Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2017/14-2019/16


Dava, eksik hesaplanan yaşlılık aylığı miktarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyulduktan sonra hükümde belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Eldeki davada, mahkemece verilen 12.03.2015 tarihli karar, Dairemizin bozma ilamı ile özetle, “… Davacının iddiasına konu olan 09.10.1991-19.09.1994 tarihleri arasında geçen sürenin davalı Kurumca neden dikkate alınmadığı hususunun davalı Kurumdan sorulması suretiyle belirlenmesi ve bu sürenin dikkate alınmamış ise dikkate alınması halinde davacı hakkında bağlanması gereken aylık miktarının yine öncelikle davalı kurum aracılığıyla belirlenmesi ve sonucuna göre davacının istemi hakkında bir karar verilmesi…” gereğine işaret edilerek bozulmuştur.
Mahkemenin, Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine, o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu; mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince; sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde, ikinci bir bozma kararı verilememektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, 2006/9-508 E., 2006/521 sayılı kararı)
Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur. (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK) Eldeki davada ise, bozma gereklerinin yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün değildir. Mahkemece, uyulan bozma ilamı ile oluşan usuli kazanılmış hak çerçevesinde, öncelikle davacının iddiası tam olarak ve tüm belgelerin getirtilmesi ile irdelenmeli, davacının TTB Emekli Sandığı Vakfına prim ödeyip ödemediği veya ödenmiş ise iade aldığı primlerin varlığı araştırılmalı ve sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Diğer taraftan, bozmaya konu olan 12.03.2015 tarihli kararda “Davacının emeklilik tarihi itibariyle aylığının 703,19 TL olacağının tespitine ve ödenmeyen fark tutarlarının işlemiş faiziyle birlikte davacıya ödenmesine,” karar verildiği, davalı Kurum vekilinin temyiz talebi üzerine, anılan kararın bozulduğu anlaşılmakta olduğundan, bozma ilamına uyulmasına karar verilmesi sonucu, aylık miktarı yönünden davalı Kurum lehine usuli kazanılmış hak oluşmuştur. Olayda, usulü kazanılmış hakkın gerçekleşmesine engel olacak istisnai bir durum da bulunmadığına göre, artık anılan döneme yönelik talep yönünden kabul kararı verilmesi olanaklı değildir. Bu ilke, Kamu düzeni ile ilgili olup Yargıtay’ca kendiliğinden dikkate alınması gerekirken bu miktarı aşarak yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Mahkemece, açıklanan bu yönler üzerinde durulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 30.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.