait oldukları, kimden kime ne zaman ve ne şekilde intikal ettikleri, kim tarafından ne zamandan beri ve hangi tasarruflarla zilyet edildikleri, kamu orta malı mera yada orman vasfı taşıyıp taşımadıkları, mera ve orman parselleri ile aralarında doğal ya da yapay ayırıcı bir unsur bulunup bulunmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsellerin tespit tutanakları ve dayanaklarıyla denetlenmeli; üç kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde çekişmeli taşınmazların kullanım biçimlerini, zilyetlik sürelerini, toprak yapılarını, eğimlerini ve bitki desenlerini açıklayıp tarımsal niteliklerini belirten, kamu orta malı mera olup olmadıklarını ve sınırlarında bulunan mera vasfındaki taşınmazlarla aralarında doğal ya da yapay ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını ortaya koyan, önceki ziraat bilirkişi raporlarını irdeleyen, taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı; orman mühendisi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazların varsa kesinleşmiş orman tahdit hattının kapsamında kalıp kalmadıkları, orman ya da orman içi açıklık vasfı taşıyıp taşımadıkları ve ormandan açılıp açılmadıkları hususlarında bilimsel verilere dayalı gerekçeli rapor alınmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi kurulundan yukarıda belirtilen hava fotoğrafları üzerinde stereskop aletiyle inceleme yaptırılarak çekişmeli taşınmazların fotoğrafların çekildiği tarihlerdeki nitelikleri ile kullanım şekilleri ve süreleri hususunda ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli; böylelikle çekişlmeli taşınmazın imar planı kapsamına alındığı tarih itibariyle davacı taraf yararına zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği kesin olarak saptanmalı, bundan sonra da toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davalılar Hazine ve ... vekillerinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlerden ayrı ayrı iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.