MAHKEMESİ :... Mahkemesi



1. Taraflar arasındaki “işçilik alacağı” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, ... 26. ... Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin kararın davalı...Enerji ... vekili ile davalı ... Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 9. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda bozulmuş, mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir.
2. Direnme kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten ve direnme kararının verildiği tarih itibariyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun (HMK) Geçici 3. maddesine göre uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun (HUMK) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun’la değişikliği öncesi hâliyle 438. maddesinin 2. fıkrası gereğince direnme kararlarının temyiz incelemesinde duruşma yapılamayacağından davalı ... Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. vekilinin duruşma isteğinin reddine karar verildikten sonra gereği görüşüldü:

I. YARGILAMA SÜRECİ
Davacı İstemi:
4. Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 12.03.2012 tarihinde davalılar yanında “... ...” isimli inşaat projesinde elektrik montaj ve taahhüt işlerinin yapımında proje müdürü olarak çalışmaya başladığını, projenin son safhasına gelindiğinde müvekkilini istifaya zorlamak amacıyla projede pasifize edilerek sürekli manevi ve psikolojik baskı uygulandığını, müvekkilinin aylık ücretinin gerçekte 4.500TL olmasına rağmen resmî kayıtlarında 3.500TL olarak gösterildiğini, kalan 1.000TL’nin davalı şirkette prim uygulaması olmamasına rağmen prim ödemesi olarak diğer işçilerin yol parası ile birlikte banka hesabına yatırıldığını, davacının haftanın 6 günü 8.30-17.00 saatleri arası çalıştığını, ayrıca haftada ortalama 3-4 gün akşam 17.00-20.00 saatleri arasında fazla çalışma yapmasına rağmen fazla çalışma ücretinin ödenmediğini, yıllık izinlerini kullanmayan müvekkiline sadece 934TL yıllık izin ücreti ödendiğini, milli ... ve resmî tatillerde çalışma yapan müvekkiline bu çalışmaların karşılığının da ödenmediğini, resmî kayıtlarda gerçek ücretin bildirilmemesi ve alacakların ödenmemesi nedeniyle ... sözleşmesinin 04.04.2014 tarihinde haklı nedenle feshedildiğini, 2014 yılı Mart ayına ait prim ödemesi altında yapılan ücret ile Nisan ayına ait 3 günlük ücret alacaklarının da ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, fazla çalışma, resmî tatil, milli ..., yıllık izin ve ödenmeyen ücret alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabı:
5.1. Davalı ... Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (... A.Ş.) vekili cevap dilekçesinde; görev, yetki, husumet ve zamanaşımı itirazları olduğunu, davacının hizmet süresine ve ücretine yönelik mahkemece araştırma yapılarak sonuca ulaşılacağını, müvekkili şirketin davacının işvereni olmadığından kıdem tazminatından sorumlu tutulamayacağı, fazla çalışma yapmadığı gibi işyerinde resmî tatil günlerinde çalışılmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
5.2. Davalı...Enerji Elektrik Taah. A.Ş. (Orge Enerji) vekili cevap dilekçesinde; davacının 19.03.2012 tarihinde işe başladığını, çalıştığı şantiyede 27.03.2014 tarihinde geçici kabul tutanağı düzenlendikten sonra pozisyonun atıl kalması sebebiyle 02.04.2014 tarihli ihtar ile görev yerinin değiştirildiğini, davacının yeni görev yerinde işe başlamadığını ve kasıtlı olarak ihtarnameleri de tebellüğ almadığını, davacının proje müdürü olup çalışma saatlerini kendisinin belirlediğini ayrıca fazla çalışması olmadığı gibi bayramlarda ve genel tatillerde çalışma yapılmadığını, davacının ücretinin 3.500TL olduğunu, elden ödeme yapılmadığını, davacı ile benzer konumda çalışanlara misafir ağırlama ve benzeri diğer masraf ve giderler için ödemeler yapıldığını, davacıya yapılan ödemenin, araç tahsisinin süreklilik arz etmediğini, davacıya tahsis edilen dairenin de lojman olduğunu, davacının ... sözleşmesini feshetmesine rağmen kendisinde kalan bakiye 1.710TL şantiye avansını iade etmediğini, kendisine 1.134TL fazladan ödeme yapıldığını, ödemenin yıllık izin ücreti alacağına mahsup edildiğinde 1.198TL bakiye yıllık izin ücret alacağı olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararı:
6. ... 26. ... Mahkemesinin 09.06.2016 tarihli ve 2014/192 E., 2016/223 K. sayılı kararı ile; davacının aralarında asıl-alt işveren ilişkisi bulunan davalılar yanında 19.03.2012-04.04.2014 tarihleri arasında çalıştığı, işyerinde prim uygulaması olduğunun ispatlanamadığı, ... sözleşmesini haklı nedenle fesheden davacının ücret bordrolarına göre son ücretinin net 3500TL olduğu, tanık beyanlarına göre davacının fazla çalışma yaptığı ve ... ve tatil günlerinin bir kısmında çalıştığı, yıllık izin ücreti ile 2014 yılı Mart ayına ait ücret alacağı bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Özel Daire Bozma Kararı:
7. ... 26. ... Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
8. Yargıtay 9. Hukuk Dairesince 07.10.2020 tarihli ve 2016/25528 E., 2020/10822 K. sayılı kararı ile; davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra,
“...2-Somut olayda; ... sözleşmesi devam ederken, davacı hesabına 27.03.2014 tarihinde davalı...Enerji Elektrik Taahhüt A.Ş tarafından 1.834,00 TL ödeme yapıldığı, davalı vekili, söz konusu ödemenin yıllık izin ile davacının nisan ayı ücretine ait olduğunu beyan ettiği ancak mahkemece söz konusu ödeme hakkında bir değerlendirme yapılmadığı görülmüştür. O halde davacı tarafa yapılan ödeme hakkında diyecekleri sorularak ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir…” gerekçesi ile karar bozulmuştur.
Direnme Kararı:
9. ... 26. ... Mahkemesinin 18.01.2021 tarihli ve 2020/872 E., 2021/27 K. sayılı kararı ile; önceki karar gerekçelerinin yanında, davacı vekilince 11.12.2020 tarihinde beyan dilekçesi sunularak davacıya yapılan 1.834TL’lik ödemenin davacının yıllık izin alacağına ilişkin yapıldığı iddialarının gerçek olmadığı, yapılan ödemenin herhangi bir açıklama içermemesi sebebiyle ücret alacağına ilişkin olduğunun da ispat edilemediği, davalı tarafça yapılan ödemenin hangi ödemeye mahsuben veya hangi alacak kalemi için yapıldığı ispat külfetinin davalı üzerinde olduğu, ancak bilirkişi raporunda hesaplanan alacak kalemlerinin usulünce ödendiğinin davalı tarafça ispat edilemediği gerekçesiyle direnme kararı vermiştir.
Direnme Kararının Temyizi:
10. Direnme kararı süresi içinde davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.

II. UYUŞMAZLIK
11. Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davalı...Enerji Elektrik Taahhüt A.Ş. tarafından 27.03.2014 tarihinde davacı hesabına yatırıldığı belirtilen 1.834TL’lik ödeme yönünden mahkemece ilk kararda değerlendirme yapılıp yapılmadığı ve buradan varılacak sonuca göre davacı tarafa ödeme konusunda diyecekleri sorularak sonuca gidilmesinin gerekip gerekmediği noktasını toplanmaktadır.

III. ÖN SORUN
12. Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında öncelikle; mahkemece direnme adı altında verilen kararın yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı; burada varılacak sonuca göre temyiz incelemesinin Hukuk Genel Kurulu tarafından mı yoksa Özel Dairece mi yapılması gerektiği ön sorun olarak tartışılıp değerlendirilmiştir.

IV. GEREKÇE
13. Bilindiği üzere; direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için, mahkeme bozmadan esinlenerek yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir.
14. Başka bir deyişle mahkemenin yeni bir delile dayanarak veya bozmadan esinlenerek gerekçesini değiştirerek veya daha önce üzerinde durmadığı bir hususu bozmada işaret olunan şekilde değerlendirerek karar vermiş olması hâlinde, direnme kararının varlığından söz edilemez.
15. İstikrar kazanmış Yargıtay içtihatlarına göre; mahkemece direnme kararı verilse dahi bozma kararında tartışılması gereken hususları tartışmak, bozma sonrası yapılan araştırma, inceleme veya toplanan yeni delillere dayanmak, önceki kararda yer almayan ve daire denetiminden geçmemiş olan yeni ve değişik gerekçe ile hüküm kurmak suretiyle verilen karar direnme kararı olmayıp, bozmaya eylemli uyma sonucunda verilen yeni hüküm olarak kabul edilir.
16. Bu açıklamalar kapsamında eldeki davaya gelince; davacının kıdem tazminatı, fazla çalışma, resmî tatil, milli ... ve yıllık izin ücretleri ile ödenmeyen ücret alacaklarının tahsili istemiyle açtığı davada mahkemece tanık beyanlarına göre davacının fazla çalışma yaptığı, ... ve tatil günlerinde çalıştığı, yıllık izin ücreti ile 2014 yılı Mart ayına ilişkin ücret alacağının ödenmediği gerekçesiyle bu alacakların hüküm altına alındığı, kararın Özel Dairece davacının ... sözleşmesi devam ederken hesabına davalı...Enerji Elektrik Taahhüt A.Ş tarafından 27.03.2014 tarihinde yıllık izin ücreti ile Nisan ayı ücretine mahsuben 1.834TL ödeme yapıldığının beyan edilmesine rağmen mahkemece bu ödeme hakkında bir değerlendirme yapılmadığı, davacıya ödeme hakkında diyecekleri sorularak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur. Bozma kararından sonra davacı vekili tarafından sunulan beyan dilekçesi ve duruşmadaki beyan üzerine mahkemece ödeme ile ilgili değerlendirme yapılarak ödemenin davacının yıllık izin alacağına ilişkin yapıldığı iddialarının gerçek olmadığı, her hâlde yapılan ödemenin herhangi bir açıklama içermemesi sebebiyle ücret alacağına ilişkin olduğunun da ispat edilemediği, davalı tarafça yapılan ödemenin hangi ödemeye mahsuben veya hangi alacak kalemi için yapıldığının ispat edilemediği gerekçeleriyle direnme kararı verildiği görülmüştür.
17. Yukarıda da açıklandığı gibi Özel Daire bozma kararı, davalı tarafından ileri sürülen ödeme hakkında davacıya diyecekleri sorularak değerlendirme yapılması gerektiğini içermektedir. Bu durumda mahkemece önceki kararda direnildiği belirtilmişse de esasen gerekçeleri de açıklanmak suretiyle ileri sürülen ödeme iddiası hakkında davacı vekilinin beyanları üzerine değerlendirme yapılarak bozma kararında belirtilen husus yerine getirilmiştir.
18. Bu durumda verilen direnme kararının gerçekte bozmaya eylemli uyma sonucu verilen yeni hüküm niteliğinde olduğu açıktır.
19. Hâl böyle olunca; kurulan bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi Hukuk Genel Kuruluna değil, Özel Daireye aittir.
20. Bu nedenle, dosya Özel Daireye gönderilmelidir.

V. SONUÇ :
Açıklanan nedenlerle;
Davalılar vekillerinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
Karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 07.07.2021 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.


...