MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili tarafından 31.12.1984, birleşen davacı vekili ... vekili tarafından, davalılar aleyhine 07.04.1992 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 26.01.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... ... vekili, davalı ... ve arkadaşları vekili, dahili davalılar ... ve ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... Yüksek maliki olduğu 248 parsel sayılı taşınmazı lehine 249 parsel sayılı taşınmaz üzerinden, birleşen davacı ... ... ise maliki olduğu 246 parsel sayılı taşınmazı lehine 245, 248, 249, 250 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı kurulmasını istemişlerdir.
Bir kısım davalılar davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, asıl davada mahkemenin 24.01.1997 tarihli ve 1989/179-1997/18 sayılı kararı kesin hüküm oluşturduğundan yeni bir hüküm kurulmasına yer olmadığına, birleşen davada bilirkişinin 14.12.2007 tarihli raporuna göre 246 parsel sayılı taşınmaz lehine, 249, 227, 223 parsellerden belirlenen 3 metre genişlikte geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, 249 parsel sayılı taşınmazın maliki davalılar ... ve ... vekili, birleşen davanın davacısı ... vekili, dahili davalılar ..., ... ve ... temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş ve reddi gerekmiştir.
2-Mahkemenin 24.01.1997 tarihli kararı ile 248 parsel sayılı taşınmaz lehine kurulan geçidin kimi raporlarda 243 parsel sayılı taşınmazın çapı içinde kaldığı belirtilmiştir. Mahkemece kesinleştiği kabul edilen hükümde geçidin 249 parsel sayılı taşınmazdan kurulduğu yazılı olup mevcut çelişki giderilmelidir. Şayet geçit 243 parsel sayılı taşınmazın çapı içinde kalmakta ise onama kararı maddi hataya dayalı olacağından bir taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturmaz. Ayrıca aradan geçen uzun süre sebebiyle 248 parsel sayılı taşınmaz lehine kurulan geçit bedeli yeniden keşif yapılarak güncellenmelidir.
3-Birleşen dava yönünden ise; geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit gereksiniminin nedeni, taşınmazın niteliği ile bu gereksinimin nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır. 246 parsel sayılı taşınmaz için de davalı 249 parsel sayılı taşınmaz üzerinden ikinci geçit kurulması fedakârlığın denkleştirilmesi ilkesinin ihlali olacaktır. 222 parsel sayılı taşınmaz da davacı ... ...’e ait olduğundan, mahkemece davacı ... ...’e 222 parsel sayılı taşınmaz üzerinden 246 parsel sayılı taşınmaz lehine akdi irtifak tesisi için süre verilerek 222 ve 1023 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde 18.12.2007 tarihli bilirkişi raporunda ikinci yol olarak belirtilen kısımın geçit güzergahı olarak belirlenmesi gerekir.
Değinilen yönlerin gözardı edilmesi doğru görülmediğinden karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; temyiz edenlerin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle temyiz edenlerin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatıranlara iadesine, 04.10.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.