Mahkemesi :İş Mahkemesi

Davacı, 10.12.2000 tarihinden itibaren 2926 sayılı Kanun kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti, 01.06.2013 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının ve aylıkların hakediş tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsili gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde ilamında belirtilen şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, tarımsal faaliyetle geçimini sağladığını ve ürün tesliminden prim tevkifatı yapıldığını belirterek ilk defa ürün tesliminde yapılan prim tevkifatı tarihinden başlayarak zorunlu Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ve yaşlılık aylığına karar verilmesini istemiş; Mahkemece; ...-... ünvanlı özel kuruluşa, 30.11.2000 tarihinde telsim ettiği ürün bedelinden yapılan prim tevkifatını takip eden aybaşı olan 01.12.2000 tarihinden başlayarak, tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun ve yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmiştir.
Mahkemece uyulan bozma ilamında "...ilk defa,...-... ünvanlı özel kuruluşa, 30.11.2000 ve 30.06.2001 tarihlerinde teslim ettiği ürün bedelinden prim tevkifatı yapılmış olması karşısında, işbu tevkifatın Kurum hesabına intikal ettirilip - ettirilmediği araştırılmalı, ettirilmişse, sigorta başlangıcı olarak, intikal tarihini takip eden aybaşından; aksi halde sonraki yıllarda Kamu kuruluşunca yapılan tevkifatı takip eden aybaşının alınması gerekir. Ayrıca; davacıdan, uyuşmazlık konusu dönemlerde prim tevkifatının yapılmadığı 2002 yılı ve sonrası döneme ilişkin olarak, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde, 2926 Sayılı Yasanın 2, 3 vd. maddelerinde aranan yasal unsurların tespiti amacıyla, davacının, tarımsal faaliyetinin devam edip-etmediği yönünde, tapu kayıtları ile çiftçilik belgesinin bulunup bulunmadığı, başkasına ait arazide tarım yaptığının iddia edilmesi durumunda kira sözleşmeleri, banka veya kooperatiften çiftçilik kredisi kullanıp kullanmadığı, tarım müdürlüğünden tarımsal gelir desteğinden yararlanıp yararlanmadığı, hangi ürünleri ektiği ve elde ettiği ürünleri nasıl değerlendirdiği, kooperatife kayıtlı ise kayıtlı olduğu dönemler vb. gereğince araştırılıp, sonucuna göre karar verilmesi gerektiği" belirtilmiştir.
Davanın yasal dayanağı olan 2926 sayılı Kanun"un “Sigortalılığın başlangıcı ve zorunlu oluşu” başlığını taşıyan 5. maddesinin birinci fıkrasında, “2. madde kapsamına girenler, on sekiz yaşını doldurdukları tarihi takip eden yıl başından itibaren sigortalı sayılırlar. Ancak, 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülükleri kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden ay başından itibaren başlar.”, anılan Kanunun 36. maddesi gereği olarak da, Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararıyla ürün bedellerinden tevkif suretiyle tahsili olanaklı kılınmıştır. İşte bu bağlamda, sigorta primlerinin ürün bedellerinden Bağ-Kur adına tevkif suretiyle tahsili halinde, kişinin yukarıda izah edilen 5. maddede yer alan anlamda sigorta başlangıcı olarak; bu tevkifatın, kamu kuruluşlarına yapılan ürün tesliminde yapılmış olması durumunda tevkifat tarihini takip eden aybaşı; özel kuruluşlara yapılan ürün tesliminde yapılmış olması durumunda tevkifatın Kuruma havale edilmiş olması şartıyla tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşı esas alınır.
Eldeki davada; davacının salt ürün satışının sigortalılığın başlangıcında esas alınamayacağı gözetilerek, davacının yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler çerçevesinde ve önceki bozma kararı doğrultusunda...-... ünvanlı özel kuruluşa, 30.11.2000 ve 30.06.2001 tarihlerinde telsim ettiği ürün bedelinden prim tevkifatı yapılmış olması karşısında, işbu tevkifatın Kurum hesabına intikal ettirilip - ettirilmediği netleştirilerek, ettirilmişse, sigorta başlangıcı olarak, tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşından; aksi halde davacı tarafından sunulan Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü"ne teslim edilen ürün üzerinde 07.07.2005 tarihli tevkifat kesintisi yapıldığı bu bakımdan Toprak Mahsulleri Ofisinden tevkifata ilişkin belgeler celp edilerek tevkifat yapılmış tevkifat tarihini takip eden aybaşından itibaren başlangıç kabul edilerek sonucuna göre infazda tereddüt oluşturmayacak şekilde hüküm kısmında kabul edilen sigortalık süreside belirlenmek süretiyle karar verilmelidir.
Ayrıca, davacı ilk hükmü temyiz etmediğinden, faiz yönünden Kurum lehine oluşan usulu kazanılmış hak durumu gözetilerek karar verilmelidir.
Mahkemenin yukarıda açıklanan maddi ve hukuki esaslar doğrultusunda yargılama yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.